Polskie Radio
Section05

1939

Kpt. Władysław Raginis. Niezłomny dowódca bohaterów spod Wizny

- Myśmy tu nie przyszli po cudze, walczymy o swoje, musimy wytrwać - mówił kpt. Raginis do swoich żołnierzy. To właśnie on był dowódcą 720 żołnierzy, którzy we wrześniu 1939 pod Wizną stawili opór ponad 30 tys. uzbrojonych w broń pancerną żołnierzy niemieckich, nacierających w kierunku przepraw na Narwi i Biebrzy.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa Niemcy III Rzesza II RP Władysław Raginis

Wrzesień 1939 roku. Czy Polska mogła się obronić?

85 lat temu, 1 września 1939 roku o świcie wojska niemieckie zaatakowały Polskę. Tak rozpoczęła się II wojna światowa, największy i najkrwawszy konflikt w historii. Czy politycy i wojskowi stanęli na wysokości zadania? Czy Polska mogła się obronić? Jakie lekcje płyną dla nas z tego, co działo się 85 lat temu? 
Zobacz więcej na temat:  Grzegorz Kalinowski historia Polski II wojna światowa Armia Czerwona Adolf Hitler Niemcy kampania wrześniowa

Panika i chaos w Warszawie. Feralny radiowy apel płk Umiastowskiego we wrześniu 1939 roku

Wojenny chaos sprzyja nieporozumieniom i brzemiennym w skutki błędom. Nie inaczej było w pierwszych chwilach II wojny światowej. W nocy z 6 na 7 września 1939 roku przed mikrofonem Polskiego Radia stanął ppłk Roman Umiastowski, szef propagandy w sztabie Naczelnego Wodza. Wygłosił apel, w którym wzywał zdolnych do noszenia broni mężczyzn do opuszczenia miasta. Jego wypowiedź wywołała panikę. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II wojna światowa wrzesień Roman Umiastowski Konrad Libicki

Паралелі Другої світової війни та війни росії проти України. Долі в'язнів НКВС

У 2024 році минає 85 років від початку Другої світової війни. Про перебіг подій розповів доктор історичних наук Фелікс Левітас, а про долі тих, хто потрапив у радянський полон, переповіла історикиня Тетяна Самсонюк. З ними говорили Олексій Бурлаков та Анастасія Купрієць 
Zobacz więcej na temat:  Друга світова війна пакт молотова-ріббентропа НКВС політв'язні полонені війна історія

Historyk: Niemcy nadal zbyt mało wiedzą o znaczeniu 1 września 1939 r. dla Polaków

W centrum obchodów rocznicy 1 września 1939 r. w RFN długo znajdowała się „walka o pokój”. Losy i cierpienia Polaków pomijano lub marginalizowano. Do przełomu doszło w 1989 roku, ale wiedza o polskiej traumie jest nadal niewystarczająca – uważa dyrektor Niemieckiego Instytutu Spraw Polskich w Darmstadt Peter Oliver Loew.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa Berlin Niemcy historia Polski

"1 września obudziły mnie syreny". Początek II wojny światowej we wspomnieniach świadków [POSŁUCHAJ]

– O szóstej rano pierwszego września rozległ się potworny hałas. Cały dom drżał. Zerwaliśmy się. Przez okno widzieliśmy, jak od strony Krosna szły dymy – opowiadał w archiwalnym radiowym nagraniu grafik i malarz Franciszek Starowieyski. Takich osobistych wspomnień o okolicznościach wybuchu II wojny światowej zachowało się w Polskim Radiu znacznie więcej.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa wrzesień wspomnienie Niemcy Warszawa

"Wszyscy jesteśmy żołnierzami!" - komunikat z 1 września

– Halo, halo! Tu Warszawa i wszystkie rozgłośnie Polskiego Radia. Dziś rano o godzinie piątej minut czterdzieści oddziały niemieckie przekroczyły granicę polską, łamiąc pakt o nieagresji. Zbombardowano szereg miast, za chwilę usłyszą państwo komunikat specjalny – usłyszeli odbiorcy Polskiego Radia rankiem 1 września 1939 roku.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA II wojna światowa Polskie Radio kampania wrześniowa skarby archiwum historia 81. rocznica wybuchu II wojny światowej

"Wojna jest, panowie, wyłazić z wody!". Posłuchaj wspomnień z 1 września 1939 roku

"Gdzie byłem, co robiłem w piątkowy poranek 1 września 1939 roku?". O tym szczególnym momencie – który okazał się punktem zwrotnym w dziejach świata, po którym już nie było tak samo – opowiadali przed laty przed mikrofonem Radia Wolna Europa m.in. dziennikarze i artyści. Dużo w tych historiach codzienności i najzwyklejszych spraw.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa wrzesień wspomnienie RWE III Rzesza II RP Niemcy

Adolf Hitler 1 września: "listopad 1918 roku w historii Niemiec nigdy więcej się nie powtórzy"

Naziści doszli do władzy w Niemczech na podstawie rewizjonizmu wobec postanowień traktatu wersalskiego. Dlatego Hitler w propagandowym przemówieniu zapowiedział, że wydarzenia, które doprowadziły do jego uchwalenia, nigdy więcej się nie powtórzy.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Adolf Hitler II wojna światowa kampania wrześniowa skarby archiwum historia 81. rocznica wybuchu II wojny światowej