Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Dorota Truszczak

Romantyk, bojownik, pisarz. Rzecz o pułkowniku Zygmuncie Miłkowskim

Zygmunt Miłkowski, posługujący się również pseudonimem Teodor Tomasz Jeż, współcześnie bardziej znany jest jako jeden z najpłodniejszych pisarzy polskich. Był on też jednak działaczem niepodległościowym i autorem wielu tekstów publicystycznych, z których najgłośniejszy to "Rzecz o obronie czynnej i skarbie narodowym". Swoje długie życie poświęcił sprawie Niepodległej. Zobacz więcej na temat:  historia Polski Zygmunt Miłkowski Jan Żaryn

Królestwo Polskie 1815-1830. Prof. Nowak: ulga po latach wojennego wysiłku i zniszczeń

Czy powstaniu Królestwa Polskiego w 1815 roku towarzyszył taki sam entuzjazm jak powstaniu Księstwa Warszawskiego za czasów Napoleona? - Budziło to ulgę - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak. Polacy nie traktowali cara Aleksandra I jako zbawiciela, ponieważ cały czas mieli w pamięci tragiczne doświadczenia związane z Rosją. Zobacz więcej na temat:  historia Polski Rosja Andrzej Nowak

Napoleon Bonaparte i Aleksander I. Który z nich dawał nadzieje na odzyskanie Polski?

Z kim były związane historyczne nadzieje na odzyskanie Polski? Z Napoleonem Bonaparte, przywódcą rewolucyjnej Francji, czy z Aleksandrem I, carem imperium rosyjskiego w latach 1801-1814? - Rywalizacja Napoleona z Aleksandrem otworzyła pewnego rodzaju przetarg na sprawę polską. W odpowiedzi na Księstwo Warszawskie Aleksander również musiał coś dać Polakom - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat:  historia Polski Rosja Francja Napoleon Bonaparte Andrzej Nowak

Powstanie Kościuszkowskie i III rozbiór Polski

Nadworny poeta carycy Katarzyny II Wasilij Pietrow uczcił II rozbiór Polski z jesieni 1793 roku, tym razem tylko z udziałem Prus, specjalnym poematem zatytułowanym "Z okazji przyłączenia polskich prowincji". Natomiast imperatorowa uzasadniała wobec świata kolejny rozbiór Rzeczypospolitej tym, iż Polska to drugie obok Francji gniazdo rewolucyjne w Europie.  Zobacz więcej na temat:  Andrzej Nowak Tadeusz Kościuszko rozbiory Polski historia Polski

Od rządów rosyjskiego ambasadora po targowicę i wojnę 1792 roku

Konfederacja targowicka dzieliła się na dwie istotne fazy. - Warto pamiętać ten moment, który był prawdziwym przełomem. Nie konfederacja targowicka, tylko przystąpienie do niej króla. Duża część historyków uważa, że ta decyzja królewska była ciosem zadanym Rzeczypospolitej - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat:  prof. Andrzej Nowak Stanisław August Poniatowski caryca Katarzyna II Targowica historia Polski Rosja

Rola Kościoła katolickiego w PRL od stanu wojennego do 1989 roku. Część 2

Z 18 na 19 października 1984 roku oficerowie Służby Bezpieczeństwa porwali, torturowali i zamordowali kapelana Solidarności księdza Jerzego Popiełuszkę. W 1987 roku miała miejsce trzecia pielgrzymka Jana Pawła II do ojczyzny, a w tym czasie pogłębiał się kryzys gospodarczy. Jak te wydarzenia wpływały na relacje państwo - Kościół?   Zobacz więcej na temat:  kościół w prl Kościół katolicki Jan Żaryn Jerzy Popiełuszko Jan Paweł II historia Polski komunizm Wojciech Jaruzelski Michaił Gorbaczow Józef Glemp

Król Staś i caryca Katarzyna II. Co doprowadziło do porwania senatorów?

Czy Stanisław August Poniatowski był bohaterem, czy zdrajcą? O to spierają się pokolenia historyków, ilekroć pada jego nazwisko. Ostatni król Polski został osadzony na tronie z rozkazu swojej byłej kochanki - carycy Katarzyny II - w 1764 roku i był wobec niej bardzo uległy. Jakie relacje łączyły Królestwo z Imperium Rosyjskim? Zobacz więcej na temat:  Stanisław August Poniatowski caryca Katarzyna II historia Polski Rosja Andrzej Nowak

Zbrodnie sądowe stanu wojennego. Jakie wnioski płyną z badań IPN-u?

