Polska i trzy Rosje - biała, czerwona i nieimperialna Gościem audycji "Eureka" będzie prof. Andrzej Nowak, który opowie m.in. o swoim autorskim rozróżnieniu Rosji na "białą", "czerwoną" i "nieimperialną", a także o polityce wschodniej Piłsudskiego i sowieckiej próbie podboju Europy w 1920 roku. Zobacz więcej na temat:
Jaka była droga do powstania Zielonej Solidarności? Czym była Zielona Solidarność? Czy wyrastała z wierzchosławickich tradycji witosowych i odwoływała się do dorobku mikołajczykowskiego PSL, czy angażowała nowe pokolenie, będąc siostrą Solidarności i ludzi Sierpnia 1980 roku? Jaka była droga do jej powstania i jakie znaczenie na mapie opozycji lat 80. XX wieku? Zobacz więcej na temat: historia Polski IPN rolnictwo
Wirtualne podróże z klimatem w tle - trwa 24. Piknik Naukowy Do najbliższej soboty potrwa 24. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik. Hasło tegorocznego wydarzenia to: "Klimat i my". Wirtualne namioty kryją wiele atrakcji. Zobacz więcej na temat: Centrum Nauki Kopernik eksperyment klimat Arktyka kosmos
450 lat temu powstał pierwszy polski regulamin służby okrętowej W 1571 roku Komisja Morska wydała zbiór przepisów, który stał się pierwszym polskim regulaminem służby okrętowej. Dokumenty spisane zostały po łacinie, a badacze ostatni raz widzieli je w XX wieku. Gościem "Eureki" był dr Marcin Kłodziński z Muzeum Marynarki Wojennej w Gdyni, który sprowadził z Brukseli kopię tego zbioru. Zobacz więcej na temat: Centrum Nauki Kopernik ekologia środowisko flota
Kościuszko, Poniatowski, Bonaparte. Trzej wodzowie na pomoc Polsce? Tadeusz Kościuszko, książę Józef Poniatowski i Napoleon Bonaparte. Trzej legendarni wodzowie, wojskowi, których losy skrzyżowały się, kiedy Rzeczypospolita była w potrzebie na przełomie XVIII i XIX wieku. Jak próbowali zmienić lub zmienili historię Królestwa, jak wpłynęli na jego dalsze dzieje? Zobacz więcej na temat: Andrzej Nowak historia Polski Napoleon Bonaparte Tadeusz Kościuszko Józef Poniatowski
"Oczy polskich astronomów" - niezwykły teleskop w Chile Pod koniec XX wieku w Las Campanas w Chile uruchomiono polski teleskop, nazywany "oczami polskich astronomów". Choć z uwagi na pandemię COVID-19 obserwatoria są zamknięte, to lista dotychczasowych osiągnięć jest imponująca. A to, jak deklaruje gość "Eureki", nie koniec. Zobacz więcej na temat: astronomia Chile Uniwersytet Warszawski NAUKA kosmos planety gwiazdy
"Klimat i my", to hasło tegorocznego Pikniku Naukowego Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik - największa impreza plenerowa popularyzująca naukę w Polsce - w tym roku ze względu na pandemię odbywa się w dniach od 8 do 15 maja w formule online. Hasło tegorocznego Pikniku brzmi "Klimat i my". Na uczestników czeka mnóstwo atrakcji. Zobacz więcej na temat: klimat dwutlenek węgla ochrona środowiska Piknik Naukowy Centrum Nauki Kopernik NAUKA
Wielka i Ostatni. Katarzyna II i Stanisław August Poniatowski Ona zyskała miano "wielka", on - "ostatni". Caryca Katarzyna II - księżniczka pruska urodzona w Szczecinie, zaliczana do najwybitniejszych władców i reformatorów Rosji, nazywana matką narodu, a przez francuskiego myśliciela epoki, Woltera, "Semiramidą Północy" oraz Stanisław August Poniatowski - ostatni król Rzeczypospolitej Obojga Narodów, jej niedoszły reformator, współtwórca Konstytucji 3 maja - to bohaterowie audycji "Historia żywa". Zobacz więcej na temat: Andrzej Nowak historia Polski Stanisław August Poniatowski
Virtuti Militari - najstarszy na świecie wśród ciągle nadawanych orderów wojskowych Słynny polski Order Wojenny Virtuti Militari (łac. Męstwu wojskowemu - (cnocie) dzielności żołnierskiej) to najstarszy order wojskowy na świecie pośród tych, które są nadal nadawane. 22 czerwca minie 229. rocznica jego ustanowienia przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Władca uczcił w ten sposób odniesione cztery dni wcześniej zwycięstwo wojsk polskich w bitwie pod Zieleńcami podczas wojny polsko-rosyjskiej w obronie Konstytucji 3 maja. Zobacz więcej na temat: Stanisław August Poniatowski konstytucja 3 maja rozbiory Polski Józef Poniatowski Tadeusz Kościuszko
