Wielka Wojna 1914-18 na ziemiach polskich i okupacja niemiecko-austriacka Zwieńczeniem okresu zabiegów dyplomatycznych i działań militarnych w czasie trwania I wojny światowej, było odbudowanie niepodległego państwa polskiego w 1918 roku, które związane było z upadkiem wszystkich trzech mocarstw zaborczych. Zobacz więcej na temat: I wojna światowa Andrzej Nowak niepodległość historia Polski
Formacja w duchu katolickim. W czym tkwiła wyjątkowość "Odrodzenia"? W II Rzeczypospolitej powstało i działało Stowarzyszenie Katolickiej Młodzieży Akademickiej "Odrodzenie". Postawiło sobie ono za cel wychowanie w duchu katolickim przyszłych działaczy społecznych i politycznych. Związane było z nurtem chrześcijańsko-demokratycznym. Zobacz więcej na temat: Jan Żaryn II Rzeczpospolita II RP historia Polski HISTORIA katolicyzm
Z Oleandrów w świat... czyli Józef Piłsudski i Legiony Czy ta historia rozpoczęła się dopiero 6 sierpnia 1914 roku, o godz. 3 rano, kiedy z Oleandrów przy krakowskich Błoniach, wyruszyła I Kompania Kadrowa w kierunku Królestwa Polskiego? Dowodził nią wyznaczony przez Józefa Piłsudskiego porucznik Tadeusz Kasprzycki - oficer Związku Strzeleckiego. Zobacz więcej na temat: Józef Piłsudski Andrzej Nowak historia Polski niepodległość Legiony Polskie
Skąd bierze się rosyjski imperializm? Prof. Andrzej Nowak o najnowszej książce "Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X-XXI wiek" - najnowsza książka profesora Nowaka, światowego eksperta w tematyce związanej z Rosją, była punktem wyjścia do rozmowy z autorem o źródłach rosyjskiej mentalności i agresywności, imperializmu w perspektywie wieków. Także zagrożenia dla Polski i krajów naszego regionu. Zobacz więcej na temat: Andrzej Nowak Rosja historia Polski Ukraina literatura książki Ruś Kijowska
Polscy wynalazcy, odkrywcy i naukowcy w dobie zaborów. Jak zmieniali świat? "Wiek pary i elektryczności" oraz "wiek odkryć i wynalazków" - tak często nazywamy XIX stulecie, na które przypadł szczyt rewolucji przemysłowej i technicznej, zapoczątkowanej w Europie w drugiej połowie poprzedniego wieku. Ujawniła ona potęgę ludzkiego umysłu i przyniosła zmiany cywilizacyjne, które wpłynęły na dzieje i obecny status nie tylko państw europejskich. W jaki sposób zmieniali świat mieszkający na ziemiach polskich odkrywcy, wynalazcy i naukowcy z dziada pradziada identyfikujący się z polskością, ale i tacy, którzy z pochodzenia Polakami nie byli, a wybierali jednak polskość? Zobacz więcej na temat: historia Polski Andrzej Nowak
Wiesław Chrzanowski. "Wiedział, że z komunistami nie ma o czym rozmawiać" Wiesław Chrzanowski przetrwał okupację niemiecką, represje stalinowskie i przechował wszystko to, co było najcenniejsze w przedwojennej Polsce, aby przenieść to do Polski demokratycznej. - Wiedział, że z komunistami nie ma o czym rozmawiać, ponieważ byli oni wrogami - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Jan Żaryn. Zobacz więcej na temat: Wiesław Chrzanowski historia Polski Jan Żaryn
Prof. Nowak: każdy z zaborców chciał Kościół na swój sposób zbiurokratyzować - Sytuacja Kościoła katolickiego po trzecim rozbiorze była bardzo złożona. Rozbiorcy mieli wspólny cel: utrzymanie nieistnienia państwa polskiego, ale jednocześnie reprezentowali różne wyznania - mówił w radiowej Jedynce historyk prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat: Kościół odzyskanie niepodległości Andrzej Nowak religia
Jak w Rosji wygląda świadomość na temat zbrodni katyńskiej? Kwiecień to dla Polaków miesiąc szczególny, wspominamy wówczas ofiary zbrodni katyńskiej. W roku 1940 Sowieci zamordowali ponad 21 tys. polskich oficerów. Decyzję w tej sprawie podpisał Józef Stalin, a realizował ją szef NKWD Ławrientij Beria. Zobacz więcej na temat: Katyń Rosja zbrodnia katyńska historia Polski
"Gra szyfrów". Nowy projekt gamingowy Instytutu Pamięci Narodowej "Gra szyfrów" to projekt gamingowy przygotowany przez Instytut Pamięci Narodowej jako gra FPP, składająca się z trzech misji. Opisują one przebieg wojny polsko-bolszewickiej oraz wpływ polskiej kryptologii na jej zwycięski finał. Rozwiązania zastosowane w grze powstały na bazie materiałów źródłowych lub zostały dokładnie odwzorowane z historycznych eksponatów. Misje graczy to udokumentowane wydarzenia historyczne, a każdy z bohaterów ma inne, kluczowe dla wyników bitwy zadanie. Zobacz więcej na temat: IPN gra historia Polski wojna polsko-bolszewicka
Szef POLSA: w Polsce będzie stanowisko startowe rakiet kosmicznych - Polska już dawno temu weszła do gry w kosmosie. Od pół wieku wysyłamy różne instrumenty przy okazji rozmaitych misji kosmicznych, kiedyś w programie Interkosmos, a od 10 lat w ramach misji Europejskiej Agencji Kosmicznej. Powoli jednak możliwości wynoszenia w kosmos stają się wąskim gardłem dla sektora kosmicznego - mówił w radiowej Jedynce prof. Grzegorz Wrochna, prezes Polskiej Agencji Kosmicznej POLSA. Zobacz więcej na temat: kosmos POLSA NAUKA satelita
