Już w pierwszych godzinach, siłami milicji i bezpieki, komunistyczne władze przeprowadziły akcję pod kryptonimem "Jodła" - internowanie wytypowanych wcześniej osób. Na podstawie przygotowanych list aresztowano osoby, które mogły stanowić zagrożenie dla ustroju. Byli to członkowie i współpracownicy "Solidarności", działacze opozycji, przedstawiciele świata kultury i nauki, a także księża. Wyciągnięci nocą z domów, przewożeni do aresztów i więzień, nie wiedzieli, co ich czeka.
Tego dnia, 13 grudnia, Polskie Radio i Telewizja Polska nadawały od rana wystąpienie gen. Wojciecha Jaruzelskiego, w którym poinformował on o ukonstytuowaniu się Wojskowej Rady Ocalenia Narodowego i wprowadzeniu dekretem Rady Państwa stanu wojennego na terenie całego kraju.
W czasie stanu wojennego, według różnych źródeł, straciło życie od kilkudziesięciu do stu osób. Zgodnie z danymi Instytutu Pamięci Narodowej internowanych zostało około 10 tysięcy, w tym niektóre osoby więcej niż raz. Tysiące ludzi było represjonowanych i wyrzuconych z pracy za udział w protestach, popieranie "Solidarności" czy przynależność do związku. Większość przywódców, działaczy związkowych i członków opozycji zostało internowanych, a później znalazło się w więzieniach.
***
WTOREK - 13 GRUDNIA
Cykl "Rocznica wprowadzenia stanu wojennego" godz. 6.50, 7.50. 8.50, 9.50, 10.50, 11.50, 12.50, 13.50, 14.50, 15.50, 16.50, 17.50 i 18.50.
05:45 2022_12_13 06_47_24_PR1_Sygnały_dnia.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Józek, nie daruję ci tej nocy" - Bajm (Jedynka)
04:44 2022_12_13 07_48_50_PR1_Sygnały_dnia.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Arktyka" - Republika (Jedynka)
04:00 2022_12_13 08_49_46_PR1_Sygnały_dnia.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Kocham Wolność" - Chłopcy z Placu Broni (Jedynka)
05:09 2022_12_13 09_46_48_PR1_Cztery_pory_roku.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Objazdowe nieme kino" - Perfect (Jedynka)
04:55 2022_12_13 10_47_02_PR1_Cztery_pory_roku.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Róbmy swoje" - Wojciech Młynarski (Jedynka)
03:49 2022_12_13 11_48_02_PR1_Cztery_pory_roku.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Wolność" - repertuar Marka Grechuty (Jedynka)
04:12 2022_12_13 12_49_06_PR1_W_samo_południe.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Moja litania" - Leszek Wójtowicz (Jedynka)
05:38 2022_12_13 13_46_12_PR1_Muzyczna_Jedynka.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Martwy rok" - KSU (Jedynka)
03:06 2022_12_13 14_48_58_Muzyczna_jedynka.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Modlitwa o wschodzie słońca" - KULT (Jedynka)
04:53 2022_12_13 15_47_07_PR1_Ekspres_Jedynki.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "New Year's Day" - U2 (Jedynka)
03:47 2022_12_13 16_48_20_PR1_Ekspres_jedynki.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Ojczyzna" - Marek Grechuta (Jedynka)
05:04 2022_12_13 17_47_49_PR1_Wiecej_swiata.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Nocny patrol" - MAANAM (Jedynka)
04:46 2022_12_13 18_48_08_PR1_Muzyczny_ekspres.mp3 Rocznica wprowadzenia stanu wojennego. "Żeby Polska" - Jan Pietrzak (Jedynka)
W audycji "Wieczór z Historią" (0.05) - piosenki, songi, pieśni, ballady odnoszące się do wprowadzenia stanu wojennego przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego 13 grudnia 1981 roku. Usłyszeliśmy m.in. "Szachy", "Balladę grudniową", "Idą pancry na Wujek", "Balladę o czterech ścianach", "Do człowieka w mundurze", "Konspiratorzy" czy pieśń "Solidarność". Na audycję zaprosił Lech Makowiecki.
