Matura 2020. Powtarzamy biologię: jak działa ewolucja?

Ostatnia aktualizacja: 17.04.2020 12:48
Biologia nie jest przedmiotem obowiązkowym na tegorocznej maturze, ale często wybierana jest przez abiturientów. Dlatego Czwórka w ramach powtórki do matury postanowiła przyjrzeć się jednemu z jej działów - ewolucjonizmowi.
Audio
  • Matura 2020 z biologii. Jak działa i czym jest ewolucja? (Stacja Nauka/Czwórka)
Zdj. ilustracyjne
Zdj. ilustracyjneFoto: Shutterstock/David Carillet

słuchawki książki 1200.jpg
Matury 2020. Zrób sobie powtórkę z Czwórką >>>

Ewolucjonizm to termin wieloznaczny, dziś badacze nie zadają już pytania: czy ewolucja zachodzi, ale w jakim tempie i kierunku. - Ewolucja biologiczna to zmiany cech dziedziczonych organizmów, jak budowa ciała, zachowania fizjologiczne, czy zmiany na poziomie genów. To zmiany, które zachodzą w ciągu pokoleń, w całych populacjach organizmów - mówiła biolog dr Barbara Pietrzak z Wydziału Biologii Uniwersytetu Warszawskiego. Ekspert tłumaczyła też, czy można podważyć teorię ewolucji Darwina. - Warto tu zastanowić się nad tym, czym jest metoda naukowa i jakie są metody prac badawczych. Nauka opiera się na nieustającej weryfikacji i podawaniu w wątpliwość postawionych hipotez - mówiła dr Barbara Pietrzak.

MATURA 2020 Powtórka z angielskiego - tryby warunkowe >>>


Karol Darwin z żółtym mikrofonem Czwórki/fot. P. Kuniszewicz Karol Darwin z żółtym mikrofonem Czwórki/fot. P. Kuniszewicz

Tymczasem, jak podkreślała od opublikowania "O powstawaniu gatunków" Karola Darwina minęło 161 lat. - I przez cały ten czas gromadzone były dowody weryfikujące tę teorię ewolucji - mówiła ekspert. - Jak się okazało, choć w przebiegu badań dochodzą nowe szczegóły, nic nie falsyfikuje całej teorii.

MATURA 2020 Powtórka z matematyki - statystyka >>>

Dowodów dostarczają także wyniki eksperymentów w tzw. ewolucji eksperymentalnej. - Na przykład w populacjach organizmów jednokomórkowych, takich jak bakterie czy drożdże, poddawanych przez pokolenia warunkom, w których faworyzowane jest łączenie się komórek w większe struktury, ewoluuje wielokomórkowość - wymieniała ekspert. I tłumaczyła, co jest niezbędne, by ewolucja zachodziła. - U organizmów żywych podstawowym źródłem informacji przekazywanych między pokoleniami jest DNA. Musi być więc jakaś cecha, która będzie przechodziła z pokolenia na pokolenie, np. długość dzioba, kolor sierści. Musi też występować zmienność tej cechy. Jeśli wszystkie osobniki są identyczne, nie ma możliwości zmiany. Dodatkową zmienność wprowadza tasowanie genów podczas rozmnażania płciowego. Musi też być mechanizm, który będzie sprawiał, że pewnych cech będzie w populacji przybywać albo ubywać. Jest to na przykład średnia długość wędrówek ptaków wędrujących.

ZOBACZ TAKŻE Zostań w domu z Czwórką - koncerty, nauka, podcasty >>>

W praktyce medycyna ewolucyjna pozwala nam lepiej zrozumieć m.in. etiologię chorób i ich podłoże molekularne. Jak wymieniała ekspert, powszechne jest używanie algorytmów ewolucyjnych w informatyce, stanowi ona też wkład w rozwój sztucznej inteligencji.

***

Tytuł audycji: Stacja Nauka

Prowadzi: Patryk Kuniszewicz

Materiał: Adrianna Janiszewska

Data emisji: 17.04.2020

Godzina emisji: 12.26

kd/pj

Czytaj także

Czasy w języku angielskim na maturze - co powinieneś wiedzieć

Ostatnia aktualizacja: 02.04.2020 14:07
W Czwórce wystartowały audycje, które mają pomóc maturzystom w przygotowaniu do matury. Teraz przyszła pora na język angielski. W powtarzaniu angielskiej gramatyki pomagała nam Magdalena Drzewiecka, nauczycielka języka angielskiego i ambasadorka programu "English Teaching".  
rozwiń zwiń
Czytaj także

Matura 2020. Najważniejsze gatunki malarstwa

Ostatnia aktualizacja: 09.04.2020 14:40
Umiejętność rozpoznawania rodzajów i gatunków w malarstwie jest bardzo przydatna w trakcie matury z historii sztuki, bo gwarantuje dużą liczbę punktów. 
rozwiń zwiń