Plan Dahlberga. Jak wyglądała Warszawa w 1655 roku? Najstarszy znany drukowany plan Warszawy pochodzi z 1655 roku. Jego autorem jest szwedzki kartograf i wojskowy Erik Jönsson Dahlberg. Nie powinno to dziwić, to bowiem czas potopu szwedzkiego i rok, kiedy Szwedzi wkroczyli do naszej stolicy. Zobacz więcej na temat: historia Polski Warszawa literatura potop szwedzki
Miasto w Meksyku, miejsce narodzin bogów i początku świata Na Wyżynie Meksykańskiej, kilkadziesiąt kilometrów na północny wschód od Mexico City, wznoszą się imponujące piramidy. Są to pozostałości monumentalnej zabudowy Teotihuacan - największej metropolii prekolumbijskiej Ameryki. Zobacz więcej na temat: Meksyk archeologia Aztekowie
Ważne odkrycie polskich badaczy w Dongoli. Odnaleziono katedrę? Stara Dongola była stolicą Makurii - jednego z trzech chrześcijańskich królestw Nubii, czyli dzisiejszego Sudanu. Miasto zostało założone pod koniec V wieku prawdopodobnie przez jednego z pierwszych królów, który zbudował tu warownię z masywnymi fortyfikacjami. Na cytadeli wzniesiono pałace i budynki użyteczności publicznej. Zobacz więcej na temat: archeologia Sudan
Tak zwany denar Mieszka I nie jest najstarszą polską monetą Bohaterem audycji "Po drugiej stronie lustra" jest prof. Stanisław Suchodolski. Nestor polskich numizmatyków, niestrudzony badacz średniowiecznych monet od IV po XIV w. Autor rewolucyjnej tezy, wedle której denar sygnowany imieniem Mieszka nie jest najstarszą polską monetą. Zobacz więcej na temat: Mieszko I pieniądze średniowiecze Mieszko II Bolesław Chrobry HISTORIA
Dzikie zwierzęta w miastach. Jaki to ma wpływ na ich ewolucję? Do niedawna badania w zakresie biologii ewolucyjnej były prowadzone w środowisku naturalnym. Nasza planeta staje się jednak w coraz większym stopniu zurbanizowana i sporo dziko żyjących gatunków na stałe związało się z miastami. Jaki jest wpływ osiedli ludzkich na żyjące tam kręgowce? Czy ewolucja w miejskim środowisku przebiega inaczej niż w naturalnych warunkach? Zobacz więcej na temat: zwierzęta miasto NAUKA ekologia rośliny biologia
Polscy naukowcy pierwsi na świecie zaobserwowali oznaki starości u dinozaura Bardzo rzadko w zapisie kopalnym znajdujemy kości sędziwych dinozaurów. A taki przypadek zanalizowali badacze z Instytutu Paleobiologii PAN, którzy wzięli pod lupę szczątki roślinożernego dinozaura odkrytego w 1963 r. w czasie jednej z polsko-mongolskich wypraw na Pustynię Gobi. Zobacz więcej na temat: dinozaury paleontologia biologia NAUKA
Dogonowie - jedno z najbardziej intrygujących plemion Afryki Dogonowie zamieszkują środkowe Mali. Słyną z zamaskowanych rytualnych tańców, ciekawej architektury swoich domostw i niezwykłej wiedzy astronomicznej, zawartej w kosmogonicznej mitologii. Zobacz więcej na temat: Afryka archeologia mitologia badania dinozaury astronomia
Dr Dawid Rogacz i rekonstrukcja chińskiej historiozofii Zostały ogłoszone wyniki konkursu START 2021. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej co roku nagradza 100 młodych, świetnie zapowiadających się naukowców, przyznając im roczne stypendia w wysokości 28 tys. zł. Wśród tegorocznych laureatów konkursu START 2021 znalazł się dr Dawid Rogacz z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - badacz filozofii chińskiej. Zobacz więcej na temat: filozofia Chiny
Wspomnienie o prof. Henryku Samsonowiczu Dzień po uroczystościach pogrzebowych prof. Henryka Samsonowicza - wspominamy wybitnego mediewistę, wykładowcę akademickiego, rektora UW, wychowawcę kilku pokoleń historyków. Zobacz więcej na temat: Henryk Samsonowicz średniowiecze HISTORIA
Opactwo w Tyńcu. Poznano plan istniejącego niegdyś budynku Opactwo benedyktynów w Tyńcu jest najstarszym do dziś działającym klasztorem w Polsce. Od 2 sezonów w jego bezpośrednim otoczeniu prowadzone są bezinwazyjne badania archeologiczne, dzięki którym poznano plan istniejącego tam niegdyś budynku. Zobacz więcej na temat: archeologia budowle badania Kraków
Wykopaliska w Wadi Natrun. "Mnisi musieli uciekać przed popularnością" Polscy konserwatorzy od lat uznawani są za najwyższej klasy fachowców, którzy w różnych częściach świata ratują kulturowe dziedzictwa. W Egipcie realizują obecnie kilka projektów, w tym także ten w dolinie Wadi Natrun. - Jest to jedna z kolebek monastycyzmu - mówi dr Dobrochna Zielińska z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego. Zobacz więcej na temat: Egipt archeologia
Zwoje z Qumran - archeologiczna sensacja Zwoje z Qumran to jedno z najsłynniejszych odkryć archeologicznych XX wieku. Całkiem niedawno w Jaskini Grozy, 40 kilometrów na południe od Qumran izraelscy badacze natrafili na kolejne fragmenty zwojów. Czy mamy do czynienia z dalszą częścią niezwykłego zbioru? Zobacz więcej na temat: Izrael Egipt archeologia Masada
Zwoje z Qumran - archeologiczna sensacja Zwoje z Qumran to jedno z najsłynniejszych odkryć archeologicznych XX wieku. Całkiem niedawno izraelscy badacze natrafili na kolejne fragmenty zwojów. Czy mamy do czynienia z dalszą częścią niezwykłego zbioru? Zobacz więcej na temat: Izrael Egipt archeologia Koptowie
Zatonął w XVII wieku, dziś można go oglądać w szwedzkim muzeum Sześćdziesiąt lat temu z dna Bałtyku wydobyto doskonale zachowany wrak szwedzkiego okrętu "Vasa". Po konserwacji i rekonstrukcji udostępniono go dla zwiedzających. Zobacz więcej na temat: Szwecja Morze Bałtyckie archeologia NAUKA
Najstarszy afrykański pochówek homo sapiens W Kenii znaleziono najstarszy intencjonalny afrykański pochówek gatunku homo sapiens. Grób liczy około 78 tysięcy lat i zawiera szczątki kilkuletniego dziecka. Zobacz więcej na temat: archeologia Afryka Kenia homo sapiens
Zatonął w 1628 roku. Teraz ten żaglowiec znajduje się w szwedzkim muzeum 60 lat temu wydobyto z dna Bałtyku wrak "Vasy". Wiele lat trwała rekonstrukcja i konserwacja tego XVII-wiecznego żaglowca, aż w końcu statek został udostępniony dla zwiedzających w specjalnie wybudowanym dla niego muzeum w Sztokholmie. Ta placówka do dziś jest najsłynniejszym szwedzkim muzeum. Zobacz więcej na temat:
Czy starożytni wiedzieli o terenach nad Wisłą? Dzieje Polski rozpoczynają się w X wieku, wraz z panowaniem pierwszego historycznego władcy - Mieszka I. Co jednak działo się na naszych ziemiach wcześniej? Czy możliwe, by wiedzieli o nich już starożytni? Dlaczego Rzymianie kojarzyli nasze tereny tylko z Wisłą? Zobacz więcej na temat: starożytność Wisła archeologia Rzym
Przemoc i honor w nowożytnej wsi Gościem audycji była dr Jaśmina Korczak-Siedlecka, autorka książki "Przemoc i honor w życiu społecznym wsi na Mierzei Wiślanej w XVI-XVII wieku". To najnowsza pozycja z serii Monografie FNP. Zobacz więcej na temat: Mierzeja Wiślana wieś Dwójka HISTORIA Fundacja na rzecz Nauki Polskiej