48:59 2022_12_13 00_09_40_PR1_Wieczór_z_historią.mp3 Piosenki, songi, pieśni, ballady odnoszące się do wprowadzenia stanu wojennego przez gen. Wojciecha Jaruzelskiego 13 grudnia 1981 roku (Jedynka/Wieczór z Historią)
W "Sygnałach dnia" gośćmi byli: o godz. 7.15 Paweł Jabłoński, wiceminister spraw zagranicznych, a o godz. 8.15 Karol Nawrocki, prezes IPN. Na audycję zaprosili Daniel Wydrych i Grzegorz Jankowski.
Po godz. 12.25 w audycji "W samo południe" prof. Sławomir Cenckiewicz, dyrektor Wojskowego Biura Historycznego mówił o rocznicy wprowadzenia stanu wojennego.
O godz. 19.30 zaprosiliśmy na "Eurekę" (prow. Dorota Truszczak). Dekret o stanie wojennym z 12 grudnia 1981 roku wprowadził do ówczesnego prawa w PRL instytucję internowania jako formę represji wobec działaczy "Solidarności". Internowanie było arbitralną decyzją administracyjną komendanta milicji bez możliwości odwołania i określenia czasu trwania. Ogółem w stanie wojennym internowano około 10 tysięcy osób: 1008 kobiet i 8728 mężczyzn.
O ośrodkach odosobnienia, bo i tak były nazywane ośrodki internowania, zwane potocznie internatami opowiadał dr Grzegorz Majchrzak - historyk Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej.
15:31 Jedynka 2022_12_13-19-26-34.mp3 Dr Majchrzak: internowanie było kluczowe dla powodzenia stanu wojennego (Eureka/Jedynka)
Po godz. 23.10 wyemitowaliśmy reportaż "W noc grudniową" autorstwa Alicji Maciejowskiej, w którym internowani opowiedzieli o pierwszej nocy stanu wojennego. Są to indywidualne przeżycia aresztowanych, opis rozbicia siedziby Solidarności na Mokotowskiej, a także wrażenia więzienne. Opowieści przejmujące, nawet tragiczne, przeplatają się z relacjami dowcipnymi. Wszystkie nagrania pochodzą z roku 1982. Audycja była nadana w grudniu 1989 r.
23:43 Jedynka/Reportaż w Jedynce - 13.12.2022 "W noc grudniową". Reportaż Alicji Maciejowskiej (Jedynka)
***
Przez cały dzień na antenie radiowej Jedynki mówiliśmy o akcji zainicjowanej przez IPN "Zapal światło wolności".
W akcji może wziąć udział każdy, zapalając świeczkę w oknie lub wirtualnie na stronie swiatlowolnosci.ipn.gov.pl.
Symboliczne światło zapłonęło w oknach prezydenta RP Andrzeja Dudy, który objął nad akcją honorowy patronat, oraz abp. Celestino Migliore, nuncjusza apostolskiego w Polsce, i abp. Stanisława Gądeckiego, przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski. Udział w kampanii zapowiedział również abp metropolita gnieźnieński prymas Polski Wojciech Polak.
Kampania społeczna IPN "Zapal światło wolności" nawiązuje do gestu solidarności, jaki wobec Polaków żyjących w stanie wojennym w wigilię Bożego Narodzenia 1981 roku wykonały rzesze mieszkańców ówczesnego wolnego świata. Na znak jedności z rodakami świecę w oknie Pałacu Apostolskiego w Watykanie zapalił także papież Jan Paweł II. Do postawienia w oknach świec wezwał również prezydent USA Ronald Reagan, który w bożonarodzeniowym orędziu do narodu powiedział: "Polacy zostali zdradzeni przez własny rząd. Ci, którzy nimi rządzą, oraz ich totalitarni sojusznicy obawiają się wolności, którą Polacy tak bardzo umiłowali".
***
Zobacz serwis specjalny:
