Pałac Kazimierzowski. Jakie tajemnice skrywają jego piwnice? Pałac Kazimierzowski to budynek o długiej historii, a jego piwnice to unikatowa tkanka architektoniczna. Budynek powstał na początku XVII w. jako rezydencja królewska, a po 150 latach - decyzją króla Stanisława Augusta - został przeznaczony na siedzibę Szkoły Rycerskiej. - Najprawdopodobniej to najstarsze podziemia pałacowe w Warszawie - mówi prof. Ewa Wichrowska. Zobacz więcej na temat: archeologia Uniwersytet Warszawski Pałac Kazimierzowski
Mit Nessi. Dlaczego potwór z Loch Ness nie ma prawa istnieć? Pod koniec sierpnia nad szkockie jezioro Loch Ness ściągnęli wolontariusze z całego świata, by z użyciem nowoczesnej techniki przeprowadzić największe od 50 lat poszukiwania stwora rzekomo zamieszkującego głębiny tego akwenu. Zobacz więcej na temat: legendy Szkocja zwierzęta jezioro
Jak i dlaczego powstają slumsy? Dane szacunkowe ONZ wskazują, że obecnie ponad miliard ludzi na całym świecie zamieszkuje obszary zwane slumsami - czyli żyje w specyficznie izolowanych dzielnicach wielkich miast kojarzonych powszechnie z biedą i marginalizacją społeczno-kulturową. Porozmawialiśmy o tym w pierwszym po wakacjach wydaniu audycji "Skarbiec nauki polskiej". Zobacz więcej na temat: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej Dwójka wykluczenie społeczne
Mezopotamskie eposy a Biblia. O tym, jak Izraelici czerpali z bliskowschodnich tradycji Najbardziej znany opis potopu, który był karą za grzechy ludzkości, zawarto w Księdze Rodzaju. Ale nie jest to jedyna, a także nie najstarsza opowieść o tym wydarzeniu. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku powstania świata - elementy, które mogły później zostać przeniesione do Biblii, znajdziemy w babilońskim eposie "Enuma elisz". Zobacz więcej na temat: religia starożytność
Giovanni Battista Jacobelli, czyli dylematy włoskiego emigranta w Polsce 420 lat temu urodził się Giovanni Battista Jacobelli, który jako 22-letni utalentowany muzycznie młodzieniec trafił z Rzymu do Polski na dwór Zygmunta III Wazy. W jego historii, którą zrekonstruował historyk Uniwersytetu Warszawskiego, prof. Wojciech Tygielski, pobrzmiewa ciągły dylemat: kontynuować atrakcyjną finansowo karierę w Polsce, czy powrócić w rodzinne strony? Zobacz więcej na temat: historia Polski Giovanni Battista Jacobelli
Jaćwingowie. W Puszczy Augustowskiej odnalezione ich najważniejsze cmentarzysko? Jaćwingowie byli jednym z plemion bałtyjskich, zamieszkującym w średniowieczu pogranicze Polski, Litwy i Białorusi. Zniknęli z areny dziejów pod koniec XIII wieku. Dlatego też naukową sensacją było zlokalizowanie w Puszczy Augustowskiej nekropolii, która może być największym i najważniejszym cmentarzyskiem społeczności jaćwieskiej. Zobacz więcej na temat: Europejskie Dni Dziedzictwa Suwalszczyzna
Europejskie Dni Dziedzictwa. Wielkie święto kultury Europejskie Dni Dziedzictwa (EDD) to wielkie święto kultury, które co roku gromadzi tysiące uczestników w 50 krajach Europy. To liczne atrakcje - wystawy, koncerty, warsztaty i konkursy, dzięki którym można poznać historię oraz tradycje swojego regionu. Wydarzenie odbywa się pod patronatem medialnym Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: Europejskie Dni Dziedzictwa UNESCO
Lekarz, etnograf, badacz Czarnego Lądu. Wspomnienie Wacława Korabiewicza Był lekarzem, etnografem i reportażystą zafascynowanym Afryką. To dzięki jego pasji w polskich muzeach znajdują się unikalne eksponaty – m.in. kolekcja krzyży etiopskich w MNW. W tym roku minęła 120 rocznica urodzin Wacława Korabiewicza, którego wojenne zawierucha rzuciła na Czarny Ląd. Zobacz więcej na temat: Afryka podróże kolekcjonowanie
Jak powstała Polska? Prof. Andrzej Buko o początkach naszego państwa Archeolog, mediewista, tegoroczny laureat Nagrody Lednickiego Orła Piastowskiego. Prof. Andrzej Buko jest cenionym uczonym, który swoje zainteresowania skupia wokół ceramologii archeologicznej, początków państwa polskiego i cywilizacji europejskiej. Dlaczego został archeologiem? Jakie były okoliczności powstania państwa polskiego? Zobacz więcej na temat: archeologia historia Polski Mieszko I
