Kazimierz Jagiellończyk, Nowogród Wielki i Moskwa w latach 1447-1492 Lata 1447-1492 to lata długiego panowania Kazimierza, młodszego syna Władysława Jagiełły. Jako trzynastolatek był już powołany na tron litewski. Królem Polski został w wieku 20 lat. Przejął schedę po śmierci starszego brata, 22-letniego króla Władysława III, poległego w starciu z Turkami pod Warną. Zobacz więcej na temat: historia Polski Dorota Truszczak Kazimierz Jagiellończyk królowie Polski
Polityka wschodnia ojca i syna: Władysława Łokietka i Kazimierza Wielkiego Po prawie dwustu latach rozbicia dzielnicowego, mimo wielu przeszkód, które musiał pokonać przyszły władca, królestwo polskie zostało przywrócone pod berłem Władysława Łokietka w 1320 roku. Zarówno on, jak i jego syn Kazimierz Wielki w trakcie swojego panowania utrzymywali współpracę z Litwą i Węgrami. Zobacz więcej na temat: historia Polski Władysław Łokietek Wielkie Księstwo Litewskie Dorota Truszczak
Polska i jej sąsiedzi: Mongołowie, Ruś, Moskwa i Litwini w latach 1241-1320 W roku 1241, kiedy na ziemiach polskich postępowało rozbicie dzielnicowe, bohaterski odpór najazdom Mongołów próbował stawić poległy w bitwie pod Legnicą książę śląski Henryk Pobożny. Mongolska nawała przetoczyła się przez kraj, do okupacji jednak nie doszło. Zobacz więcej na temat: Dorota Truszczak historia Polski średniowiecze Mongolia Wołyń Litwa historia Europy Moskwa Rosja
Konflikty Polski i Rusi Kijowskiej w okresie rozbicia Książę Bolesław Krzywousty (1086-1138), syn Władysława Hermana, to ostatni władca zjednoczonego kraju Piastów. Rozciągnął polską zwierzchność na Pomorze Gdańskie, Środkowe i Zachodnie. Wielość potomków i ustawa sukcesyjna z tym związana doprowadziły do rozbicia dzielnicowego po jego śmierci w 1138 roku. Zobacz więcej na temat: Dorota Truszczak historia Polski królowie Polski średniowiecze
Mityczne i historyczne początki sąsiedztwa do czasów Bolesława Śmiałego Mityczne początki zawarte są już w znanej legendzie o Lechu, Czechu i Rusie, która po raz pierwszy pojawia się u nas w Kronice wielkopolskiej w 1295 roku, dziele anonimowego autora. Jak jeszcze widzą je twórcy innych kronik polskich: Gall zwany Anonimem, mistrz Wincenty zwany Kadłubkiem czy Jan Długosz - kronikarze początków państwa polskiego, także tych poprzedzających chrzest Mieszka I w 966 roku. Zobacz więcej na temat: historia Polski Dorota Truszczak Mieszko I Ruś Kijowska Bolesław Chrobry
Konstytucja marcowa. "Budowanie fundamentów nowego państwa" Uchwalenie 17 marca 1921 roku konstytucji położyło podwaliny pod budowę nowego państwa polskiego, które 11 listopada 1918 roku rozpoczęło swoją historię po 123 latach zaborów. - To czas chyba nieporównywalny z żadnym innym okresem - mówi w Programie 1 Polskiego Radia o uchwaleniu Konstytucji marcowej prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat: Dorota Truszczak historia Polski Dwudziestolecie międzywojenne dyplomacja Józef Piłsudski rząd reformy 11 listopada historia Europy Senat konstytucja 3 maja Księstwo Warszawskie Roman Dmowski Ignacy Daszyński Maciej Rataj
Wybuch niepodległości. Październik – listopad 1918 W październiku 1918 roku rodziły się pierwsze polskie ośrodki władzy: Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego i Polska Komisja Likwidacyjna w Krakowie. Stefan Żeromski został nawet, na krótko, prezydentem tzw. Rzeczpospolitej Zakopiańskiej. Zobacz więcej na temat: Dorota Truszczak historia Polski Dwudziestolecie międzywojenne dyplomacja Józef Piłsudski Lwów Lublin Ignacy Daszyński Polska Partia Socjalistyczna Magdeburg Zamek Królewski rząd reformy Jędrzej Moraczewski Warszawa 11 listopada feminizm historia Europy
Ostatnie miesiące I wojny światowej: cień nadziei pośród bólu i cierpienia Pierwsza wojna światowa przyniosła światu niespotykane wcześniej straty w ludziach i infrastrukturze. Codziennością była pożoga i śmierć. Po kilku latach trwania działań na wschodzie zaczął kiełkować totalitaryzm mający twarz Włodzimierza Lenina. Czy wobec tego wśród zniszczeń i bólu było miejsce na choćby cień nadziei? Zobacz więcej na temat: I wojna światowa historia Polski
RECENZJA Sąsiedztwo wolności i despotyzmu. Prof. Nowak o trudnych relacjach z Moskwą W monografii „Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X-XXI w.” profesor Andrzej Nowak tłumaczy, jak trudnym sąsiadem dla Polaków i innych narodowości naszego regionu było w przeszłości i jest obecnie państwo mające swoje centrum kulturowo-polityczne w Moskwie. Wybitny historyk wyjaśnia przy tym, jak to się stało, że dziś w Rosji dominującą ideologią jest nienawiść. Zobacz więcej na temat: literatura Rosja Władimir Putin Ukraina historia Polski relacje polsko-rosyjskie
