Polskie Radio
Section05

porozumienia sierpniowe

Stanisław Fudakowski: "Solidarność" pozwala budować Polakom własną podmiotowość i tożsamość

- "Solidarność" to źródło siły, której ludzie potrzebują, żeby budować własną podmiotowość i tożsamość - powiedział w Polskim Radiu 24 Stanisław Fudakowski, działacz "Solidarności". Tematem audycji były zbliżające się uroczystości 40-lecia podpisania Porozumień Sierpniowych i utworzenia NSZZ "Solidarność".
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 POLSKA polityka Antoni Trzmiel Piotr Duda Piotr Gliński Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego Gdańsk Jan Paweł II

Dr Jarosław Szarek o 40. rocznicy powstania Solidarności: źródeł jej powstania było wiele

W sierpniu 1980 roku, po lipcowych protestach robotników w zakładach pracy w Lublinie i Świdniku, wybuchła fala strajków w tysiącach zakładów w całej Polsce. Te wydarzenia były bezpośrednią przyczyną podpisania porozumień sierpniowych (31 sierpnia) i powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach bloku sowieckiego niezależnej od władzy, legalnej organizacji związkowej. O narodzinach związku opowiada prezes IPN dr Jarosław Szarek.
Zobacz więcej na temat:  Solidarność bitwa warszawska 1920 Dorota Truszczak Jarosław Szarek IPN

Anna Walentynowicz jedną ze 100 kobiet "Time'a"

Działaczka wolnych związków zawodowych i legenda "Solidarności" Anna Walentynowicz została uznana przez amerykański tygodnik "Time" za jedną ze 100 kobiet, które zdefiniowały ostatnie stulecie. Walentynowicz, która zginęła w katastrofie smoleńskiej, wskazano jako najważniejszą kobietę 1980 roku. Zobacz serwis specjalny.
Zobacz więcej na temat:  Anna Walentynowicz Solidarność Stocznia Gdańska stan wojenny historia Polski PRL komunizm 1980 POLSKA

"Niepokonani. opozycja PRL". Rola wolnej prasy w Karnawale Solidarności

- Niezależna prasa odegrała długofalową rolę w działalności opozycji demokratycznej, która ujawniła się latem 1980 roku. Jej sukcesem było to, że w zakładach pracy przyjęto bezpieczną formę strajku - mówił w Polskim Radiu 24 dr Jan Olaszek, historyk z IPN. Gośćmi Polskiego Radia byli także Jan Strękowski i Tomasz Truskawa - opozycjoniści i wydawcy prasy w PRL.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski opozycja demokratyczna PRL Jan Olaszek Solidarność NSZZ porozumienia sierpniowe PR24

Jedno z najważniejszych porozumień w historii Polski

Porozumienia sierpniowe podpisano w dwóch egzemplarzach. Jeden przypadł strajkującym, drugi wicepremierowi Mieczysławowi Jagiellskiemu. Oryginałów dokumentów do wielu lat już nie widziano, niewiadomo co się z nimi stało. - To jest pewien paradoks, że jedno z najważniejszych porozumień w historii Polski zaginęło - mówił Grzegorz Wołk z IPN.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Polskie Radio 24 historia Polski 1980 Solidarność Agnieszka Kamińska

Uroczystości wydarzeń historycznych elementem walki politycznej?

– Bardzo ubolewam nad tym, że pomimo podziałów politycznych, nie potrafimy wspólnie obchodzić rocznic wydarzeń historycznych – powiedział Nathan Organ z Forum Młodych Prawa i Sprawiedliwości. W Polskim Radiu 24 komentarze dotyczące najważniejszych wydarzeń minionego tygodnia, w tym uroczystości rocznicowych związanych z 79. rocznicą wybuchu II wojny światowej oraz Sierpniem ‘80.
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 polityka Westerplatte Gdańsk II wojna światowa 1 września sierpień 80 sierpień 1980 obchody Szczecin historia Polski Paweł Adamowicz

Działacz opozycji PRL o wydarzeniach Sierpnia '80

- To, co nazywamy dzisiaj Porozumieniami Sierpniowymi, było kłamstwem z obu stron. Dokumenty mówią o tym, że Jaruzelski i Kania powiedzieli Gierkowi, który optował za siłowym rozwiązaniem, czyli pozabijaniem strajkujących i wjechaniem czołgami do Stoczni, że nie mają na to siły i nie są na to gotowi. Myśmy też kłamali, bo przecież tak naprawdę staraliśmy się przedłużyć ten szesnastomiesięczny okres "pseudowolności". Wkrótce okazało się, że komuniści przygotowali się do stanu wojennego - mówił w Polskim Radiu 24 Krzysztof Wyszkowski, działacz opozycji PRL.
Zobacz więcej na temat:  społeczeństwo historia Polski

Były opozycjonista o Sierpniu '80: potrafiliśmy się zjednoczyć

W 1980 roku, w wyniku fali strajków, która przetoczyła się przez Polskę, narodził się ponad 10-milionowy ruch społeczny, wkrótce potem nazwany NSZZ "Solidarność". Wydarzenia były impulsem do przemian systemowych w całej Europie Wschodniej i krajach "demoludów". - To było piękne, że potrafiliśmy się wtedy zjednoczyć - mówił w Polskim Radiu 24 Ryszard Majdzik, działacz opozycji antykomunistycznej.
Zobacz więcej na temat:  1980 Polskie Radio 24 HISTORIA PRL komunizm Solidarność

"Władze PRL nie chciały respektować Porozumień Sierpniowych"

- To, co się stało, wydawałoby się dziś śmieszne. Pretekstem do protestów była podwyżka cen wędlin w bufetach zakładowych. To było samobójstwo dla władzy, załogi fabryk zauważyły zmianę natychmiast. Reakcja społeczna od razu nastąpiła, pierwsze strajki, po 1 lipca 1980 roku, były nieuniknione - wskazywał w Polskim Radiu 24 prof. Wojciech Roszkowski, historyk, mówiąc o genezie strajku w Stoczni Gdańskiej i podpisania Porozumień Sierpniowych. 
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 Solidarność Wojciech Roszkowski Anna Walentynowicz Lech Wałęsa Adrian Klarenbach Stocznia Gdańska