Naukowcy z Poznania, Warszawy i Torunia próbują wyhodować trzecie zęby, opierając się na możliwościach, jakie dają obecne w dziąsłach komórki macierzyste. Badacze z Politechniki Warszawskiej, Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu i Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu połączyli siły pod kierownictwem prof. Agnieszki Gadomskiej-Gajadhur w ramach projektu SteamScaf.
- Chcielibyśmy wykorzystać komórki dziąsła do tego, aby wyizolować z nich komórki macierzyste, z których chcemy wyhodować coś, co nazywa się zawiązkiem zęba - opowiada prof. Agnieszka Gadomska-Gajadhur z Wydziału Chemii Politechniki Warszawskiej. - Następnie, po przeszczepieniu do dziąsła pacjenta, zawiązek spowoduje, że wyrośnie mu trzeci ząb - dodaje.
Zanim jednak dojdzie do tego typu zabiegów, niezbędne jest wykonanie szeregu prac i badań. - Aby otrzymać ten zawiązek zęba, musimy przede wszystkim pobrać komórki macierzyste z dziąseł pacjentów. Tym zajmuje się Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu. Następnie odpowiednio je wyselekcjonować i zróżnicować, tak by chciały się przekształcić w zawiązek zęba - za to odpowiada Poznań. W Warszawie zapewnimy komórkom macierzystym takie rusztowanie komórkowe, na którym one będą wzrastały i różnicowały się, a w przyszłości, miejmy nadzieję, przekształcą się w zawiązki zębowe - opisuje naukowczyni.
Badania i patenty
Wspomniane rusztowanie komórkowe to autorska metoda stworzona przez polskich naukowców. W badaniu wykorzystywane są dwa nowe pomysły, jeden z nich już został opatentowany, drugi czeka na decyzję ze strony Urzędu Patentowego.
Dziś naukowcy pracują na materiale zwierzęcym, świńskim. Niestety pandemia pokrzyżowała plany badaczy, obawiali się, że nie zdobędą odpowiedniej ilości materiałów do badań z dziąseł ludzkich pacjentów. - Świnia ma podobny kod genetyczny do człowieka. Dodatkowo wykorzystujemy materiał z rzeźni, nie pracujemy na żywych organizmach - podkreśla gość Ady Janiszewskiej.
05:08 czwórka stacja nauka 28.03.2022.mp3 Jak można wyhodować trzecie zęby - wyjaśnia profesor Agnieszka Gadomska-Gajadhur (Stacja Nauka/Czwórka)
Dziąseł moc
Badania nad pozyskaniem trzecich zębów są bardzo nowatorskie. Mimo że cały świat poszukuje możliwości wykorzystania komórek macierzystych, to niewielu badaczy zdecydowało się na zęby. - Ci, którzy podjęli ten temat, pracują na komórkach macierzystych tzw. embrionalnych, czyli pobranych z krwi pępowinowej - wyjaśnia gość Czwórki. - My chcemy zrobić badania na komórkach dziąsła, które ma każdy pacjent. Przez wiele lat w Polsce krew pępowinowa nie była bańkowana i większość pacjentów po prostu jej nie posiada. Dziąsło zaś ma każdy, nawet jeśli nie ma zębów - dodaje.
Profesor zwraca uwagę na szczególne zalety dziąseł, ich długowieczność i właściwości proregeneracyjne. - Nasze dziąsło potrafiło się świetnie wygoić. Możemy to pamiętać ze wczesnych lat młodości, gdy wypadały nam mleczaki - mówi. - Dodatkowo nerwy, które otaczają zębodół, są odbudowywane przez tkanki dziąsła. To duży potencjał - dodaje. - Przez to w naszym projekcie dopatrujemy się kolejnych celów, które być może uda nam się zrealizować w przyszłości.
***
Tytuł audycji: Stacja Nauka
Prowadzi: Ada Janiszewska
Gość: profesor Agnieszka Gadomska-Gajadhur (Wydział Chemii, Politechnika Warszawska)
Data emisji: 28.03.2022
Godzina emisji: 12.36
pj
