- Bezdzietne kobiety podzieliły się swoim doświadczeniem z Justyną Dżbik-Kluge w książce "Bezdzietne z wyboru".
- Niemacierzyństwo społecznie często postrzegane jest negatywnie.
- Bezdzietność nazywana jest problem. Dla niektórych osób może tak być - podkreślają goście Jakuba Jamrozka, ale może być też wolnością, prawem, swobodą.
- Bezdzietność nie jest jednorodna.
"Taka jestem. Wybrakowana. Pełna felerów i deficytów. Ale tylko z jednego braku muszę się nieustannie tłumaczyć - z braku dzieci. I strasznie mnie to wkurza! Bo nawet jak się nie tłumaczę, nie wyjaśniam i w ogóle milczę jak Delta Force, to i tak jestem Tą Bez Dzieci. Tą, która nie wie, jak wygląda Prawdziwe Życie. Egoistką pasożytującą na społeczeństwie. Samolubem pozbawionym moralności. Tak się w Polsce myśli i mówi o ludziach bezdzietnych" pisze na swojej stronie jedna z bohaterek książki Justyny Dżbik- Kluge "Bezdzietne z wyboru".
Bezdzietność, ta z wyboru, często jest oceniana, zwykle negatywnie.
Czy instynkt macierzyński istnieje?
Przyjęło się, że kobiety mają instynkt macierzyński, że w pewnym momencie ich życia przychodzi "czas na dziecko". Goście Jakuba Jamrozka zwracają uwagę, że dziś raczej nazwiemy go konstruktem społecznym.
- Dziś wszystko mi mówi, że instynkt macierzyński jest jakąś pseudonaukową półprawdą i bzdurą, patriarchalną manipulacją, której używa się by zmusić kobiety do macierzyństwa - mówi Angelika Kucińska, dziennikarka, redaktorka, kuratorka treści, autorka podcastu "Kobiety objaśniają świat".
Tatiana Ostaszewska-Mosak, psycholożka, psychoterapeutka która od lat wspiera pary w procesie leczenia niepłodności, przyznaje, że jej osąd na temat instynktu macierzyńskiego zmieniał się w czasie. - Zaczęłam od przyjęcia, że on istnieje - mówi. - Gdy jednak zaczęłam myśleć o tym, mieć refleksje na ten temat, obserwować swoich pacjentów, klientów, samą siebie, moje koleżanki i przyjaciółki, to myślę, że to pozostałość po naszej zwierzęcej części, ale jako ludzie jesteśmy w stanie to okiełznać. Jeśli zaś tak właśnie jest, to nie możemy nazwać tego instynktem.
60:51 czwórka wieczór z czwórką 27.05.2024 bezdzietne 20.22.mp3 Bezdzietność z wyboru. O niemacierzyństwie opowiadają gościnie Jakuba Jamrozka (Wieczór z Czwórką/Czwórka)
Gościnie Czwórki podkreślają, że świat bardzo się zmienia, a mimo to wciąż żyjemy w świecie, w którym dominujące przekonanie jest takie, że każda kobieta powinna mieć dziecko i powinna chcieć mieć dziecko. W tym celu używany jest właśnie slogan o instynkcie macierzyńskim, który ma sprawić, by każda z kobiet w to uwierzyła.
Dlaczego nie masz dzieci? vs. Kiedy dzieci?
Osoby niedzietne na swojej drodze spotykają wiele osób, które pytają je o temat bezdzietności, niedzietności. W opinii Angeliki Kucińskiej pytanie "dlaczego nie masz dzieci?" jest pytaniem ok, gdyż pomaga ono sprawie szerzenia wiedzy o bezdzietności z wyboru, różnicuje narracje o macierzyństwie. Jego przeciwieństwem jest pytanie "kiedy dzieci?", które często pojawia się na rodzinnych zjazdach. - Takie pytanie sugeruję poprzedzić pytaniem "czy chcesz mieć dzieci, czy to jest twoją ambicją, planem?" - podpowiada.
- Moje pacjentki często słyszą pytanie "Kiedy dzieci?". Słyszą je dużo częściej niż moi pacjenci - przyznaje Tatiana Ostaszewska-Mosak. - Panowie rzadziej pytani są o swoje plany prokreacyjne. - Moje pacjentki nie są ok z tym pytaniem, to dla nich rozdrapywanie ran, one nie chcą o tym mówić. To bardzo intymne kwestie.
