Polscy archeolodzy prowadzą badania na Cyprze od ponad pół wieku. Prace badawcze rozpoczęły się w latach 60-tych pod kierunkiem prof. Kazimierza Michałowskiego, nestora polskiej archeologii śródziemnomorskiej.
Ekspedycja Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW pracuje w jednej ze starożytnych stolic Cypru w Nea Pafos.
Pafos znajdowało się najpierw, w okresie hellenistycznym, w obrębie egipskiego królestwa Ptolemeuszy, a potem pod kuratelą rzymską. Od ok. 200 p.n.e. do ok. 350 n.e. pełniło rolę stolicy wyspy. Ze względu na rangę stanowisko wpisano je na listę światowego dziedzictwa kulturowego UNESCO.
- Historia polskich badań na Cyprze jest bardzo długa i owocna. Po rozmowach ze stroną cypryjską doszliśmy do wniosku, że i perspektywy na przyszłość są równie dalekosiężne. Dlatego warto zinstytucjonalizować tę współpracę zakładając stałą placówkę Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW w Nea Pafos. Jej obecność i wsparcie usprawni pracę przyjeżdżających tam badaczy, podobnie jak to się od wielu lat dzieje w naszej Stacji Badawczej w Kairze - mówi prof. Artur Obłuski, dyrektor Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Dzięki stacji badawczej będzie łatwiej inicjować wspólne cypryjsko-polskie projekty i efektywniej je wdrażać - dodaje naukowiec.
Odkrycia Polaków nie tylko wniosły wiele do wiedzy na temat antycznej kultury, sztuki i historii Cypru oraz całego świata śródziemnomorskiego, ale także przyczyniły się do rozwoju miasta, jako jednej z największych atrakcji turystycznych Cypru.
Trwająca od ponad 55 lat ekspedycja Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW jest najdłużej pracującym zagranicznym projektem badań archeologicznych na Cyprze. Od ponad dekady w Nea Pafos działa też ekspedycja Uniwersytetu Jagiellońskiego prowadząca badania na Agorze, w centralnym miejscu miasta. Obecnie obie ekspedycje połączono. Teraz działają w ramach wspólnego projektu Uniwersytetu Jagiellońskiego, Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW i Politechniki Warszawskiej.
Stanowisko archeologiczne w Nea Pafos odwiedził 8 października prezydent RP Andrzej Duda z małżonką, podczas oficjalnej wizyty na Cyprze. To pierwsza tego typu wizyta w historii badań Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW. Delegacji towarzyszył m.in. prof. Alojzy Z. Nowak, rektor UW oraz prof. Artur Obłuski, dyrektor Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW.
Prezydent Andrzej Duda podczas spotkania prezydentów Polski i Cypru poruszył kwestię utworzenia w Pafos Stacji Badawczej CAŚ UW, stałej placówki naukowej działającej na Cyprze i zarazem trzeciej zagranicznej stacji badawczej CAŚ UW. Rozpoczęcie działalności stacji planowane jest wiosną 2022 roku.
Nowo powołana placówka będzie dysponować bazą lokalową udostępnianą polskim badaczom, a do jej zadań będzie należało m.in. prowadzenie badań naukowych na terenie Cypru, w szczególności w zakresie badań archeologicznych, współpraca z Departamentem Starożytności Cypru i władzami Cypru, obsługa logistyczna polskich ekspedycji naukowych na Cyprze, współpraca z Ambasadą RP na Cyprze, popularyzacja polskiej działalności archeologicznej na Cyprze, promocja i edukacja archeologiczna mieszkańców Cypru oraz turystów odwiedzających wyspę, zwłaszcza Pafos.
Nowo powołaną placówką kierować będzie szefowa połączonej ekspedycji archeologicznej w Nea Pafos, prof. Ewdoksia Papuci-Władyka.
Do wysłuchania rozmowy z prof. Arturem Obłuskim, dyrektorem Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW, wybitnym archeologiem, prowadzącym między innymi badania w Sudanie, zaprasza Halina Ostas.
Audycja powstała we współpracy z Centrum Archeologii Śródziemnomorskiej UW i Ministerstwem Spraw Zagranicznych.