Sprawa Czechowicza. Jak sanacja wyciągała z budżetu pieniądze na własną kampanię 95 lat temu, 20 marca 1929, Sejm uchwalił wniosek o postawienie przed Trybunałem Stanu skarbu Gabriela Czechowicza, oskarżonego o przekazanie z budżetu państwa do dyspozycji premiera Józefa Piłsudskiego 8 mln zł na akcję wyborczą BBWR. Było to jedyne w II RP postępowanie przed Trybunałem. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Józef Piłsudski II RP przewrót majowy
Traktat ryski kończył wojnę z bolszewikami i marzenia o Międzymorzu Podpisanie pokoju w Rydze było słodko-gorzkim zwycięstwem wojny polsko-bolszewickiej. Obroniona została niepodległość kraju, a sowieckie zagrożenie zażegnane na dwadzieścia lat, jednak w wyniku postanowień pokojowych pogrzebana została także koncepcja zbudowania bloku państw środkowoeuropejskich. Zobacz więcej na temat: I wojna światowa Mińsk Rosja Ukraina
NASZA ROZMOWA Traktat ryski. Prof. Kornat: prowadziliśmy dyplomację eksperymentalną - W Rydze wynegocjowaliśmy tyle, ile się dało w ówczesnych warunkach. Nigdy nie jest tak, że jedna strona osiąga sto procent założonych celów. Pokój był kompromisowy - oceniał traktat ryski prof. Marek Kornat, sowietolog, historyk z Polskiej Akademii Nauk i Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Zobacz więcej na temat: Ryga Dwudziestolecie międzywojenne wojna polsko-bolszewicka bitwa warszawska komunizm II RP Ukraina Białoruś wojna 1920
Konstytucja marcowa. Zgoda w trudnym czasie Zważywszy na presję czasu i okoliczności konstytucja marcowa była dziełem wartym dobrej pamięci, choć stawiającym naszym raczkującym parlamentarzystom surowe wymogi - kultury, dojrzałości politycznej, zdolności do refleksji i kompromisu. Zobacz więcej na temat: HISTORIA konstytucja Sejm
"Cud nad Wisłą". Arcydzieło przedwojennej kinematografii patriotycznej 16 marca 1921 roku odbyła się premiera jednego z pierwszych polskich przebojów kinowych - "Cudu nad Wisłą" w reżyserii Ryszarda Bolesławskiego. Film ilustruje epizody wojny polsko-bolszewickiej, która toczyła się od 1919 do 1921 roku. Tytuł natomiast nawiązuje do rozegranej w sierpniu 1920 roku słynnej Bitwy Warszawskiej, nazywanej również "Cudem nad Wisłą". Zobacz więcej na temat: historia Polski HISTORIA FILM kino reżyser patriotyzm wojna 1920 bitwa warszawska
Janusz Jędrzejewicz. Autor reformy szkolnej II RP - Dziś, gdy oglądam się za siebie, w odległość dziesięciu lat twardej pracy, szalonych zaiste triumfów i klęsk ciężkich, przez które przeszliśmy jako obóz ludzi walki, widzę tym wyraźniej, jak ciężkie podjęliśmy zadanie i uważam okres POW pod rosyjskim zaborem za najtrudniejsze zadanie z tych, które w ciągu lat wojny na nas spadły – pisał Janusz Jędrzejewicz w pamiętniku. Zobacz więcej na temat: Legiony Polskie Polska Partia Socjalistyczna II RP edukacja
93 lata temu miał miejsce Zjednoczeniowy Kongres Chłopski. Tego dnia powstało Stronnictwo Ludowe - Połączenie się wszystkich chłopów w Polsce, chłopów kłócących się, a nawet nienawidzących wzajemnie w jedno stronnictwo polityczne jest zdarzeniem tak wielkiej wagi, że w polityce ludowej równie doniosłego wypadku chyba, że dotąd nie było - komentował powołanie do życia Stronnictwa Ludowego Wincenty Witos. Zobacz więcej na temat: HISTORIA PSL Wincenty Witos II RP
Stanisław Wojciechowski. Drugi prezydent Rzeczypospolitej Polskiej - Trzeci z kolei szef państwa polskiego, drugi z tytułem prezydenta RP mógłby uchodzić za "czapkę niewidkę" - tak opisywał Stanisława Wojciechowskiego Wacław Zbyszewski z Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Dziś mija 155 lat od urodzin byłego prezydenta. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Józef Piłsudski przewrót majowy Stanisław Wojciechowski
Jan Baudouin de Courtenay. Człowiek, który naraził się wszystkim Przywoływany jest w podręcznikach historii tylko jako kandydat mniejszości narodowych na pierwszego prezydenta RP. Tymczasem ten Polak o obcobrzmiącym nazwisku był jednym z najlepszych lingwistów świata. Był też nietuzinkowym wolnomyślicielem, co przysporzyło mu wielu wrogów. 13 marca przypada 179. rocznica jego urodzin. Zobacz więcej na temat: NAUKA język polski niepodległość Gabriel Narutowicz mniejszości narodowe
