Nauka

Historycy chcą odszukać superprodukcję z okresu II RP

Ostatnia aktualizacja: 27.11.2012 13:30
Historycy z Poznania planują odnaleźć zaginiony film, nakręcony w 1929 roku. Polska superprodukcja nosiła tytuł „Gwiaździsta eskadra”.
Odnalezienie polskiej superprodukcji filmowej „Gwiaździsta eskadra” z okresu II Rzeczypospolitej zakłada międzynarodowy projekt naukowy historyków Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Patronem strategicznym projektu jest Filmoteka Narodowa.
W 1929 roku film ten, był realizowany nad Poznaniem, na lotnisku Ławica oraz w Obozie Ćwiczeń w Biedrusku. Reżyserem filmu był Leonard Buczkowski, a scenarzystą Janusz Meissner – oficer, pilot i popularny pisarz lotniczy. Po raz pierwszy w polskiej kinematografii nakręcono wówczas sceny walk powietrznych przy użyciu kamer zamontowanych w samolotach.
 
„Do chwili obecnej, nie dysponujemy żadnymi informacjami na temat zachowanych kopii filmu +Gwiaździsta eskadra+, zarówno w archiwach, zbiorach muzealnych czy też kolekcjach prywatnych. Przetrwało zaledwie kilka fotografii z planu zdjęciowego jak i samego filmu. Dlatego też w tym miejscu chcielibyśmy zaapelować, zarówno do instytucji, jak i osób prywatnych, które posiadają jakiekolwiek informacje dotyczące miejsca przechowywania filmu, o kontakt” - powiedział dr Bartosz Kruszyński.
 
Fabuła filmu przedstawiała historię pilotów 7. Eskadry Myśliwskiej im. Tadeusza Kościuszki podczas wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920. W oddziale tym, jako oficerowie kontraktowi i ochotnicy w Wojsku Polskim, służyli amerykańscy oficerowie – piloci.
 
"Dla pierwszoplanowej postaci filmu kpt. Bonda, pierwowzorem był Merian C. Cooper – pilot eskadry, a późniejszy producent z Hollywood m.in. filmu +King Kong+ z 1933 roku" - dodał dr Kruszyński.
 
W realizacji filmu brali udział piloci z 3. Pułku Lotniczego, stacjonującego na Ławicy. W rolę oddziałów polskich oraz bolszewików, wcielili się statyści - żołnierze poznańskiego garnizonu: 57. Pułku Piechoty, 58. Pułku Piechoty, 15. Pułku Ułanów Poznańskich oraz 7. Dywizjonu Artylerii Konnej. Sceny walk na ziemi, kręcono z powietrza nad Obozem Ćwiczeń w Biedrusku, a sceny we wnętrzach, realizowano w jednej z wynajętych w tym celu hal Powszechnej Wystawy Krajowej.
 
Naukowcy zakładają, że film ten może znajdować się w zbiorach prywatnych na zachodzie Europy lub w USA. Jednak do tego rodzaju kolekcji jest najtrudniej dotrzeć.
 
„+Gwiaździsta eskadra+, jako film niemy, miała swoją premierę polską w 1930 roku, a światową już w wersji udźwiękowionej w 1933 roku. Film ten był wyświetlany także w USA i być może pod innym tytułem, co może stanowić pewne utrudnienie w poszukiwaniach" - powiedział dr Kruszyński.
 
Naukowcy po odnalezieniu filmu zamierzają przeprowadzić jego digitalizację, konserwację, a następnie zorganizować kolejną premierę w Poznaniu i Warszawie. Dzieło to zostanie także opracowane w formie publikacji naukowej, w której poddany analizie będzie wizerunek wojny polsko-bolszewickiej na dużym ekranie.
 
„Film posiada szczególne znaczenie dla historii miasta Poznania, poznańskiego garnizonu oraz Wielkopolski. Stanowi też wyjątkowy zabytek polskiej kinematografii. Należy tutaj dodać, że był pierwszą polską superprodukcją o tematyce lotniczej, tak modną na świecie na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. Jednorazowo w zdjęciach filmowych brało udział nawet 15 samolotów. Maszyny z czerwonymi gwiazdami na skrzydłach, latające nad Poznaniem w listopadzie 1929 roku, wzbudzały sensację – dodał dr Kruszyński.
 

Odnalezienie polskiej superprodukcji filmowej „Gwiaździsta eskadra” z okresu II Rzeczypospolitej zakłada międzynarodowy projekt naukowy historyków Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Patronem strategicznym projektu jest Filmoteka Narodowa.