Konstytucja 3 maja. "Początkowo była to tajemnica małego gremium" 230 lat temu w Rzeczypospolitej została uchwalona Konstytucja 3 maja. Była ona pierwszym takim aktem w Europie i drugim na świecie. Nazywana jest przez historyków najważniejszą z konstytucji w historii Polski, choć obowiązywała tylko czternaście miesięcy. Dlaczego była też określana mianem rewolucji? Zobacz więcej na temat: konstytucja 3 maja historia Polski
August III i Stanisław Konarski - jaki jest bilans ich działalności w historii Polski? August III - przedostatni król Polski, za panowania którego w latach 1736-1763 powstało słynne powiedzenie "Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa!", nazwany przez wybitnego historyka XX wieku Władysława Konopczyńskiego gnuśnym, apatycznym, ociężałym i otyłym Sasem - to jeden z dwóch bohaterów kolejnej audycji z cyklu "Historia żywa". Drugim jest młodszy od monarchy o cztery lata Stanisław Konarski - pijar, reformator szkolnictwa, pisarz polityczny, któremu kolejny i ostatni król Polski Stanisław August Poniatowski nadał medal Sapere auso, czyli "Temu, który odważył się być mądrym". Zobacz więcej na temat: Andrzej Nowak Stanisław Konarski HISTORIA
Gdzie znajduje się środek Ziemi? Polscy naukowcy zadziwili świat Przy pomocy kilkudziesięciu sztucznych satelitów krążących wokół Ziemi polscy badacze z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu wyznaczyli środek Ziemi. Pomiaru wykonano z nadzwyczajną dokładnością, a osiągnięcie to jest wydarzeniem na skalę światową. Zobacz więcej na temat: kosmos Ziemia astronomia satelita NAUKA
Jakie tajemnice skrywa Kokon Łabędzia? Łabędź to jeden z gwiazdozbiorów letniego nieba. W jego środku znajduje się źródło gigantycznego promieniowania kosmicznego tzw. Kokon Łabędzia. To najpotężniejsze z dotychczas odkrytych takich źródeł w naszej galaktyce, Drodze Mlecznej, o czym poinformowało ostatnio prestiżowe czasopismo NATURE Astronomy. W badaniach uczestniczyli naukowcy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie. Zobacz więcej na temat: fizyka atom gwiazdy kosmos
August II Mocny i Stanisław Leszczyński – "dzieje agonii" Bohaterami audycji z cyklu "Historia żywa" byli August II Mocny i Stanisław Leszczyński – dwaj królowie Polski, których panowanie nastąpiło po - jak to napisał Władysław Konopczyński – "najbardziej niemoralnym bezkrólewiu w dziejach Rzeczypospolitej". Zobacz więcej na temat: Andrzej Nowak historia Polski
Jakie tajemnice skrywa Kokon Łabędzia? Łabędź to jeden z gwiazdozbiorów letniego nieba. W jego środku znajduje się źródło gigantycznego promieniowania kosmicznego tzw. Kokon Łabędzia. Więcej na ten temat powiedzą w "Eurece" dr hab. Sabrina Casanova i prof. Jacek Niemiec. Zobacz więcej na temat:
81. rocznica zbrodni katyńskiej. Jaki jest stan wiedzy po latach? Największą grupą zamordowanych przez NKWD w operacji katyńskiej na podstawie decyzji sowieckiego Politbiura z 5 marca 1940 roku, byli żołnierze Wojska Polskiego i Korpusu Ochrony Pogranicza. Wśród nich najliczniejsi są oficerowie Wojska Polskiego. Kolejną grupę stanowili funkcjonariusze innych polskich formacji mundurowych, przede wszystkim Straży Więziennej, Straży Granicznej i - najliczniejszej reprezentowanej - Policji Państwowej. Zobacz więcej na temat: Katyń historia Polski NKWD Rosja
Kiedy i gdzie nasi praprzodkowie "wynaleźli" dom? Na pewnym etapie rozwoju homo sapiens wynalazł miejsce, w którym osiedlił się i stworzył swój pierwszy dom. - Jeszcze kilkadziesiąt lat temu byliśmy pewni, że pierwszą osadą ludzką typu ośrodka miejskiego było Jerycho - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Andrzej Krasnowolski. A teraz? Zobacz więcej na temat: dom mieszkanie domowe ognisko archeologia
Jan III Sobieski i Maria Kazimiera "Marysieńka" Sportretował go jego imiennik - Jan Matejko. Ma swoje pomniki sławiące jego czyny. Był jednym z najwybitniejszych polskich wodzów i władców. Pogromcą Turków pod Wiedniem i obrońcą świata chrześcijańskiego - Lwem Lechistanu. Jan III Sobieski zasłynął także... listami do Marysieńki, swojej żony - francuskiej arystokratki Marii Kazimiery. To właśnie tym postaciom poświęcona była audycja "Historia żywa". Zobacz więcej na temat: Andrzej Nowak historia Polski Jan III Sobieski