Reforma jędrzejewiczowska. Nowoczesne spojrzenie na edukację w II RP 11 marca 1932 roku Sejm II RP uchwalił ustawę, która miała na celu uporządkowanie i przebudowanie polskiego systemu szkolnictwa. Wprowadzała m.in. powszechny obowiązek szkolny na poziomie podstawowym. Zobacz więcej na temat: II RP Dwudziestolecie międzywojenne reforma szkolnictwa edukacja Józef Piłsudski niepodległość
Z koszar wojskowych na olimpiadę. 57. rocznica śmierci Karola Rómmla 7 marca 1967 roku zmarł Karol Rómmel. Człowiek, który w swoim życiu zajmował się wieloma dziedzinami – był żołnierzem, olimpijczykiem, a przede wszystkim najwszechstronniejszym jeźdźcem w polskiej historii tej dyscypliny. Zobacz więcej na temat: jeździectwo igrzyska olimpijskie
Kazimierz Bartel. Pięciokrotny premier II RP Premier prof. Kazimierz Bartel mógł zdradzić Polskę za cenę własnego bezpieczeństwa. Postąpił jednak inaczej. Za ten akt męstwa musiał zapłacić najwyższą cenę. Zobacz więcej na temat: Heinrich Himmler II wojna światowa Kazimierz Bartel Niemcy
Cyryl Ratajski. Syn karczmarza, który został pierwszym Delegatem Rządu na Kraj 3 marca 1875 urodził się Cyryl Ratajski - jeden z wybitnych przedstawicieli sceny politycznej II Rzeczpospolitej i wieloletni prezydentem Poznania. W historii zapisał się jednak przede wszystkim jako twórca cywilnych struktur administracyjnych Polskiego Państwa Podziemnego. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski Cyryl Ratajski Poznań II wojna światowa polityka beskidy
"Księżniczka sztuki polskiej". Kim była Zofia Stryjeńska? Zofia Stryjeńska była malarką, graficzką, ilustratorką, autorką scenografii, a także projektantką tkanin, plakatów i zabawek. To jedna z najbardziej znanych artystek II Rzeczpospolitej. Związana m.in. z Krakowem, Warszawą i Zakopanem. Zmarła 48 lat temu, 28 lutego 1976 roku, w Genewie. Zobacz więcej na temat: Jakub Domoradzki malarstwo Zofia Stryjeńska artysta
Ludwik Landau - kronikarz czasów okupacji - W potocznej opinii osób zainteresowanych historią lat wojny Ludwik Landau jest przede wszystkim autorem "Kroniki lat wojny i okupacji". Kroniki rozpoczętej 30 października 1939 roku i doprowadzonej niemal do przednia ujęcia go przez Niemców 29 lutego 1944 roku - mówił na antenie Polskiego Radia dr Janusz Osica. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Ludwik Landau ekonomia okupacja niemiecka II wojna światowa Holokaust Warszawa getto warszawskie Główny Urząd Statystyczny
Bolesław Orliński i jego pionierski lot Warszawa-Tokio-Warszawa - Lot Orlińskiego można porównywać z lotem wahadłowca, jeśli nie z lotem na Księżyc – mówił o wyczynie polskiego pilota historyk Karol Murawski na antenie Polskiego Radia. Tego niezwykłego lotu dokonał z obciętym skrzydłem i niemal zatartym silnikiem. Zobacz więcej na temat: Dwudziestolecie międzywojenne HISTORIA lotnictwo
Od "Niech żyje wolna Ukraina!" do "Panowie, ja was bardzo przepraszam". Piłsudski i relacje polsko-ukraińskie "Polska i Ukraina przeżyły ciężką niewolę. Oba te kraje należą do tych, na których panował stały terror. Już dziecko uczono tutaj, aby trzymało na uwięzi swe myśli. Niewola i prześladowanie były stałym udziałem obydwu krajów. Wolna Polska nie może być istotnie swobodną, dopóki naokoło panuje wciąż hasło niewolniczego poddawania woli narodowej przy przemocy terroru" - oznajmił Józef Piłsudski 17 maja 1920 roku w Winnicy, podczas trwania polsko-ukraińskiej ofensywy przeciwko Armii Czerwonej. Zobacz więcej na temat: historia Polski Józef Piłsudski Ukraina polityka wojna 1920 wojna polsko-bolszewicka bitwa warszawska wojna na Ukrainie wojna 2022
Juliusz Kaden-Bandrowski. "Najtęższe pióro II Rzeczpospolitej" Prozaik i publicysta, działacz społeczno-polityczny. Przystąpił do ruchu niepodległościowego Józefa Piłsudskiego. Jedna z czołowych osobistości życia kulturalnego i literackiego w okresie międzywojennym. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Józef Piłsudski Juliusz Kaden-Bandrowski Powstanie Warszawskie przewrót majowy