Polskie Radio
Section05

Dorota Truszczak

Skąd bierze się rosyjski imperializm? Prof. Andrzej Nowak o najnowszej książce

"Polska i Rosja. Sąsiedztwo wolności i despotyzmu X-XXI wiek" - najnowsza książka profesora Nowaka, światowego eksperta w tematyce związanej z Rosją, była punktem wyjścia do rozmowy z autorem o źródłach rosyjskiej mentalności i agresywności, imperializmu w perspektywie wieków. Także zagrożenia dla Polski i krajów naszego regionu.
Zobacz więcej na temat:  Andrzej Nowak Rosja historia Polski Ukraina literatura książki Ruś Kijowska

Polscy wynalazcy, odkrywcy i naukowcy w dobie zaborów. Jak zmieniali świat?

"Wiek pary i elektryczności" oraz "wiek odkryć i wynalazków" - tak często nazywamy XIX stulecie, na które przypadł szczyt rewolucji przemysłowej i technicznej, zapoczątkowanej w Europie w drugiej połowie poprzedniego wieku. Ujawniła ona potęgę ludzkiego umysłu i przyniosła zmiany cywilizacyjne, które wpłynęły na dzieje i obecny status nie tylko państw europejskich. W jaki sposób zmieniali świat mieszkający na ziemiach polskich odkrywcy, wynalazcy i naukowcy z dziada pradziada identyfikujący się z polskością, ale i tacy, którzy z pochodzenia Polakami nie byli, a wybierali jednak polskość?
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Andrzej Nowak

"Gra szyfrów". Nowy projekt gamingowy Instytutu Pamięci Narodowej

"Gra szyfrów" to projekt gamingowy przygotowany przez Instytut Pamięci Narodowej jako gra FPP, składająca się z trzech misji. Opisują one przebieg wojny polsko-bolszewickiej oraz wpływ polskiej kryptologii na jej zwycięski finał. Rozwiązania zastosowane w grze powstały na bazie materiałów źródłowych lub zostały dokładnie odwzorowane z historycznych eksponatów. Misje graczy to udokumentowane wydarzenia historyczne, a każdy z bohaterów ma inne, kluczowe dla wyników bitwy zadanie. 
Zobacz więcej na temat:  IPN gra historia Polski wojna polsko-bolszewicka

Szef POLSA: w Polsce będzie stanowisko startowe rakiet kosmicznych

- Polska już dawno temu weszła do gry w kosmosie. Od pół wieku wysyłamy różne instrumenty przy okazji rozmaitych misji kosmicznych, kiedyś w programie Interkosmos, a od 10 lat w ramach misji Europejskiej Agencji Kosmicznej. Powoli jednak możliwości wynoszenia w kosmos stają się wąskim gardłem dla sektora kosmicznego - mówił w radiowej Jedynce prof. Grzegorz Wrochna, prezes Polskiej Agencji Kosmicznej POLSA.
Zobacz więcej na temat:  kosmos POLSA NAUKA satelita

Mars znów w Kielcach. Przed nami 8. edycja zawodów European Rover Challenge

Zakończyła się rejestracja zespołów uniwersyteckich do ósmej edycji prestiżowych zawodów European Rover Challenge. Blisko 100 drużyn z całego świata wystartuje w prestiżowych zawodach robotów marsjańskich w Polsce. - Tegoroczną edycję wyróżnia pojawienie się zespołów, których do tej pory nie widzieliśmy - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Łukasz Wilczyński, prezes Europejskiej Fundacji Kosmicznej.
Zobacz więcej na temat:  Mars Kielce kosmos

