Polskie Radio
Section05

Katarzyna Kobylecka

Cud starożytnej architektury. Jakie tajemnice skrywa piramida Cheopsa?

Kilka dni temu świat obiegła sensacyjnie brzmiąca informacja o odkryciu w piramidzie Cheopsa nieznanego dotąd korytarza, który został zlokalizowany tuż nad oryginalnym wejściem do piramidy. Egiptolodzy studzą jednak entuzjazm, uważając pustą przestrzeń za celowy zabieg konstrukcyjny, który miał zmniejszać nacisk wyżej położonych kamieni.
Zobacz więcej na temat:  piramidy starożytność archeologia Egipt

Prof. Wojciech Tygielski: pracownik naukowy nigdy nie jest "po robocie"

- Jak jest się pracownikiem naukowym, to oznacza, że nigdy się nie jest "po robocie". I to, co mi rzeczywiście doskwiera, to jest ten brak podziału na sfery pracy i odpoczynku. Weźmy na przykład lektury - czy ja, czytając, pracuję, czy czytam dla przyjemności? Tutaj te podziały bywają bardzo nieostre - przyznał prof. Wojciech Tygielski, bohater audycji "Po drugiej stronie lustra".
Zobacz więcej na temat:  historia Polski Uniwersytet Warszawski Dwójka

Długa historia sznurków. Jakie materiały były wykorzystywane do ich tworzenia?

Sznurek to z pewnością jeden z pierwszych wynalazków w historii ludzkości. Skręcany był z surowców organicznych, a te ulegają biodegradacji. Nie możemy zatem powiedzieć, kiedy "wymyślono" sznurek. O tym jednak, że był stosowany w bardzo zamierzchłej przeszłości, świadczą dowody pośrednie - tzn. otwory wiercone w kościach, muszlach i różnego rodzaju koralikach. Jeśli bowiem ktoś robił dziurkę, to z intencją, by później przez ten otwór "coś" przewlec.
Zobacz więcej na temat:  wynalazek NAUKA archeologia

"Kopernik odkrywany". Nasza wiedza o wybitnym astronomie w świetle ostatnich badań

550. rocznica urodzin wielkiego astronoma jest okazją do naukowych podsumowań, które zostaną przedstawione podczas Światowego Kongresu Kopernikańskiego. W czasie czterech sesji, które zaplanowane są w różnych miastach Polski od lutego do września, omawiane będą zagadnienia związane z biografią Kopernika i jego dokonaniami w dziedzinie astronomii, ekonomii oraz medycyny.
Zobacz więcej na temat:  Mikołaj Kopernik astronomia łyżwy Toruń

Smok wawelski i lisowicja bojani. Niezwykła wystawa w Warszawie

Dawne wyrobisko nieczynnej cegielni w Lisowicach na Śląsku okazało się prawdziwym paleontologicznym eldorado. Nieco ponad dekadę temu odkryto tam szczątki drapieżnego gada sprzed 210 mln lat i nazwano go smokiem wawelskim. Z kolei kilka lat temu światło dzienne ujrzały kości, pochodzącej z tego samego okresu, roślinożernej lisowicji bojani.
Zobacz więcej na temat:  paleontologia odkrycia i ciekawostki NAUKA dinozaury

Filip IV Piękny. "Król z żelaza" przeklęty przez templariuszy?

Był jednym z najważniejszych władców średniowiecznej Francji. By zrealizować swoje ambitne plany budowy skonsolidowanego państwa, potrzebował jednak sporo pieniędzy. Nie wahał się zatem obłożyć duchowieństwo podatkami, a potem skonfiskować majątek zakonu templariuszy. Jakub de Molay - wielki mistrz zakonu - skazany w 1314 roku na spalenie na stosie, miał rzucić klątwę na króla i jego ród.
Zobacz więcej na temat:  Francja templariusze

Tell Brak - jedno z najważniejszych miast północnej Mezopotamii

Tell Brak (starożytne Nagar) to rozległe stanowisko archeologiczne, które kryje pozostałości jednego z najważniejszych miast północnej Mezopotamii. Miejsce to zostało zasiedlone już 6 tys. lat p.n.e. Pierwsze wykopaliska w latach 30. XX wieku prowadził tam sir Max Mallowan - mąż Agathy Christie. Od kilkunastu lat w brytyjskiej ekipie kontynuującej prace jest polski bioarcheolog - prof. Arkadiusz Sołtysiak z Wydziału Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego
Zobacz więcej na temat:  archeologia starożytność odkrycia i ciekawostki

Miasto starsze, niż przypuszczano. O odkryciach archeologów w Gdańsku

Odkrycia archeologiczne w piwnicach budynku dawnego magistratu miejskiego - dziś siedzibie Muzeum Gdańska, potwierdziły, że początki miasta sięgają roku 930. Już 25 lat temu na tę datę wskazywały pierwsze badania dendrochronologiczne prowadzone w innych pomieszczeniach podziemi. Jesienią 2022 roku odkryto kolejne, świetnie zachowane pozostałości wału drewnianego. Potwierdza to, że Gdańsk powstał 60 lat wcześniej, niż mówi o tym pierwsza wzmianka historyczna.
Zobacz więcej na temat:  Gdańsk archeologia

Św. Helena - potężna cesarzowa Imperium Rzymskiego

Już w IV w. - nad grotą, w której przyszedł na świat Jezus i gdzie oddali mu pokłon Trzej Królowie - wybudowana została bazylika Narodzenia Pańskiego. Inicjatorką wzniesienia tego sanktuarium była Helena - matka cesarza Konstantyna. Jej życie pełne było niespodziewanych i dramatycznych wydarzeń. Jak to się stało, że córka właściciela zajazdu w Bitynii została po latach najpotężniejszą kobietę Imperium Romanum?
Zobacz więcej na temat:  Trzech Króli Jezus Chrystus Konstantynopol Palestyna święta helena