Polskie Radio
Section05

odzyskanie niepodległości

Słowem Niepodległa w Lublinie. Powstanie rządu Daszyńskiego

7 listopada 1918 roku powołany został w Lublinie Tymczasowy Rząd Ludowy Republiki Polskiej z Ignacym Daszyńskim jako premierem. „Skutki powołania rządu lubelskiego odczuwamy do dzisiaj, ponieważ to on pchnął Polskę w kierunku demokratyzacji i wolnych wyborów” – mówił w audycji Słowem Niepodległa historyk z działu edukacji Muzeum Lubelskiego dr Mateusz Gapski. W audycji gościli także Piotr Krukowski (dział militarny Lubelskiego Muzeum) i Mateusz Lipiński (grupa rekonstrukcji historycznej „Grenediere”).
Zobacz więcej na temat:  niepodległość Józef Piłsudski Ignacy Daszyński Słowem Niepodległa Lublin

Broniewski symbolem walki o niepodległość Płocka

Jedno z najstarszych miast w Polsce, czyli Płock w 1921 roku został odznaczony przez marszałka Józefa Piłsudskiego Krzyżem Walecznych za bohaterską obronę podczas wojny polsko-bolszewickiej. Z walką o niepodległość mieszkańców Płocka związana jest postać poety Władysława Broniewskiego. O roli Płocka w odzyskaniu niepodległości mówili w audycji Słowem Niepodległa Joanna Banasiak (dyrektor Książnicy Płockiej) historyk dr Grzegorz Gołębiewski i Tadeusz Milke (harcerski Zespołu Pieśni i Tańca „Dzieci Płocka”).
Zobacz więcej na temat:  Płock Władysław Broniewski Słowem Niepodległa historia Polski niepodległość

Władysław Grabski i Łowicz. Jak odzyskiwano niepodległość

7 lipca 1874 roku w Borowie koło Łowicza przyszedł na świat Władysław Grabski, polski polityk narodowej demokracji, ekonomista, historyk, minister skarbu oraz dwukrotny premier II Rzeczpospolitej. O historii rodziny Grabskich, a także o formacji ideowej rodzeństwa - Zofii, Władysława i Stanisława i różnorodnych formach ich zaangażowania patriotycznego, ale także o drodze Łomży do niepodległości opowiadali w audycji Słowem Niepodległa historyk, burmistrz Łowicza Krzysztof Jan Kaliński, dr Tadeusz Żaczek z Łowickiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk i Zdzisław Kryściak z Koła Przewodników PTTK oddział w Łowiczu.
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 Słowem Niepodległa historia Polski Łowicz Władysław Grabski niepodległość

Grodzisk Mazowiecki: drogi do wolności w 1918 roku

- Kiedy przyszła noc 11 listopada 1918 roku grodziszczanie zebrani w jednej z sal rzucili się do rozbrajania Niemców. To byli młodzi ludzie – harcerze, członkowie towarzystwa gimnastycznego „Sokół”, którzy bez strachu zajęli posterunki niemieckie – mówił w audycji Słowem Niepodległa znawca historii miasta Łukasz Nowacki. O drodze Grodziska Mazowieckiego do niepodległości mówili też Janusz Sobieraj i Sylwester Stankiewicz (komenda hufca ZHP).
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 Szare Szeregi 11 listopada historia Polski II wojna światowa Słowem Niepodległa

"Chciał słowem walczyć o lepszy byt prostego człowieka"

- Władysław Broniewski wyrósł w domu o tradycjach niepodległościowych. Bracia jego babci zginęli w powstaniu styczniowym i ich kult był cały czas obecny w jego domu. Literatura romantyczna – Słowacki, Mickiewicz, to lektury, które towarzyszyły mu od dziecka. W jego pierwszych wierszach widzimy, że doświadczenia wojenne były dla niego ogromną traumą. Wtedy też w wojsku zaczął sięgać po alkohol, który był sposobem na radzenie sobie z tą traumą – mówiła w audycji Wszystko Jest Historią Eliza Czapska, dyrektorka Muzeum Władysława Broniewskiego.
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 Władysław Broniewski literatura historia Polski

