Polskie Radio
Section05

folklor

Źródełko na Boże Narodzenie!

„Źródełko” wypadło dokładnie w drugi dzień świąt Bożego Narodzenia! Rozmawialiśmy więc przede wszystkim o Świętach! Odkryliśmy jak obchodzono Święta na dawnej wsi i przedstawiliśmy ciekawe, a często zupełnie już nieznane wiejskie zwyczaje związane z tym wyjątkowym czasem! Wiemy już także czy do kolędowych melodii da się zatańczyć oberka oraz co mały pajączek ma wspólnego ze Świętą Rodziną. Jeśli jesteście ciekawi odpowiedzi – zapraszamy do czytania i słuchania!
Zobacz więcej na temat:  dzieci folk kultura ludowa Piotr Dorosz wielkopolskie legendy Hanna Szczęśniak baśnie święta Boże Narodzenie

Owies u powały, kolędnicy u bram. Dzień św. Szczepana w polskiej kulturze ludowej

Patronem drugiego dnia świąt Bożego Narodzenia jest św. Szczepan, nieco zapomniany we współczesnym świąteczno-kolędniczym klimacie. Kim był i jaka była jego rola w tradycyjnej obrzędowości opowiadał etnograf Łukasz Ciemiński. 26 grudnia to także dzień, w którym swoje pochody zaczynało wiele grup kolędniczych. Nie zabrakło więc kilku słów o kolędowaniu. Tym razem, poza unikatowymi zwyczajami z Polski, przytoczyliśmy także te z różnych krajów Europy.
Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna tradycja tradycja muzyka ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna muzyka tradycyjna Magdalena Tejchma Boże Narodzenie święta

Owies u powały, kolędnicy u bram. Dzień św. Szczepana w polskiej kulturze ludowej

Patronem drugiego dnia świąt Bożego Narodzenia jest św. Szczepan, nieco zapomniany we współczesnym świąteczno-kolędniczym klimacie. Kim był i jaka była jego rola w tradycyjnej obrzędowości opowiadał etnograf Łukasz Ciemiński. 26 grudnia to także dzień, w którym swoje pochody zaczynało wiele grup kolędniczych. Nie zabrakło więc kilku słów o kolędowaniu. Tym razem, poza unikatowymi zwyczajami z Polski, przytoczyliśmy także te z różnych krajów Europy.
Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna tradycja tradycja muzyka ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna muzyka tradycyjna Magdalena Tejchma Boże Narodzenie święta

Kolędujmy tak jak dawniej!

W bożonarodzeniowy poranek dr hab. Katarzyna Smyk – językoznawczyni, profesor Instytutu Kulturoznawstwa UMCS w Lublinie – opowiedziała o zwyczajach kolędniczych związanych zarówno z pierwszymi dniami Świąt, jak i z przyjściem Nowego Roku. W rozmowie z Gościem Poranka skupiliśmy się głównie na Lubelszczyźnie, ale i na Rzeszowszczyźnie, której profesor poświęciła swoje ostatnie badania. Wspomnieliśmy także zwyczaje z tych regionów, które znajdują się na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego!
Zobacz więcej na temat:  folk Piotr Kędziorek muzyka ludowa kultura ludowa Boże Narodzenie święta Kaszuby

Z narodzenia Pana!

25 grudnia to czas radości z narodzenia Chrystusa. A jak celebrować je lepiej, jeśli nie śpiewem! W świątecznym wydaniu „Kiermaszu pod kogutkiem” Piotr Dorosz przedstawia słuchaczom podstawową wiedzę na temat kolędy ludowej. Czym różni się kolęda od pastorałki? Czy to możliwe, by znane kolędy były… ludowymi tańcami? Jakie pieśni śpiewali kolędnicy podczas tzw. herodów? Odpowiedzi m.in. na te pytania kryją się w świątecznym „Kiermaszu”!
Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja muzyka ludowa muzyka tradycyjna Piotr Dorosz święta kolędy

Byle do Świąt

Odliczamy godziny do Świąt Bożego Narodzenia. W kulturze ludowej to czas radości z narodzin Zbawiciela, jeśli sięgnąć dalej – z nastania „nowego słońca”. To także okres, gdy lud wyjątkowo bacznie przestrzegał wielu zakazów i nakazów, by nadchodzący rok obfitował w dostatek i szczęście. O kilku obyczajach świątecznych ze Spisza, Kurpiów i Ziemi Radomskiej opowiedzą w dzisiejszych Źródłach przedstawiciele kultury tradycyjnej tych regionów.
Zobacz więcej na temat:  folk kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Magdalena Tejchma Adwent Boże Narodzenie tradycja Kurpie Radomskie

Święty czas

Nie będę pisać o zwyczajach świątecznych, ani tych starszych, ani nowych, czy też o ich powolnym zaniku w pędzącym świecie – o tym opowiada każdy i choć te historie z poszczególnych regionów są bardzo interesujące, to chciałabym skoncentrować się na czymś innym. To „coś innego” jest faktycznie „inne”: a chodzi o przeżywanie święta jako specyficznego punktu roku. O to, co kultura społeczna i kultura ludowa robią z nami w szczególnym czasie.
Zobacz więcej na temat:  folk kultura ludowa felieton KULTURA Magdalena Okraska

Adwent na Podhalu

Ile dziś zostało z dawnych zwyczajów, praktykowanych przez mieszkańców Podhala? O wróżbach, które miały znaczenie w dniu św. Łucji, poście i wyrzeczeniu, a także o przygotowaniu do świąt Bożego Narodzenia opowiadała artystka i mieszkanka Bukowiny Tatrzańskiej – Stanisława Galica-Górkiewicz.
Zobacz więcej na temat:  folk kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Kuba Borysiak Grzegorz Ciechowski Adam Strug Janusz Prusinowski Persja Turcja instrumenty Adwent Podhale