Starsze od komputerów
Przyjmuje się, że początek istnienia emotikonów wiąże się z artykułem opublikowanym 30 marca 1881 roku w amerykańskim satyrycznym magazynie "Puck". Pojawiły się w nim wówczas projekty czterech "minek" – zadowolonej, smutnej, obojętnej i zdziwionej.
Emotikony były wydrukowane w formie pionowej, a ponadto miały nie tylko nosy, lecz także brwi. Były więc zbyt skomplikowane, aby wejść do stałego użytku.
Emotikony opublikowane na łamach czasopisma "Puck"
Po raz pierwszy natomiast w przestrzeni internetowej emotikony zostały użyte 19 września 1982 roku o godzinie 11.44 przez amerykańskiego informatyka i wykładowcę Carnegie Mellon University Scotta Fahlmana. Mężczyzna, podczas wymiany e-maili z kolegami z uczelni, zaproponował używanie ideogramu symbolizującego uśmiech - ":-)" - do oznaczania żartów.
I tak emotikon stał się stałym elementem wewnętrznej korespondencji pracowników naukowych uczelni, a później bardzo szybko zdobył popularność również w innych szkołach. Wówczas też zaczęły powstawać coraz to nowe ideogramy – na przykład zdziwiona bądź szeroko uśmiechnięta "minka".
Ideogramy "bez nosów" - ":)" - pojawiły się natomiast prawdopodobnie w latach 90. XX wieku - użytkownikom telefonów komórkowych było łatwiej pominąć myślnik podczas szybkiego pisania wiadomości tekstowej.
Prawie 400-letnia historia
Niewykluczone, że emotikony są jednak starsze, niż to podaje wersja wydarzeń związana z magazynem "Puck".
– Notariusz Jan Ladislaides ze słowackiego Trenczyna w 1635 roku stawiał "buźki" na dokumentach potwierdzających zgodność finansów miasta z tym, co Habsburgowie sobie życzyli. Jeżeli wszystko się zgadzało, to rysował uśmiechniętą buzię, jeżeli nie, to smutną – opowiadał Andrzej Pająk z portalu "Crazy nauka" na antenie Polskiego Radia.
05:02 [ PR1]PR1 (mp3) 19 wrzesień 2019 09_44_46.mp3 Historię emotikonów przedstawiał Andrzej Pająk z portalu "Crazy Nauka" w rozmowie z Romanem Czejarkiem. Audycja "Cztery pory roku". (PR, 19.09.2019)
Nie jest to jednak jedyny przykład użycia emotikonu w XVII wieku. Robert Herrick w swoim poemacie "To Fortune" w 1648 roku zawarł zdanie "Tumble me down, and I will sit, Upon my ruins, (smiling yet:)". Historycy spierają się, czy "uśmieszek" jest jedynie błędem w druku, czy też artysta – znany ze swojego humorystycznego podejścia do życia – celowo dodał go do wiersza.
Równie duże wątpliwości budzi historia związana z transkrypcją mowy Abrahama Lincolna. 7 sierpnia 1862 roku na łamach gazety "Times" ukazał się artykuł będący zapisem wystąpienia ówczesnego prezydenta Stanów Zjednoczonych. W nim też znalazło się zdanie "[…] but it is also true that there is no precedent for your being here yourselves, (applause and laughter ;) […]". Także w wypadku tego wydarzenia nie ma konsensusu co do tego, czy symbol dodano do tekstu celowo, czy przypadkiem.
Narodziny emoji
Obecnie emotikony nie są już tak popularne – zostały wyparte przez emoji, które obejmują znacznie więcej znaków i nie ograniczają się jedynie do wyrażania emocji.
Emoji powstały w 1999 roku za sprawą Shigetaka Kurita. Artysta pracował wówczas dla firmy DOCOMO, głównego operatora telefonii komórkowej w Japonii, i za cel postawił sobie stworzenie szeregu znaków, które w prosty, zwięzły sposób przekazywałyby informacje. I tak zamiast opisywać pogodę, użytkownik telefonu mógłby wysłać jedno bądź dwa emoji.
Andrzej Pająk w audycji "Lato z Radiem" wspominał ponadto, że nowe symbole miały ułatwić przekazywanie intencji twórcy wypowiedzi. W ten sposób wiadomości nabrały charakteru i zaczęły przypominać rozmowy.
12:38 Jedynka LzR 19 wrzesień 2016.mp3 Andrzej Pająk rozmawia z Romanem Czejarkiem o historii emotikonów. Audycja "Lato z Radiem". (PR, 19.09.2016)
Pierwszy projekt artysty zawierał prawie dwieście różnych piktogramów, w tym serduszka, znaki zodiaku, bałwana, telewizor, piwo, hamburgera czy samochód.
Rozpowszechnienie emoji poza Japonią wiąże się jednak z rokiem 2011, gdy Apple wprowadził je do telefonów iPhone. Niedługo później symbole zostały także dodane do urządzeń z systemem Android. Od tego momentu zasób emoji stale się rozrasta, a niektóre znaki nabrały podwójnego znaczenia. I tak piktogram awokado oznacza owoc, jednak może być używany także przez osoby, które chcą podkreślić, że mają zdrową, często wegańską bądź wegetariańską dietę.
jb
Źródła:
Britney Fitzgerald, Did Abraham Lincoln pioneer emoticons? 1862 speech may offer clues, Huffpost.com, https://www.huffpost.com/entry/abraham-lincoln-emoticons_n_1893411, data dostępu: 29.03.2021.
Arielle Pardes,The WIRED guide to emoji, Wired, https://www.wired.com/story/guide-emoji/, data dostępu: 29.03.2021.
