Historia

Wilhelm von Humboldt. Myśliciel z zamku nad jeziorem

Ostatnia aktualizacja: 14.09.2024 05:37
Największe europejskie uniwersytety do dziś uczą zgodnie z duchem Humboldta. Oznacza to, że na uczelni mamy do czynienia z nauką, rozumianą jako zbiór nierozwiązanych problemów. Studenci i profesorowie wspólnie starają się je rozwiązać w formie dialogu.
Wilhelm von Humboldt, fot. Wikimedia Commonsdomena publiczna
Wilhelm von Humboldt, fot. Wikimedia Commons/domena publiczna

14 września 1769 roku urodził się Wilhelm von Humboldt, niemiecki filozof, przyrodnik, podróżnik i geograf, twórca terminu "pomnik przyrody".  

Jego zasługi dla rozwoju nauki i kultury w państwie pruskim były ogromne. Studiował Frankfurcie nad Odrą i Getyndze. Przez jakiś czas kształcił się w Paryżu. Znał łacinę i grekę. Płynnie mówił po francusku i hiszpańsku. Uczył się litewskiego, węgierskiego i czeskiego. Przez jakiś czas pracował w pruskim korpusie dyplomatycznym. W latach 1802-1808 był przedstawicielem Prus w Watykanie.

- Uważał, że kultura europejska wywodzi się z antyku. W Rzymie bardziej niż dyplomacją interesował się rzeźbami i ruinami – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Karol Sauerland.


Posłuchaj
27:46 wilhelm von humboldt - myśliciel z zamku nad jeziorem (cz_i)___920_05_ii_tr_0-0_1138037465e65c08[00].mp3 Wilhelm von Humboldt - audycja z cyklu "Alfabet filozofów". (PR, 08.06.2005)

 

W 1809 roku został ministrem edukacji. W ciągu kilku miesięcy zreformował cały system edukacyjny Prus. Wprowadził zupełnie nowe pomysły i organizację. - Nie znamy drugiego ministra, który by tak skutecznie, w tak krótkim czasie zmienił światowe podejście do wyższego wykształcenia – mówił gość audycji.

Największe europejskie uniwersytety do dziś uczą zgodnie z duchem Humboldta. Oznacza to, że na uczelni mamy do czynienia z nauką, rozumianą jako zbiór nierozwiązanych problemów. Studenci i profesorowie wspólnie starają się je rozwiązać w formie dialogu.

Innymi słowy, według Humboldta uniwersytet powinien łączyć naukę z nauczaniem. Uniwersytet według Humboldta łączy naukę z nauczaniem. Więcej o roli, jaką według Humboldta powinno pełnić szkolnictwo wyższe, dowiedz się w audycji z cyklu "Alfabet filozofów".

Humboldt, jako członek rządu pruskiego, brał też udział w Kongresie Wiedeńskim. Zrezygnował z pełnionej funkcji w 1819 roku po ogłoszeniu przez Klemensa von Metternicha tzw. ustaw karlsbadzkich, wprowadzających cenzurę w państwach niemieckich.

Humboldt, zdecydowany przeciwnik wszelkiego ograniczania wolności słowa, od młodości zastanawiał się nad rolą państwa. Od młodości zastanawiał się nad rolą państwa. Napisał rozprawę o granicach działalności państwa. Uważał, że najważniejszą rzeczą jest jednostka. Państwo ma jedynie służyć rozwojowi jednostki i zabezpieczyć jej byt, nie wtrącając się w jej rozwój.

Po wycofaniu się ze służby publicznej skupił się na organizacji muzeum berlińskiego.

mjm

 

Czytaj także

Immanuel Kant – filozof z Królewca

Ostatnia aktualizacja: 12.02.2024 05:40
– Był przekonany, że można mówić o pełnym człowieczeństwie wtedy, gdy dana jednostka zmierza do jakichś ideałów – zaznaczała prof. Maria Szyszkowska. Kant przez całe życie chciał swe ideały zweryfikować.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Fryderyk Nietzsche – źle wykorzystany geniusz

Ostatnia aktualizacja: 25.08.2024 05:30
Mówi się, że jego filozofia stanowiła podstawy koncepcji nazistowskich. Dziś wiemy, że ideologiczne interpretacje myśli Nietzschego przekłamywały jego filozofię.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stanisław Lem. Pisarz, naukowiec, filozof

Ostatnia aktualizacja: 12.09.2024 05:50
– Był to typ i człowieka i pisarza, u którego intelekt przeważał – charakteryzował Lema publicysta i tłumacz, Lech Jęczmyk na antenie Polskiego Radia. – Nic dziwnego, że literatura popularnonaukowa szczególnie mu odpowiadała.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Św. Augustyn z Hippony. Filozof Kościoła

Ostatnia aktualizacja: 13.11.2023 05:40
Na chrześcijaństwo przeszedł w dorosłym życiu. Jako w pełni dojrzały człowiek połączył wykształcenie obywatela Rzymu z żarliwością neofity. Z tej mieszanki powstał jeden z najważniejszych umysłów młodego Kościoła.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Erich Fromm – mieć czy być?

Ostatnia aktualizacja: 18.03.2020 05:35
- Fromm zarzucał społeczeństwu zachodniemu bezmyślność. Kierowanie się pewnymi impulsami, w naszym pojęciu dobrze pojętym interesem, podczas gdy w rzeczywistości realizujemy scenariusz napisany nie przez nas, a przeciwko nam – mówił na antenie Polskiego Radia dr hab. Tomasz Wiśniewski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Józef Tischner. Człowiek, filozof, ksiądz

Ostatnia aktualizacja: 12.03.2024 05:58
12 marca 1931 urodził się Józef Tischner, ksiądz, filozof i teolog, eseista, autor książek: "Świat ludzkiej nadziei", "Nieszczęsny dar wolności" i "Historii filozofii po góralsku". Był jednym z najbardziej twórczych współczesnych myślicieli polskich.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Piotr Abelard. Nieszczęśliwy kochanek i odważny filozof

Ostatnia aktualizacja: 21.04.2024 05:40
Był jednym z najważniejszych myślicieli XII wieku – wyprzedzał swoją epokę, oskarżano go o herezję, ale jednocześnie stworzył filozoficzne metody, na których opierał się późnej św. Tomasz z Akwinu. Piotr Abelard do historii przeszedł jednak przede wszystkim jako bohater wielkiego, tragicznego romansu. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Edyta Stein. "Patronka ludzi poszukujących prawdy"

Ostatnia aktualizacja: 09.08.2024 05:40
Na drogę duchową Edyty Stein – filozofki i zakonnicy, zamordowanej w niemieckim nazistowskim obozie Auschwitz, która w 1987 roku została beatyfikowana, a w 1998 ogłoszona świętą Kościoła katolickiego – złożyły się i jej rodzinna żydowska tradycja, i młodzieńczy ateizm, i wieloletnie studia filozoficzne, a przede wszystkim: spotkanie z chrześcijaństwem.
rozwiń zwiń
Czytaj także

José Ortega y Gasset. Filozof w czasie "buntu mas"

Ostatnia aktualizacja: 09.05.2024 05:40
– Należy do klasyków krytyki kultury masowej. Bardzo trafnie pokazał jej cechy – podkreślała w Polskim Radiu kulturoznawczyni Małgorzata Szpakowska, opowiadając o poglądach José Ortegi y Gasseta. 9 maja 2023 roku mija 141. rocznica urodzin tego znanego hiszpańskiego filozofia i eseisty, autora m.in. "Buntu mas".
rozwiń zwiń