Prof. Nowak: diaspora żydowska skupiła się na ziemiach Rzeczypospolitej

- Z krajów zachodniej Europy, z Anglii, Francji, krajów niemieckich, gdzie dochodziło do pogromu za pogromem, diaspora żydowska była wypychana. Swą przystań, polin - to słowo znaczy w języku żydowskim miejsce, gdzie znajdziesz odpoczynek - znalazła ona właśnie w Polsce. To sprawiło, że na progu wieku XIX od 8 do 10 procent ludności na ziemiach polskich to byli Żydzi - mówił w radiowej Jedynce prof. Andrzej Nowak.
Zobacz więcej na temat:  Żydzi rozbiory Polski stosunki polsko-żydowskie Andrzej Nowak NAUKA

Narodowe Siły Zbrojne. Negocjacje w sprawie scalenia z Armią Krajową

Do 7 marca 1944 roku trwały negocjacje zakończone podpisaniem umowy scaleniowej jednej z największych organizacji konspiracyjnych w okupowanej Polsce, czyli Narodowych Sił Zbrojnych, z Armią Krajową. - Żołnierze NSZ-AK i NSZ-OP wzięli udział wspólnie z AK w Powstaniu Warszawskim - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Jan Żaryn. Dlaczego po scaleniu istniały jednak dwie organizacje NSZ?
Zobacz więcej na temat:  Jan Żaryn Narodowe Siły Zbrojne Armia Krajowa

Orientacje polityczne przed I wojną światową. Ich droga ku Niepodległej

Prorosyjska i proaustriacka to dwie główne orientacje polityczne i niepodległościowe, które na początku XX wieku ujawniły się na zniewolonych przez zaborców ziemiach polskich. Przedstawiciele tych orientacji widzieli odrodzenie Rzeczypospolitej w przyszłej ogólnoeuropejskiej wojnie, w której będą musiały walczyć ze sobą Rosja, Prusy i Austria, a powstała w wyniku działań wojennych sytuacja będzie szansą na powrót Polski na mapę Europy. Dlaczego każda z opcji stawiała na innego zwycięzcę?
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Roman Dmowski Józef Piłsudski Andrzej Nowak

Polacy odkryli nieznany dotąd gatunek pasożyta, występujący... w nosie żubra

Historia żubrów pokazuje, jak łatwo doprowadzić do wyginięcia jakiegoś gatunku i jak wiele trzeba zrobić, by znów był w środowisku. Do powrotu żubra do środowiska przyczynili się polscy badacze, którzy ponad sto lat temu podjęli to wyzwanie, kiedy światowa populacja tych zwierząt, żyjących tylko w niewoli, liczyła ok. 50 osobników. Jakie znaczenie ma odkrycie nowego pasożyta w nosie żubrów? Dlaczego to jest ważne? 
Zobacz więcej na temat:  zwierzęta NAUKA żubr pasożyty

Fusy z kawy - ekologiczny surowiec do produkcji materiałów termoizolacyjnych

Szacuje się, że statystyczny Polak produkuje rocznie około trzech kilogramów fusów kawowych. Dr inż. Ewelina Kłosek-Wawrzyn z Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie pracuje nad wykorzystaniem ich jako ekologicznego surowca. Surowiec ten miałby służyć do wytwarzania porowatych materiałów ceramicznych o właściwościach termoizolacyjnych. Cel jest taki, by wykorzystać je np. do budowania czy docieplania konstrukcji.
Zobacz więcej na temat:  kawa żubr ekologia NAUKA

"Państwo carskie wydawało się kolosem na glinianych nogach"

Początkiem rewolucji 1905-1907 na ziemiach polskich była krwawa niedziela w Petersburgu 22 stycznia, a według kalendarza rosyjskiego 9 stycznia 1905 roku. - Jedni będą chcieli państwo carskie obalić w celach rewolucji społecznej, jak Socjaldemokracja Królestwa Polskiego i Litwy (...), natomiast inni, jak PPS kierowany ręką Piłsudskiego i jego najbliższych współpracowników, myślą o wykorzystaniu tego upokorzenia imperium rosyjskiego w wojnie z Japonią do dywersji geopolitycznej, która może przekształcić się w skuteczne powstanie o niepodległość Polski - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Nowak.
Zobacz więcej na temat:  Andrzej Nowak historia Polski PPS