NOSPR gra Czajkowskiego i Beethovena

Ostatnia aktualizacja: 15.03.2015 13:50
W "Filharmonii Dwójki" zapraszamy na retransmisję lutowego koncertu Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia.
Hugo Hagen: popiersie Beethovena
Hugo Hagen: popiersie BeethovenaFoto: Wikipedia/W.J.Baker, public domain

Dwa dzieła znane tak dobrze, że warto posłuchać raz jeszcze – i może inaczej niż dotychczas. I Koncert fortepianowy b-moll op. 23 Piotra Czajkowskiego powstał na przełomie lat 1874 i 1875. Aż trudno uwierzyć, że adresat pierwotnej dedykacji, Nikołaj Rubinstein, uznał go za nieciekawy. Zdumiony i rozczarowany Czajkowski dedykował więc utwór Hansowi von Bülowowi, wielkiemu pianiście i dyrygentowi. Koncert urzeka szlachetnością tematów, z których niektóre są zapożyczeniami z muzyki ludowej – rosyjskiej, ukraińskiej i francuskiej. Kompozycja ta wymaga pianistyki najwyższych lotów. Trzeba przejść karkołomne pasaże i oktawy, relikty stylu brillant, ale trzeba też uchwycić atmosferę romantycznej idylli. Solistą będzie Alexander Gavrylyuk, wybitny pianista ukraiński młodego pokolenia, zwycięzca wielkich międzynarodowych konkursów (w 1999 – Konkurs Vladimira Horowitza, w 2000 – Konkurs w Hamamatsu, w 2005 – Konkurs Artura Rubinsteina). Kiedy pod koniec życia zapytano Beethovena, którą ze swych kompozycji ceni najwyżej, odpowiedział, że III Symfonię Eroicę op. 55. Jej premiera w roku 1805 wystawiła publiczność na ciężką próbę: nigdy dotąd nie słyszano symfonii tak potężnej i tak długiej. To arcydzieło nawiązuje do muzyki baletowej Dzieła Prometeusza (1801). Stąd jej taneczny charakter – dość nieoczekiwany w przypadku symfonii heroicznej. Eroica jest wyrazem republikańskiego zapału Beethovena: Napoleon Bonaparte, jak Prometeusz, przynosi ludziom światło miłości (Es-dur ma także taką symbolikę) i wolności. Wprawdzie Napoleon nie okazał się godzien takiego zaszczytu i dedykacja została zniszczona, ale niezłomna była wiara Beethovena w Prometeuszów lepszego, demokratycznego świata.

Marcin Trzęsiok

Program:

Piotr Czajkowski I Koncert fortepianowy b-moll op. 23,
Ludwig van Beethoven III Symfonia Es-dur op. 55 Eroica

wyk. Narodowa Orkiestra Symfoniczna Polskiego Radia, dyr. Kazimierz Kord, Aleksander Gawryluk - fortepian

(Katowice, 5.02.2015

***

Na "Filharmonię Dwójki" zapraszamy w niedzielę (15.03) w godzinach 19.00-21.45. Na audycję zaprasza Marek Zwyrzykowski.

Czytaj także

Beethoven był genialny dzięki arytmii

Ostatnia aktualizacja: 12.01.2015 17:00
To dzięki arytmii własnego serca Beethoven tworzył niezwykłą muzykę – uważają badacze publikujący na łamach pisma „Perspectives in Biology and Medicine”.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Cesarski" Beethovena według Nelsona Freire

Ostatnia aktualizacja: 09.03.2015 16:40
Jak zwykle w "Płytomanii" - magazynie fonograficznym Jacka Hawryluka - zrecenzowaliśmy nowe albumy i posłuchaliśmy ich fragmentów.
rozwiń zwiń