Projekt został zrealizowany w związku z przypadającą 130. rocznicą urodzin i 80. rocznicą tragicznej śmierci wybitnego pisarza i artysty, Brunona Schulza. Z tej okazji rok 2022 został przez Senat Rzeczypospolitej Polskiej ustanowiony Rokiem Brunona Schulza.
W czasie pobytu w Wiedniu po wybuchu I wojny światowej Bruno Schulz doświadczył niełatwego losu uchodźcy wojennego w ucieczce przed rosyjską agresją. Później zmuszony był ulec presji stalinowskiej propagandy, a ostatecznie, po wkroczeniu do Drohobycza Niemców w 1941 roku – stał się ofiarą Holocaustu. Nie sposób rozdzielić fenomenu Schulza – artysty od świata wykreowanego w jego dziełach literackich, dlatego narracja w ośmiu rozdziałach wystawy zawiera: cytaty z jego poetyckiej prozy, komentarze – powstałe na podstawie opracowań wybitnych znawców: Jerzego Ficowskiego, Jerzego Jarzębskiego i Małgorzaty Kitowskiej-Łysiak, fotografie ukazujące jego rodzinne miasto Drohobycz, krąg rodzinny i przyjaciół oraz reprodukcje prac plastycznych twórcy z kolekcji warszawskiego Muzeum Literatury, które posiada największy na świecie zbiór dzieł Brunona Schulza. Naturalną tego konsekwencją jest propagowanie twórczości wielkiego wizjonera w formie wystaw jego prac plastycznych i prezentowania jego prozy. Wystawy takie miały już miejsce w muzeach m.in.: Brukseli, Paryża, Nancy, Londynu, Düsseldorfu, Jerozolimy, Triestu, Genui, Istambułu i Madrytu.
Otwarcie wystawy plenerowej „Kolumny pamięci: Bruno Schulz (1892–1942)” w Wiedniu
Po raz pierwszy tego typu wystawa odbywa się w Wiedniu, byłej stolicy Monarchii Austro-Węgierskiej i Galicji, w której Bruno Schulz urodził się i wychował. Przez ponad ćwierć wieku był obywatelem imperium, z którego dziedzictwa kulturowego czerpał różnorakie inspiracje, dlatego bywa przez badaczy włączany w krąg reprezentantów środkowoeuropejskiego modernizmu. Obecność osobnego, polskiego pisarza i artysty o żydowskim pochodzeniu w tym szczególnym na mapie Wiednia miejscu, poświęconym uczczeniu pamięci ofiar narodowego socjalizmu nabiera wyjątkowego, symbolicznego znaczenia.
Schulz całą swoją twórczością budował swoją idylliczną republikę marzeń, której nagły i tragiczny kres położył faszystowski totalitaryzm. Rozkwit sztuki i wyobraźni Brunona Schulza, małego i życzliwego człowieka w odległym mikrokosmosie Drohobycza to monumentalny dowód ludzkiego geniuszu. Wystawą w Wiedniu po raz kolejny pragniemy mu oddać hołd – podkreśliła dr Anna Lipa z Muzeum Literatury w Warszawie, kurator wystawy.
Podczas wernisażu publiczność miała okazję wysłuchać wybranych opowiadań Schulza, które odczytała austriacka aktorka Sarah Zelt. Duet KLEZMER RELOADED (Gołębiowski/Shevchenko) wykonał koncert z repertuarem muzyki żydowskiej Europy Środkowo-Wschodniej.
Życie, twórczość i spuścizna, którą pozostawił nam Bruno Schulz, łączy kultury, które niegdyś były tak ściśle ze sobą powiązane: żydowską, polską i ukraińską. Dzisiaj moimi myślami jestem z Drohobyczem w Ukrainie, gdzie Schulz spędził większość swojego życia. Wiele miejsc pamięci jednoczących Polaków i Ukraińców jest obecnie w bezpośrednim niebezpieczeństwie z powodu rosyjskiej agresji – skomentowała Monika Szmigiel-Turlej, dyrektor Instytutu Polskiego w Wiedniu.
Wystawę można oglądać do 3 września 2022 roku.
Źródło: Instytut Polski w Wiedniu