Akt 5 listopada. "Niemcy i Austria szukały mięsa armatniego" - I wojna światowa trwała już wówczas blisko 28 miesięcy. Każdego miesiąca ginęło na niej 100 czy 200 tysięcy żołnierzy. Najbrutalniej rzecz ujmując, z punktu widzenia sztabowców armii brakowało mięsa armatniego. Jego rezerwuarem, do tej pory niewykorzytanym, były obszary zagarnięte przez Niemcy i Austro-Węgry kosztem Imperium Rosyjskiego. Zamieszkiwała te obszary głównie ludność polska - mówił w audycji "Historia żywa" prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat: historia Polski historia Europy rozbiory Polski Rosja Dorota Truszczak
Prof. Andrzej Nowak w PR24: trudno wyobrazić sobie istnienie Rosji bez despotyzmu i autokracji - Jeśli spojrzymy na wiele setek lat kształtowania się Rosji (..), to widzimy, że rzeczywiście trudno wyobrazić sobie jej istnienie oraz trwanie bez despotyzmu i bez autokracji - skomentował na antenie Polskiego Radia 24 historyk prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat: Polskie Radio 24 relacje polsko-rosyjskie historia Polski Tomasz Zapert Krzysztof Masłoń
Wielka Wojna 1914-18 na ziemiach polskich i okupacja niemiecko-austriacka Zwieńczeniem okresu zabiegów dyplomatycznych i działań militarnych w czasie trwania I wojny światowej, było odbudowanie niepodległego państwa polskiego w 1918 roku, które związane było z upadkiem wszystkich trzech mocarstw zaborczych. Zobacz więcej na temat: I wojna światowa niepodległość historia Polski Dorota Truszczak
Prof. Nowak: Putin nie zaatakuje NATO, nie zaatakuje Polski. Jestem tego pewien - Ukraina wciąż jest dużo słabsza od Rosji i pozostanie dużo słabsza w następnych tygodniach. Zakładam, że Putin będzie chciał tę inwazję kontynuować aż do zwycięstwa, które może na różne sposoby definiować - powiedział w Polskim Radiu 24 historyk prof. Andrzej Nowak. Jak dodał, jest pewien, że Putin nie zaatakuje Polski, co wynika z analizy historii tego kraju. Zobacz więcej na temat: POLSKA Rafał Dudkiewicz wojna na Ukrainie Ukraina Rosja serwis wschodni wojna 2022
Z Oleandrów w świat... czyli Józef Piłsudski i Legiony Czy ta historia rozpoczęła się dopiero 6 sierpnia 1914 roku, o godz. 3 rano, kiedy z Oleandrów przy krakowskich Błoniach, wyruszyła I Kompania Kadrowa w kierunku Królestwa Polskiego? Dowodził nią wyznaczony przez Józefa Piłsudskiego porucznik Tadeusz Kasprzycki - oficer Związku Strzeleckiego. Zobacz więcej na temat: Józef Piłsudski Dorota Truszczak historia Polski niepodległość Legiony Polskie
Skąd bierze się rosyjski imperializm? Prof. Andrzej Nowak o najnowszej książce "Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X-XXI wiek" - najnowsza książka profesora Nowaka, światowego eksperta w tematyce związanej z Rosją, była punktem wyjścia do rozmowy z autorem o źródłach rosyjskiej mentalności i agresywności, imperializmu w perspektywie wieków. Także zagrożenia dla Polski i krajów naszego regionu. Zobacz więcej na temat: Rosja historia Polski Ukraina literatura książki Dorota Truszczak Ruś Kijowska
Polscy wynalazcy, odkrywcy i naukowcy w dobie zaborów. Jak zmieniali świat? "Wiek pary i elektryczności" oraz "wiek odkryć i wynalazków" - tak często nazywamy XIX stulecie, na które przypadł szczyt rewolucji przemysłowej i technicznej, zapoczątkowanej w Europie w drugiej połowie poprzedniego wieku. Ujawniła ona potęgę ludzkiego umysłu i przyniosła zmiany cywilizacyjne, które wpłynęły na dzieje i obecny status nie tylko państw europejskich. W jaki sposób zmieniali świat mieszkający na ziemiach polskich odkrywcy, wynalazcy i naukowcy z dziada pradziada identyfikujący się z polskością, ale i tacy, którzy z pochodzenia Polakami nie byli, a wybierali jednak polskość? Zobacz więcej na temat: historia Polski Dorota Truszczak
Prof. Nowak: każdy z zaborców chciał Kościół na swój sposób zbiurokratyzować - Sytuacja Kościoła katolickiego po trzecim rozbiorze była bardzo złożona. Rozbiorcy mieli wspólny cel: utrzymanie nieistnienia państwa polskiego, ale jednocześnie reprezentowali różne wyznania - mówił w radiowej Jedynce historyk prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat: Kościół odzyskanie niepodległości Dorota Truszczak religia
Prof. Nowak: diaspora żydowska skupiła się na ziemiach Rzeczypospolitej - Z krajów zachodniej Europy, z Anglii, Francji, krajów niemieckich, gdzie dochodziło do pogromu za pogromem, diaspora żydowska była wypychana. Swą przystań, polin - to słowo znaczy w języku żydowskim miejsce, gdzie znajdziesz odpoczynek - znalazła ona właśnie w Polsce. To sprawiło, że na progu wieku XIX od 8 do 10 procent ludności na ziemiach polskich to byli Żydzi - mówił w radiowej Jedynce prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat: Żydzi rozbiory Polski stosunki polsko-żydowskie Dorota Truszczak NAUKA