Wieluń - polska Guernica. Okrutne zbrodnie wojenne na mieszkańcach miasta II wojna światowa rozpoczęła się w piątek 1 września o godz. 4.45 atakiem na Westerplatte. Jednym z pierwszych celów niemieckiego uderzenia był także przygraniczny, 16-tysięczny Wieluń. Niektórzy historycy uważają nawet, że zrzucenie bomb na to nie mające znaczenia strategicznego miasto wyprzedzało o kilka minut ostrzelanie polskiego wybrzeża. Zobacz więcej na temat: historia Polski II wojna światowa 1939 Wieluń Westerplatte
Obiekty ze złota w grobowcu. Drogocenne ozdoby odkryte przez polskich badaczy w Armenii Pozostałości trzech złotych naszyjników odkryła misja polskich badaczy, która prowadziła wykopaliska na cmentarzysku w Metsamor w Armenii. W grobowcu sprzed 3,2 tys. lat znaleziono pochówek pary - kobiety i mężczyzny, którzy zapewne zmarli w tym samym czasie. Kim byli ludzie złożeni do grobu z tak drogocennymi ozdobami? Zobacz więcej na temat: archeologia Armenia
O historii psychologii i psychoanalizy W audycji spotkaliśmy się ze stypendystką programu START 2023 - dr Agnieszką Sobolewską z Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej doceniła dotychczasowy dorobek laureatki i przyznała jej jednorazowe stypendium w wysokości 38 tys. zł. Zobacz więcej na temat: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej Dwójka psychologia Zygmunt Freud
Figura Antychrysta w starożytnych tekstach W ubiegłym miesiącu na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia dyplomów Programu "Start" Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. W tym roku o stypendia ubiegało się 660 kandydatów. Nagrodzono 100 młodych badaczy. W "Skarbcu nauki polskiej" rozmowa z jednym z nich. Zobacz więcej na temat: Fundacja na rzecz Nauki Polskiej Dwójka chrześcijaństwo Biblia
"De revolutionibus" - rękopis Mikołaja Kopernika i jego tajemnice Ma 213 stron zapisanych odręcznym, starannym pismem po łacinie. Słynny astronom pisał to dzieło niemal 30 lat. - Rękopis jest zapisany ręką Mikołaja Kopernika i do końca życia był jego własnością - mówi Michał Kłosiński, kustosz i kierownik działu Dom Mikołaja Kopernika w Muzeum Okręgowym w Toruniu. Zobacz więcej na temat: Mikołaj Kopernik historia Polski astronomia
Giedymin. Kim był twórca potęgi Litwy? To za czasów Giedymina - świętujące w tym roku 700-lecie - Wilno stało się stolicą Wielkiego Księstwa Litewskiego, a terytorium państwa zwiększyło się o ponad połowę. - We współczesnej pamięci historycznej na Litwie jest to najważniejszy władca obok Mendoga i Witolda - mówi w Programie 1 Polskiego Radia dr Kamil Frejlich, kierownik Działu Badań w Muzeum Łazienki Królewskie w Warszawie. Zobacz więcej na temat: Litwa Wielkie Księstwo Litewskie
Cesarzowa Sisi - dramatyczne życie pięknej buntowniczki W tym roku mija 125. rocznica zabójstwa cesarzowej Elżbiety - żony Franciszka Józefa I, władcy Austro-Węgier. Elżbieta, zwana powszechnie Sisi, to jedna z najpiękniejszych kobiet swojej epoki, ale jej życie - choć dla wielu bajkowe - pełne było tragicznych wydarzeń. Zobacz więcej na temat: Austria Wiedeń
Katastrofa Titana. Ekspert: "Gdy pojawia się słabość konstrukcji, wszystko może runąć" - Na ogół takie statki są zbudowane w kształcie kuli, taka sfera, wykonana z tytanu, jest niesłychanie odporna. Natomiast pan Rush przeciął tę sferę na pół i pomiędzy te półkule wstawił walec po to, żeby zmieścili się tam pasażerowie, z których każdy zapłaci ćwierć miliona dolarów - mówi w Programie 1 Polskiego Radia Marcin Jamkowski, podróżnik, nurek, fotograf, wiceprezes Oddziału Polskiego The Explorers Club. Zobacz więcej na temat: archeologia mumie Muzeum Archeologiczne w Poznaniu
"Jest to zadziwiający kraj". Różnorodność Indii oczami prof. Joanny Jurewicz Jako nastolatka zafascynowała się filozofią indyjską i postanowiła, że naukowo chce badać idee zawarte w najstarszych sanskryckich tekstach. Bohaterką audycji była prof. Joanna Jurewicz - kierownik Katedry Azji Południowej Wydziału Orientalistycznego UW, indolog, lingwistka kognitywna, tłumaczka, poetka. Zobacz więcej na temat: Indie filozofia