Kim są bezdzietni?
Bezdzietną z wyboru jest Edyta Broda, twórczyni bloga bezdzietnik.pl, która tworzy internetową przestrzeń do mówienia o niedzietności. - Musimy pamiętać, że grupa bezdzietnych jest bardzo zróżnicowana - podkreśla. - Bezdzietni to:
- osoby, które od zawsze wiedziały, że nie chcą mieć dzieci,
- osoby ze strefy childless, które godzą się z bezdzietnością,
- osoby na rozdrożu, które wciąż myślą czy chcą czy nie chcą mieć dzieci
- i wiele innych.
W wielu kontekstach bezdzietność opisywana jest jako problem. - Tak może być, gdy mówi o tym osoba, która bardzo dzieci chce mieć, badacz zajmujący się przyrostem naturalnym - ocenia gościni Jakuba Jamrozka. - Dla mnie bezdzietność to stan nieposiadania dzieci. To wolność, prawo, wybór, spełnienie. Może być fajnym życiem, w którym osoby mogą czuć się spełnione.
Edyta Broda zwraca też uwagę na problem działań niektórych firm, które mocno koncentrują się na wspieraniu swoich pracowników, którzy są rodzicami, a w efekcie zapominają o innych modelach rodziny, indywidualnych sytuacjach osób bezdzietnych, które w tym kontekście czują się pomijane.
Bezdzietność. Co wpływa na ten wybór?
Za decyzją o niedzietności stoją przeróżne wybory, sytuacje z przeszłości czy te związane ze zdrowiem. Osoby bezdzietne same mogą odpowiedzieć na to pytanie, choć skorzystanie z terapii może to ułatwić, co podkreślają gościnie Czwórki. - Terapia służy temu żeby obejrzeć, jakie mamy przekonania, bez oceniania - mówi Tatiana Ostaszewska-Mosak.
Zwracają też uwagę, że problem bezdzietności w ogóle nie musi być problemem, która wybiera niedzietność, a jedynie dla jej otoczenia - rodziców, dziadków, rodzeństwa. - Dobrze jednak mieć partnera, z którym zgadzamy się w tej kwestii.
Zobacz także:
Jeszcze ci się zmieni! Kto ci na starość poda szklankę wody?
Z krętą droga do bezdzietności z wyboru była droga Agnieszki Jarosławskiej, autorki profilu "Ruda czyta", bohaterki książki "Bezdzietne z wyboru". - Na początku bardzo chciałam mieć dzieci, żyłam w przekonaniu, że to moje przeznaczenie, dążyłam do tego, by zostać matką - wspomina. - Na trzeciej randce dowiedziałam się, że mój partner nie może mieć dzieci. Myślałam, że poradzimy sobie z tym np. decydując się na in vitro. Nie udało się. Był smutek, rozpacz, która skończyła się depresją. Potem wszystko ułożyłam na nowo. Pewnego dnia wstałam z poczuciem: ej, ty chyba nie chcesz mieć dzieci. Było mi z tym dobrze. Zostało we mnie poczucie wolności.
Agnieszka Szwajgier, autorka reportaży radiowych i podcastów, dziennikarka Radia 357 również jest bohaterką książki "Bezdzietne z wyboru", a także autorką reportażu "A co, jeśli nie chcę?". - Bohaterki mojego reportażu często musiały mierzyć się z pytaniem "Kiedy dzieci?", mnie to na szczęscie nie spotkało - przyznaje. - Miałam jednak dla nich dużo zrozumienia. Ja sama nigdy nie czułam, że chcę mieć dzieci, to górowało nad uczuciem, że nie chcę ich mieć. Reportaż jest drogą do dowiadywania się o motywacjach innych osób. Chodzi o to, by każdy miał wybór - podkreśla.
***
Tytuł audycji: Wieczór z Czwórką
Prowadzi: Jakub Jamrozek
Goście: Edyta Broda (bezdzietnik.pl), Tatiana Ostaszewska-Mosak (psycholożka, psychoterapeutka), Angelika Kucińska (dziennikarka, redaktorka, kuratorka treści, autorka podcastu Kobiety objaśniają świat), Agnieszka Jarosławska ("Ruda czyta"), Agnieszka Szwajgier (autorka reportaży radiowych i podcastów, dziennikarka Radia 357)
Data emisji: 27.05.2024
Godzina emisji: 20.25
pj