Historia nigdy niezdobytej twierdzy Modlin

- Wszystko co działo się w Europie po 1806 roku jest związane z Modlinem. Tutaj jak w lustrze odbijały się wydarzenia na Starym Kontynencie. Twierdza była oblegana cztery razy i ani razu nie został zdobyta. Modlin to geniusz Napoleona, duma carów, ale i polska krew – mówił w audycji Słowem Niepodległa przewodnik po twierdzy Modlin Maciej Kostrzewski. W audycji uczestniczyli także Robert Kanigowski (prezes Stowarzyszenia Przyjaciół Muzeum Kampanii Wrześniowej i Twierdzy Modlin) i Sebastian Sosiński (prezes lokalnej organizacji turystycznej Trzech Rzek).
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 Modlin powstanie listopadowe Józef Piłsudski Napoleon Bonaparte Słowem Niepodległa

Słowem Niepodległa w Kutnie. Opowieść o dążeniu do wolności

Kutno leży na szlaku, gdzie od lat krzyżowały się trudne losy naszego kraju. W Muzeum Regionalnym w sali gen. Józefa Hallera o lokalnej historii, która miała wpływ na dzieje całego kraju opowiadali goście audycji Słowem Niepodległa: historycy Jacek Saramonowicz i Piotr Stasiak - autorzy monografii „Kutno. Przeszłość i współczesność” oraz Grzegorz Skrzynecki - dyrektor Muzeum Regionalnego w Kutnie.
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 Kutno niepodległość historia Polski Powstanie Styczniowe potop szwedzki Napoleon_Bonaparte I wojna światowa Józef Haller Słowem Niepodległa

Ocena zmian w Polsce. Najpoważniejsze od 30 lat

W którym momencie naszej najnowszej historii znajdujemy się obecnie? Czy możemy znaleźć analogie do któregoś z etapów dziejów III RP lub wcześniejszych i czy dobrze wykorzystujemy nasze szanse? Gośćmi audycji Szukając Dziury w Całym byli: prof. Antoni Dudek, politolog i historyk UKSW oraz prof. Marek Cichocki politolog i socjolog z Collegium Civitas.
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 niepodległość Prawo i Sprawiedliwość Mateusz Morawiecki Beata Szydło reformy Antoni Dudek Łukasz Warzecha polityka historyczna

Walka o niepodległość. "Tu oddychało się wolną Polską"

Tu oddychało się nie tylko świeżym powietrzem sosnowych drzew, ale także wolna Polską. W starannie zaprojektowanym Konstancinie pod Warszawą czytano polską literaturę, organizowano koncerty. - Tu w latach 90-tych XIX wieku budziła się droga do wolności Polaków – powiedziała Edyta Markiewicz-Brzozowska, dyrektor Konstancińskiego Domu Kultury, która wraz z Hanną Kaniastą, redaktorką strony Wirtualne Muzeum Konstancina oprowadzała po mieście w audycji Słowem Niepodległa.
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 niepodległość Konstancin historia Polski Stefan Żeromski Słowem Niepodległa Żeromski bio

Ignacy Jan Paderewski. "To on dotarł do prezydenta USA"

Wybitny polski pianista, kompozytor, działacz społeczny i mąż stanu. Jako premier i minister spraw zagranicznych podpisał w imieniu Polski traktat wersalski, układ pokojowy kończący I wojnę światową. W 1915 roku Ignacy Jan Paderewski wyjechał do Stanów Zjednoczonych. W Polskim Radiu 24 przypomnienie jego działalności na rzecz Polski.
Zobacz więcej na temat:  Polskie Radio 24 ignacy paderewski USA niepodległość historia Polski

"Żeromski był prezydentem Rzeczpospolitej Zakopiańskiej"

– Jest kilka miast, które walczą o prymat pierwszeństwa. Poza Zakopanem, w grę wchodzi Kraków czy Tarnów – wskazywał w audycji Słowem Niepodległa Jerzy Roszkowski, historyk. W Polskim Radiu 24 o drodze do odzyskania niepodległości w Zakopanem mówili również Jan Karpiel-Bułecka, animator kultury zakopiańskiej, Małgorzata Wnuk - prawnuczka założyciela najstarszej, jeszcze dziewiętnastowiecznej zakopiańskiej restauracji „U Wnuka”, a także Anna Wende-Surmiak i Michał Murzyn z Muzeum Tatrzańskiego im. dr Tytusa Chałubińskiego w Zakopanem.
Zobacz więcej na temat:  Zakopane niepodległość Stefan Żeromski Józef Piłsudski Słowem Niepodległa