Przez ponad rok prokuratorzy Instytutu Pamięci Narodowej badali ponad sto wyroków stanu wojennego celem oceny ich legalności. Jest już raport w tej sprawie. - Te wyroki są badane cały czas, toczą się postępowania. Po upływie roku mamy pierwsze efekty, doszło już i do ich procesowej oceny - analizuje dyrektor Głównej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, Andrzej Pozorski. Zobacz więcej na temat:  IPN historia Polski stan wojenny

Dr Majchrzak: internowanie było kluczowe dla powodzenia stanu wojennego

Dekret o stanie wojennym z 12 grudnia 1981 roku wprowadził do ówczesnego prawa w PRL instytucję internowania jako formę represji wobec działaczy "Solidarności". Była to arbitralna decyzja administracyjna  komendanta milicji bez możliwości odwołania i określenia czasu trwania. - Internowanie było kluczowe dla powodzenia stanu wojennego - uważa dr Grzegorz Majchrzak z Biura Edukacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej. Zobacz więcej na temat:  stan wojenny Wojciech Jaruzelski IPN internowani

Rola Kościoła katolickiego w PRL po wprowadzeniu stanu wojennego

Kościół katolicki był jedyną instytucją, która mogła niezależnie działać – jak głosił dekret o stanie wojennym z 12 grudnia 1981 roku. Mimo że został poddany inwigilacji przez komunistyczne władze, to do 1989 roku był on miejscem azylu dla wielu Polaków: udzielał schronienia poszukiwanym przez Służbę Bezpieczeństwa, ich rodzinom, wspierał poradami prawnymi potrzebujących, przekazywał żywność. Zobacz więcej na temat:  kościół w prl Kościół katolicki Jan Żaryn Jerzy Popiełuszko

Brown, Lincoln i ich wpływ na wybuch wojny secesyjnej

Uważana za jedną z najważniejszych wojen XIX wieku i bez wątpienia kluczowa w historii Stanów Zjednoczonych. Młode państwo amerykańskie po ponad 80 latach od powstania pogrążyło się w ogniu bratobójczej walki. Jak do niej doszło, w jakim stopniu John Brown – przeciwnik niewolnictwa, który właścicieli niewolników uważał za przestępców – i Abraham Lincoln, od 1860 roku prezydent USA, przyczynili się do wybuchu tej wojny? Zobacz więcej na temat:  USA Abraham Lincoln Stany Zjednoczone

Lata 1667-1697. "Trzy dekady odprężenia w relacjach Polski i Rosji"

Ostatnie trzy dekady XVII wieku to czas schyłku panowania w Polsce Jana Kazimierza, a następnie Michała Korybuta Wiśniowieckiego do 1674 roku i Jana III Sobieskiego do 1696. - Był to okres, kiedy wydawało się, że relacje polsko-rosyjskie układają się w sposób względnie pokojowy - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak, historyk, publicysta, nauczyciel akademicki, sowietolog i autor "Dziejów Polski". Zobacz więcej na temat:  historia Polski Andrzej Nowak Rosja Jan III Sobieski

Ludwik Pasteur. Dobroczyńca ludzkości i ojciec mikrobiologii

Przed nami 200. rocznica urodzin Ludwika Pasteura, francuskiego chemika, prekursora mikrobiologii, twórcy termicznej obróbki produktów nazwanej pasteryzacją. Największą sławę badaczowi przyniosło opracowanie skutecznej szczepionki przeciwko wściekliźnie, do dziś jednej z najbardziej śmiertelnych chorób zakaźnych. Osiągnięcie to sprawiło, że do Pasteura przylgnęło miano dobroczyńcy ludzkości. Zobacz więcej na temat:  wścieklizna Paryż biologia chemia medycyna

Janusz Zabłocki - współpracownik prymasów, prawnik, działacz i polityk

"Właśnie stosunek do prymasa Polski i jego linii duszpasterskiej obrony Kościoła i narodu był jedną z głównych przyczyn rosnących rozbieżności między mną i Tadeuszem Mazowieckim oraz innymi działaczami ruchu" - napisał w jednym z czterech tomów swoich "Dzienników" Janusz Zabłocki, publicysta, polityk, poseł na sejm, działacz katolicki, prawnik. Co pozostawił po sobie w życiu politycznym jeden z najbardziej znanych działaczy katolickich w Polsce? Zobacz więcej na temat:  historia Polski Jan Żaryn Janusz Zabłocki PRL

Rzeczpospolita a sprawa kozacka. Od sojuszu w bitwie pod Chocimiem do Perejasławia

Od sojuszu w bitwie pod Chocimiem z Turkami w 1621 roku do Perejasławia, gdzie w 1654 roku Kozacy zdecydowali o poddaniu Ukrainy zwierzchności cara moskiewskiego. O tym mówiliśmy w jedenastej odsłonie "Historii żywej", poświęconej przez najbliższe miesiące wielowiekowym relacjom Polski z naszym wschodnim sąsiadem: od Rusi po Rosję. Zobacz więcej na temat:  historia Polski Andrzej Nowak Stanisław Żółkiewski wojsko