Mars znów w Kielcach. Przed nami 8. edycja zawodów European Rover Challenge Zakończyła się rejestracja zespołów uniwersyteckich do ósmej edycji prestiżowych zawodów European Rover Challenge. Blisko 100 drużyn z całego świata wystartuje w prestiżowych zawodach robotów marsjańskich w Polsce. - Tegoroczną edycję wyróżnia pojawienie się zespołów, których do tej pory nie widzieliśmy - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Łukasz Wilczyński, prezes Europejskiej Fundacji Kosmicznej. Zobacz więcej na temat: Mars Kielce kosmos
Prof. Nowak: diaspora żydowska skupiła się na ziemiach Rzeczypospolitej - Z krajów zachodniej Europy, z Anglii, Francji, krajów niemieckich, gdzie dochodziło do pogromu za pogromem, diaspora żydowska była wypychana. Swą przystań, polin - to słowo znaczy w języku żydowskim miejsce, gdzie znajdziesz odpoczynek - znalazła ona właśnie w Polsce. To sprawiło, że na progu wieku XIX od 8 do 10 procent ludności na ziemiach polskich to byli Żydzi - mówił w radiowej Jedynce prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat: Żydzi rozbiory Polski stosunki polsko-żydowskie Andrzej Nowak NAUKA
Narodowe Siły Zbrojne. Negocjacje w sprawie scalenia z Armią Krajową Do 7 marca 1944 roku trwały negocjacje zakończone podpisaniem umowy scaleniowej jednej z największych organizacji konspiracyjnych w okupowanej Polsce, czyli Narodowych Sił Zbrojnych, z Armią Krajową. - Żołnierze NSZ-AK i NSZ-OP wzięli udział wspólnie z AK w Powstaniu Warszawskim - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Jan Żaryn. Dlaczego po scaleniu istniały jednak dwie organizacje NSZ? Zobacz więcej na temat: Jan Żaryn Narodowe Siły Zbrojne Armia Krajowa
Orientacje polityczne przed I wojną światową. Ich droga ku Niepodległej Prorosyjska i proaustriacka to dwie główne orientacje polityczne i niepodległościowe, które na początku XX wieku ujawniły się na zniewolonych przez zaborców ziemiach polskich. Przedstawiciele tych orientacji widzieli odrodzenie Rzeczypospolitej w przyszłej ogólnoeuropejskiej wojnie, w której będą musiały walczyć ze sobą Rosja, Prusy i Austria, a powstała w wyniku działań wojennych sytuacja będzie szansą na powrót Polski na mapę Europy. Dlaczego każda z opcji stawiała na innego zwycięzcę? Zobacz więcej na temat: historia Polski Roman Dmowski Józef Piłsudski Andrzej Nowak
Polacy odkryli nieznany dotąd gatunek pasożyta, występujący... w nosie żubra Historia żubrów pokazuje, jak łatwo doprowadzić do wyginięcia jakiegoś gatunku i jak wiele trzeba zrobić, by znów był w środowisku. Do powrotu żubra do środowiska przyczynili się polscy badacze, którzy ponad sto lat temu podjęli to wyzwanie, kiedy światowa populacja tych zwierząt, żyjących tylko w niewoli, liczyła ok. 50 osobników. Jakie znaczenie ma odkrycie nowego pasożyta w nosie żubrów? Dlaczego to jest ważne? Zobacz więcej na temat: zwierzęta NAUKA żubr pasożyty
Fusy z kawy - ekologiczny surowiec do produkcji materiałów termoizolacyjnych Szacuje się, że statystyczny Polak produkuje rocznie około trzech kilogramów fusów kawowych. Dr inż. Ewelina Kłosek-Wawrzyn z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie pracuje nad wykorzystaniem ich jako ekologicznego surowca. Surowiec ten miałby służyć do wytwarzania porowatych materiałów ceramicznych o właściwościach termoizolacyjnych. Cel jest taki, by wykorzystać je np. do budowania czy docieplania konstrukcji. Zobacz więcej na temat: kawa żubr ekologia NAUKA
"Państwo carskie wydawało się kolosem na glinianych nogach" Początkiem rewolucji 1905-1907 na ziemiach polskich była krwawa niedziela w Petersburgu 22 stycznia, a według kalendarza rosyjskiego 9 stycznia 1905 roku. - Jedni będą chcieli państwo carskie obalić w celach rewolucji społecznej, jak Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy (...), natomiast inni, jak PPS kierowany ręką Piłsudskiego i jego najbliższych współpracowników, myślą o wykorzystaniu tego upokorzenia imperium rosyjskiego w wojnie z Japonią do dywersji geopolitycznej, która może przekształcić się w skuteczne powstanie o niepodległość Polski - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat: Andrzej Nowak historia Polski PPS
Największa na świecie naukowa kolekcja ludzkich mózgów W zasobach Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie znajduje się ogromny zbiór mózgów Zakładu Neuropatologii obejmujący materiał gromadzony od 1952 roku do chwili obecnej przez kolejne pokolenia neuropatologów. Zobacz więcej na temat: NAUKA zdrowie medycyna mózg