Film był realizowany nad Poznaniem w 1929 roku. Zdjęcia kręcono m.in. na lotnisku Ławica oraz w Obozie Ćwiczeń w Biedrusku. Reżyserem filmu był Leonard Buczkowski, a scenarzystą Janusz Meissner – oficer, pilot i popularny pisarz lotniczy. Po raz pierwszy w polskiej kinematografii nakręcono wówczas sceny walk powietrznych przy użyciu kamer zamontowanych w samolotach.

- Do chwili obecnej, nie dysponujemy żadnymi informacjami na temat zachowanych kopii filmu "Gwiaździsta eskadra", zarówno w archiwach, zbiorach muzealnych czy też kolekcjach prywatnych. Przetrwało zaledwie kilka fotografii z planu zdjęciowego jak i samego filmu. Dlatego też w tym miejscu chcielibyśmy zaapelować, zarówno do instytucji, jak i osób prywatnych, które posiadają jakiekolwiek informacje dotyczące miejsca przechowywania filmu, o kontakt - powiedział dr Bartosz Kruszyński. 

Fabuła filmu przedstawiała historię pilotów 7. Eskadry Myśliwskiej im. Tadeusza Kościuszki podczas wojny polsko-bolszewickiej 1919-1920. W oddziale tym, jako oficerowie kontraktowi i ochotnicy w Wojsku Polskim, służyli amerykańscy oficerowie – piloci. - Dla pierwszoplanowej postaci filmu kpt. Bonda, pierwowzorem był Merian C. Cooper, pilot eskadry, a późniejszy producent z Hollywood m.in. filmu "King Kong" z 1933 roku - dodał dr Kruszyński. 

W realizacji filmu brali udział piloci z 3. Pułku Lotniczego, stacjonującego na Ławicy. W rolę oddziałów polskich oraz bolszewików, wcielili się statyści - żołnierze poznańskiego garnizonu: 57. Pułku Piechoty, 58. Pułku Piechoty, 15. Pułku Ułanów Poznańskich oraz 7. Dywizjonu Artylerii Konnej. Sceny walk na ziemi, kręcono z powietrza nad Obozem Ćwiczeń w Biedrusku, a sceny we wnętrzach, realizowano w jednej z wynajętych w tym celu hal Powszechnej Wystawy Krajowej. Naukowcy zakładają, że film ten może znajdować się w zbiorach prywatnych na zachodzie Europy lub w USA.

Jednak do tego rodzaju kolekcji jest najtrudniej dotrzeć. - „Gwiaździsta eskadra", jako film niemy, miała swoją premierę polską w 1930 roku, a światową już w wersji udźwiękowionej w 1933 roku. Film ten był wyświetlany także w USA i być może pod innym tytułem, co może stanowić pewne utrudnienie w poszukiwaniach - powiedział dr Kruszyński. 

Naukowcy po odnalezieniu filmu zamierzają przeprowadzić jego digitalizację, konserwację, a następnie zorganizować kolejną premierę w Poznaniu i Warszawie. Dzieło to zostanie także opracowane w formie publikacji naukowej, w której poddany analizie będzie wizerunek wojny polsko-bolszewickiej na dużym ekranie. - Film był pierwszą polską superprodukcją o tematyce lotniczej, tak modną na świecie na przełomie lat 20. i 30. XX wieku. Jednorazowo w zdjęciach filmowych brało udział nawet 15 samolotów. Maszyny z czerwonymi gwiazdami na skrzydłach, latające nad Poznaniem w listopadzie 1929 roku, wzbudzały sensację – dodał dr Kruszyński.

(ew/PAP - Nauka w Polsce) 

Czytaj także

Amerykanie zobaczą film o Tadeuszu Kościuszce

Ostatnia aktualizacja: 14.09.2012 07:33
Kończą się prace nad filmem dokumentalnym o polskim i amerykańskim generale. Jego zwiastun premierę miał podczas II Kongresu Zagranicznych Badaczy Dziejów Polski, który trwa w Krakowie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kolejna polska superprodukcja

Ostatnia aktualizacja: 11.10.2012 18:00
- Kiedy robi się taki film, w którym gra 300 koni i 100 kaskaderów, to czasem jest tylko jedna szansa, żeby nakręcić daną scenę, bo po trzech próbach konie będą już martwe - tłumaczy Renzo Martinelli, reżyser "Bitwy pod Wiedniem".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstaje film o "Alku", "Zośce" i "Rudym"

Ostatnia aktualizacja: 18.10.2012 21:16
Reżyserem "Naszej Historii" jest Mariusz Malec. Film ma wejść na ekrany kin w 2014 roku.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstaje film o "dzieciach Andersa"

Ostatnia aktualizacja: 22.10.2012 21:38
Historyczny dokument "Perskie Ocalenie" realizuje łódzki reżyser Andrzej Czulda.
rozwiń zwiń