Nowe e-ubrania - czeka na to medycyna, ale i ultramaratończycy

Brytyjscy naukowcy stworzyli innowacyjne rozwiązanie w dziedzinie tzw. e-tekstyliów. Ubrania wykonane w tej technologii mają precyzyjnie monitorować funkcje naszego ciała, ale też być wytrzymałe i biodegradowalne. Świat medycyny czeka na takie pomysły, a z e-ubrań z pewnością chętnie też skorzystają uprawiający sporty ekstremalne.

Grafen i polimer PEDOT:PSS będą wykorzystywane w produkcji e-ubrań

Foto: Shutterstock/Connect Images - Curated

W obliczu coraz większej troski o środowisko i potrzebę ograniczenia odpadów odzieżowych, naukowcy z kilku renomowanych brytyjskich uniwersytetów stworzyli innowacyjne rozwiązanie w dziedzinie tzw. e-tekstyliów. Takie ubrania już są dostępne na rynku, jednak przez to, że zawierają wiele komponentów elektronicznych - baterie, czujniki, diody - są trudne w recyklingu i wolno się rozkładają. Nowe e-tekstylia mają sprawić, że monitorowanie funkcji życiowych przy pomocy ubrań będzie prostsze i bardziej przyjazne planecie. 

Posłuchaj

08:25 PR4_19.01.2025_8.38_Szanuj_zieleń 8.38.06 8.46.31.mp3 Nowe e-tekstylia - jak to działa i gdzie je zastosować (Szanuj zieleń/Czwórka)

 

- Tu chodzi o takie podejście do projektowania, w którym chcemy połączyć funkcjonalność, zrównoważony rozwój i biodegradowalność - tłumaczy Zbigniew Stępień, dyrektor Instytutu Architektury Tekstyliów Politechniki Łódzkiej. 

Tencel, grafen i polimer PEDOT:PSS

Biodegradowalność ma zagwarantować m.in. tencel, materiał produkowany z celulozy drzewnej. W skład nowych ubrań będzie wchodził także grafen. - Grafen jest wykorzystywany m.in. w produkcji perwoskitów, czyli takich paneli fotowoltaicznych, które są elastyczne - mówi Anna Szubierajska, redaktor naczelna serwisu ekologia.pl. - Grafen nadrukowuje się na materiałach. Ma on właściwości elastyczne, powstaje z atomów węgla ułożonych w taką heksagonalną sieć i jest znany ze swojej przewodności, elastyczności i wytrzymałości. 

Na e-ubraniach grafen drukowany będzie razem z polimerem PEDOT: PSS - wspólnie będą odpowiadać za przewodzenie prądu. - Grafem jest materiałem, który przewodzi prąd elektryczny, a PEDOT:PSS jest polimerem elektroprzewodzący - wyjaśnia naukowiec. - Pewna kombinacja tych materiałów jest potrzebna by nanieść te materiały na podłoża tekstylne i uzyskać czujniki do monitorowania tych parametrów technologicznych. 

Zbigniew Stępień wyjaśnia, że grafen i polimer nie będą w pełni biodegradowalne, przy ich utylizacji pewien ślad będzie powstawał. - Do nanoszenia grafenu i polimeru wykorzystuje się druk cyfrowy, a to jest taka technologia, która nanosi te materiały tylko w takiej ilości w jakiej potrzeba - czyli minimalnej - mówi. 

E-tekstylia w medycynie i nie tylko

Nowe e-tekstylia mają zrewolucjonizować opiekę zdrowotną. - Elektroniczne tekstylia są systemami, które przewiduje się szczególnie do zastosowania do monitorowania parametrów fizjologicznych ciała człowieka - mówi rozmówca Martyny Ogonek. - To jest niezwykle interesujące przede wszystkim w aspekcie starzejącego się społeczeństwa. Być może uda się monitorować stan zdrowia osób starszych - tętno, temperaturę, oddech - gdy te będą przebywać w domu. A w razie potrzeby, o zmianie stanu zdrowia takiej osoby będą powiadamiane centra monitorujące. 

Skuteczność pierwszych nowych e-ubrań potwierdziły już testy. Ich działanie przetestowano na pięciu ochotnikach. Medycyna czeka na takie rozwiązanie, a nie wykluczone, że z elektronicznych ubrań chętnie też skorzystają osoby uprawiające sporty ekstremalne, wysiłkowe czy ultramaratończycy. 

***

Tytuł audycji: "Szanuj zieleń"

Prowadząca: Marta Hoppe

Materiał: Martyna Ogonek

Data emisji: 19.01.2025

Godzina: 8.38

pj/am