Historia

Zmarł Stanisław Majewski. Jeden z najmłodszych żołnierzy Powstania Warszawskiego

Ostatnia aktualizacja: 15.12.2023 05:40
W czasie Powstania Warszawskiego miał jedynie 15 lat. Stanisław Majewski ps. Stach, żołnierz Batalionu "Zaremba-Piorun" - 2. kompania "Jura", zmarł 13 grudnia – poinformowało Muzeum Powstania Warszawskiego.
Uczestnik Powstania Warszawskiego Stanisław Jan Majewski ps. Stach przemawia podczas spotkania w związku z akcją Spełnijmy Marzenie Powstańca przy Skwerze Pamięci Batalionu AK Zaremba-Piorun, Warszawa 2019 r.
Uczestnik Powstania Warszawskiego Stanisław Jan Majewski ps. Stach przemawia podczas spotkania w związku z akcją Spełnijmy Marzenie Powstańca przy Skwerze Pamięci Batalionu AK "Zaremba-Piorun", Warszawa 2019 r.Foto: PAP/Piotr Nowak

Etos powstań narodowych

Stanisław Jan Majewski urodził się w Warszawie 8 lutego 1929 roku.

"Należę do generacji, która była wychowana w etosie powstań narodowych i walk legionowych. […] Tak się złożyło, że moja [męska] rodzina służyła przeważnie w kawalerii. Oczywiście, też nie wyobrażałem sobie [wojny] inaczej, jak tylko szarże i szable. [Wierzyłem, że] śmiercią żołnierza jest [tylko] śmierć bohaterska w bezpośrednim starciu na polu walki" – mówił Stanisław Jan Majewski w rozmowie dla Archiwum Historii Mówionej Muzeum Powstania Warszawskiego.

"Jestem żołnierzem"

W maju 1943 roku jego szkolny kolego zaproponował mu wstąpienie do Szarych Szeregów. Po wybuchu Powstania Warszawskiego został przyjęty do Batalionu Armii Krajowej "Zaremba-Piorun". Był strzelcem w 2. plutonie "Skobiga". Oddział został sformowany w pierwszych dniach powstania na terenie operacyjnym III rejonu Śródmieście Południe, a jego dowódcą był oficer sztabu Inspektora Prawobrzeżnego Okręgu Warszawskiego rtm. Romuald Radziwiłłowicz "Zaremba".

"Oczywiście, że słysząc gwizd spadającej bomby czy nadlatującego pocisku, to się bałem, ale gdzieś wewnątrz zawsze tkwiła świadomość złożonej przysięgi i poczucia, że jestem żołnierzem. A także strach przed wstydem, który mógłby dotknąć nie tylko mnie, ale i moją rodzinę, gdybym się sprzeniewierzył wpajanym latami wartościom. Dla dzisiejszego pokolenia brzmi to jak sztampa, ale inaczej nie potrafię tego wytłumaczyć" – mówił Archiwum Historii Mówionej.

Powstanie Warszawskie - zobacz serwis specjalny

Po wojnie

Po kapitulacji opuścił Warszawę wraz z ludnością cywilną. Pracował przymusowo we Wrocławiu i Jeleniej Górze, gdzie zastała go kapitulacja Niemiec. W maju 1945 roku powrócił do Warszawy. Na początku lat pięćdziesiątych pracował w Fabryce Samochodów Osobowych, a następie służył w Technicznej Szkoły Wojsk Lotniczych w Zamościu.

Był uczestnikiem organizowanej przez Muzeum Powstania Warszawskiego akcji "Spełnijmy Marzenie Powstańca". Jego marzeniem było, aby 1 sierpnia o godzinie 10 na Skwerze Pamięci Batalionu AK "Zaremba-Piorun" w Śródmieściu zebrało się jak najwięcej mieszkańców miasta oddających hołd jego poległym kolegom. "Stach" jest także bohaterem muralu upamiętniającego Powstańców Warszawskich z Batalionu Zaremba-Piorun przy ul. Nowogrodzkiej.

12 lipca 2021 został wybrany członkiem Zarządu Związku Powstańców Warszawskich. Zmarł 13 grudnia 2023 roku.

PAP/im

Czytaj także

Józef Szczepański ps. Ziutek. Chłopiec z "Parasola"

Ostatnia aktualizacja: 30.11.2023 05:45
"Pałacyk Michla, Żytnia, Wola, bronią jej chłopcy od »Parasola«". Choć na tygrysy mają visy – to warszawiaki, fajne chłopaki są!" – nucili powstańcy. Słowa piosenki, która stała się hymnem batalionu "Parasol" Józef Szczepański napisał niespełna miesiąc przed śmiercią.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Kolosalne straty wojenne Warszawy. Raport za lata 1939-1945

Ostatnia aktualizacja: 01.09.2024 05:39
W czasie powstania warszawskiego mogło zginąć od 150 do 200 tysięcy Polaków, w tym jedynie 16 tysięcy z nich było żołnierzami. Raport przygotowany w 2004 roku oszacował straty poniesione przez Warszawę na 45,3 miliarda dolarów.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Powstanie Warszawskie. 25 września 1944. Ginie Eugeniusz Lokajski ps. Brok

Ostatnia aktualizacja: 25.09.2024 05:55
Pięćdziesiąty szósty dzień powstania. Niemcy kontynuują atak na Mokotów i Śródmieście. Pod gruzami domu przy Marszałkowskiej 129 ginie Eugeniusz Lokajski ps. Brok, wybitny sportowiec, olimpijczyk, fotograf powstania.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Kolumbowie". Serial opowiadający historię pokolenia

Ostatnia aktualizacja: 09.09.2023 05:30
53 lat temu, w środowy wieczór 9 września 1970 roku, miał swoją premierę kultowy serial w reżyserii Janusza Morgensterna - "Kolumbowie". Widzowie, żywo pamiętający lata okupacji nie mogli oprzeć się wrażeniu, że serial opowiada tragiczną historię pokolenia.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Armia Krajowa. Najlepiej zorganizowane podziemne wojsko w czasie II wojny światowej

Ostatnia aktualizacja: 14.02.2024 06:01
82 lata temu, 14 lutego 1942 roku, na rozkaz Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego, Związek Walki Zbrojnej przekształcił się w Armię Krajową. Jej dowódcą został gen. Stefan Rowecki "Grot".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stanisław Jankowski ps. Agaton. Cichociemny, który wrócił odbudować Warszawę

Ostatnia aktualizacja: 05.03.2024 05:57
Patrol Stanisława Jankowskiego ps. Agaton wyrusza ze Starego Miasta na Żoliborz i dalej do Puszczy Kampinoskiej. Żołnierzy na czele z "Agatonem" fotografuje Stefan Bałuk. Dziś jest to jedno z najsłynniejszych powstańczych zdjęć.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zmarł powstaniec warszawski Stanisław Kral-Leszczyński "Stanisław"

Ostatnia aktualizacja: 14.11.2023 05:40
W wieku 100 lat zmarł Stanisław Kral-Leszczyński ps. Stach, bohater z Powstania Warszawskiego – poinformowała w poniedziałek wieczorem Fundacja Nie Zapomnij o Nas, Powstańcach Warszawskich. "Stach" walczył w powstaniu na Mokotowie, w szeregach Pułku "Baszta".
rozwiń zwiń