Kanał Marcina Kruszewskiego jest jednym z najpopularniejszych kanałów o tematyce prawniczej. Jego filmy ogląda mnóstwo osób. Czasem pozornie oczywisty temat zyskuje nagle popularność. - Często znajduję tematy, które wydają mi się oczywiste, ale okazuje się, że ludzie o tym nie wiedzą, nie znają swoich praw. Z tego powodu naczelnym hasłem mojego kanału jest "znajcie swoje prawa" - mówi Marcin Kruszewski w rozmowie z Kamilem Jasieńskim. - Przepisy są skomplikowane, często się zmieniają. Najnowsza zmiana prawa konsumenckiego weszła w życie w styczniu 2023 roku. To zmienia się bardzo dynamicznie, czasem można się pogubić.
Najpopularniejszym filmem Marcina jest ten dotyczący piwa bezalkoholowego. - Ludzie chcą wiedzieć, co mogą kupić, a czego nie - wyjaśnia. - Lubią odpowiedzi na prozaiczne pytania. Na moim kanale pomagam nie tylko konsumentom, wiedzę z niego czerpią też sprzedawcy, a nawet producenci.
Zwrot kupionego towaru
Nierzadko zdarza się, że tuż nad głową sprzedawcy w sklepie stacjonarnym widnieje tabliczka "po odejściu od kasy towar nie podlega zwrotowi". Tymczasem wielu z nas wie, że na zwrot towaru mamy 14 dni. - Tu trzeba rozróżnić te dwie sytuacje. Jest 14-dniowe prawo zwrotu, jednak ono dotyczy umów zawieranych na odległość albo poza lokalem przedsiębiorstwa, czyli głównie zakupów przez internet - tłumaczy gość Czwórki. - Nawet od tego przepisu są wyjątki, np. nie zwrócimy produktów świeżych czy personalizowanych, np. koszulki z napisem naszego projektu.
15:12 czwórka pierwsze słyszę 11.04.2023 marcin kruszewski.mp3 Marcin Kruszewski opowiada o prawach konsumenta (Pierwsze słyszę/Czwórka)
W sklepie stacjonarnym 14-dniowe prawo zwrotu nie obowiązuje, chyba że reguluje to wewnętrzna polityka sklepu. - Dziś nastawienie sklepów jest mocno prokonsumenckie. Wiele z nich daje możliwość oddania towaru, ale w świetle prawa sklep nie ma takiego obowiązku - podkreśla ekspert. - W sklepie stacjonarnym możemy dokładnie obejrzeć produkt.
Brak prawa zwrotu w sklepie stacjonarnym nie pozbawia nas jednak prawa do reklamacji. - Reklamacja przysługuje nam we wszystkich sklepach. Możemy wezwać do wymiany lub naprawy towaru, prosić o zniżkę lub całkowity zwrot kosztów - wymienia Marcin Kruszewski.
"Rozpakuj przy kurierze" - to niezgodne z prawem
Zakupy internetowe są niezwykle popularne. Bywa jednak tak, że oczekiwany produkt zostanie zniszczony podczas transportu. - Tu konsument chroniony jest domniemaniem, że wada nie powstała z jego winy - tłumaczy gość Czwórki. - Pamiętajmy, że wymóg rozpakowania paczki przy kurierze jest niezgodny z prawem. To klauzula niedozwolona. Nie można uzależniać reklamacji od rozpakowania paczki, kurier nie ma też obowiązku czekać, aż to zrobimy. Tu chroni nas prawo przewozowe i to, że za wady odpowiada sprzedawca.
Dokonując reklamacji takiego produktu, możemy skorzystać z dwóch możliwości dochodzenia naszych roszczeń. - Może to być reżim ustawowej niezgodności towaru z umową albo gwarancja producenta - tu warto przeczytać dokładnie jej warunki - zachęca gość Kamila Jasieńskiego.
Kiedy jesteśmy konsumentem?
Rozróżnijmy też sytuacje, w których jesteśmy konsumentami, od tych, gdy nimi nie jesteśmy. - Konsument jest to osoba fizyczna, która dokonuje czynności prawnych z przedsiębiorcą. Nie jesteśmy konsumentem, jeśli ja kupię od ciebie produkt na aukcji internetowej czy w jakimś serwisie. Wtedy prawa ochrony konsumenta nie działają - zwraca uwagę ekspert. - Tu z pomocą przychodzą regulaminy danych serwisów albo uprawnienia wynikające z kodeksu cywilnego - dodaje.
Marcin Kruszewski zwraca też uwagę na internetowe oszustwa czy wyłudzenia na portalach aukcyjnych.
Nowe technologie a prawo
Dziś sztuczna inteligencja rośnie w siłę. Boty piszą wiersze, piosenki, wypracowania. W tym kontekście pojawia się kwestia praw autorskich. - To bardzo delikatna sprawa. Prawo będzie musiało się tym zająć - mówi ekspert i jednocześnie podkreśla, że dziś w sieci już nie można czuć się bezkarnym - Technologia pozwala bardzo dokładnie zlokalizować twórcę np. hejterskich treści, komentarzy z mową nienawiści. Nasze dobra osobiste chroni też Kodeks cywilny.
Nowe technologie rozwijają się bardzo szybko, ale powstają też nowe mechanizmy, które nas chronią.
***
Tytuł audycji: "Pierwsze słyszę"
Prowadzi: Kamil Jasieński
Gość: Marcin Kruszewski (autor kanału "Prawo Marcina")
Data emisji: 11.04.2023
Godzina emisji: 09.11
pj