Adam Kersten - komunista, działacz opozycyjny, wybitny historyk - Historyk to jest człowiek, który ma obowiązek w nic nie wierzyć, wątpić we wszystko i wszystko samemu sprawdzać - mówił w audycji Polskiego Radia z 1971 roku prof. Adam Kersten. Naukowiec zmarł 11 stycznia 1983 roku. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski Stefan Czarniecki PRL stan wojenny PZPR Solidarność Krystyna Kersten
Fenomen Trylogii. "Magia Sienkiewicza nadal działa" Powstała pod koniec XIX wieku "ku pokrzepieniu serc". Trylogia autorstwa Henryka Sienkiewicza jest do dziś najbardziej popularnym polskim cyklem powieściowym w historii. Czy po 150 latach potrzebujemy jej nowej wersji? W audycji TurboHistoria rozmowa z Adamem Stawickim, autorem "Mroku północy" i "Korony carów", czyli dwóch pierwszych tomów prequelu sienkiewiczowskiej Trylogii. Zobacz więcej na temat: Polskie Radio 24 Henryk Sienkiewicz Trylogia literatura
Przepowiednie dla Polski. Proroctwo Eustachiusza, wizje Wernyhory, znaki na niebie Przełom roku jest czasem zarówno podsumowań, jak i rozmyślań o przyszłości. Te ostatnie dotyczą często losów całej wspólnoty. W historii polskiej kultury zachowało się wiele przykładów prób odpowiedzi na pytania: "Co będzie z Polską?". Przepowiednie te pojawiały się zwłaszcza w dramatycznych i trudnych dla kraju momentach. Zobacz więcej na temat: przepowiednia Rzeczpospolita rozbiory Polski II wojna światowa Czesław Miłosz tajemnica POLSKA HISTORIA magazyn 2022/2023
"Potopu" powtórzyć się nie da: 50-lecie wielkiego filmu Jerzego Hoffmana "Potop" w reżyserii Jerzego Hoffmana ma już 50 lat. Pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia był dla nas okazją, by przyjrzeć się kulisom powstawania tej ekranizacji i jej znaczeniu w polskiej kinematografii. Porozmawiać o "Potopie" jako zjawisku społecznym i wyjątkowym osiągnięciu filmowym, które na stałe wpisało się w historię polskiej kultury. Zobacz więcej na temat: KULTURA FILM film polski Jerzy Hoffman Michał Matus Trójka kino Zobacz także
Serialowy "Potop". Pierwszy odcinek ukazał się 140 lat temu Na Święta Bożego Narodzenia 1884 roku Henryk Sienkiewicz zrobił rodakom prezent w postaci premiery najciekawszego "sezonu" najlepszego polskiego "serialu" literackiego. 23 grudnia w krakowskim "Czasie" ukazał się pierwszy odcinek "Potopu". Zobacz więcej na temat: HISTORIA Henryk Sienkiewicz Trylogia prasa serial
Traktat w Radnot. Pierwsza próba rozbioru Rzeczypospolitej 6 grudnia 1656 roku w trakcie szwedzkiego najazdu na Rzeczpospolitą podpisany został traktat w Radnot. Zgodnie z jego postanowieniami ziemie państwa polsko-litewskiego miały zostać podzielone pomiędzy Szwecję i jej sojuszników. Ostatecznie ta pierwsza próba rozbioru pogrążonej w kryzysie Rzeczypospolitej zakończyła się fiaskiem. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski
Przeor Augustyn Kordecki. Obrońca Jasnej Góry – Obrona Częstochowy jest wydarzeniem, które dostało się do historycznej pamięci przede wszystkim dzięki prozie Henryka Sienkiewicza. Oto natchniony przeor paulińskiego klasztoru z pomocą kilkuset żołnierzy, mnichów i szlachty wytrzymał czterdziestodniowe ciężkie oblężenie w niewielkiej twierdzy i zmusił do sromotnego odwrotu liczniejszą armię szwedzką – mówiła prof. Jolanta Choińska-Mika w audycji Polskiego Radia z 2001 roku. Zobacz więcej na temat: Jasna Góra Częstochowa
Jan Amos Komensky. Prekursor nowoczesnej pedagogiki Pochodzący z Czech i osiadły w Polsce naukowiec i teoretyk nauczania postulował wprowadzenie powszechnego obowiązku szkolnego przez państwo blisko dwieście lat przed tym, jak ta sztuka powiodła się w pierwszym europejskim państwie. Mógł przyczynić się do rozwoju szkolnictwa w Rzeczpospolitej, jednak fatalna decyzja z czasów potopu szwedzkiego spowodowała, że zmarł na wygnaniu i w niesławie dokładnie 354 lata temu. Zobacz więcej na temat: HISTORIA szkoła protestantyzm NAUKA Rzeczpospolita edukacja
Traktaty welawsko-bydgoskie. Przyszły zaborca wybija się na niezależność - Traktat był jedną z największych klęsk dyplomatycznych w dziejach nowożytnej Polski. Rzeczpospolita straciła wszelką zwierzchność nad Prusami Książęcymi. Kleszcze Brandenburskie jeszcze mocniej zacisnęły się wokół Pomorza Gdańskiego i ujścia Wisły – wskazywała historyk prof. Teresa Chynczewska-Hennel na antenie Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Prusy Branderburgia
Bitwa pod Cudnowem, czyli zwycięstwo nad Moskalami Wyczerpana buntem Chmielnickiego i potopem szwedzkim Rzeczpospolita musiała przeciwstawiać się także Rosji. Wojna nie była pasmem porażek. Dzięki zdolnym dowódcom udawało się odnosić spektakularne zwycięstwa nad Moskalami. Zobacz więcej na temat: Rosja Rzeczpospolita Ukraina Stefan Czarniecki
"Vivat Carolus Gustavus Rex". Co zrobił, a czego nie zrobił Janusz Radziwiłł w 1655 roku "Niech diabeł wyklnie mi duszę, jeślim się kiedy o to znosił dawniej" - pisał hetman Janusz Radziwiłł do swojego stryjecznego brata Bogusława po rozpoczęciu rozmów ze Szwedami latem 1655 roku. Już wówczas nieprzychylni zarzucali mu zdradę i przygotowywanie antykrólewskiego spisku. Jaką w rzeczywistości rolę odegrał Janusz Radziwiłł w czasie potopu szwedzkiego? Zobacz więcej na temat: Janusz Radziwiłł historia Polski Litwa Henryk Sienkiewicz zdrada Moskwa
Bitwa pod Prostkami i Tatarzy, którzy plądrowali Prusy Zwycięstwo nad wojskami szwedzkimi i brandenburskimi było całkowite, ale następstwem starcia był nie tylko sukces militarny. Po rozgromieniu przeciwnika sprzymierzone z wojskami litewskimi zagony tatarskie zaczęły niebagatelną grabież. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Rzeczpospolita Radziwiłłowie Bogusław Radziwiłł Prusy Mazury
Unia hadziacka i marzenia o stworzeniu Rzeczpospolitej Trojga Narodów 16 września 1658 zostało zawarte porozumienie pomiędzy Rzeczpospolitą Obojga Narodów a hetmanem kozackim Iwanem Wyhowskim zakładało powołanie do życia nowego państwa składającego się z Korony, Wielkiego Księstwa Litewskiego i kozackiego Księstwa Ruskiego. Planów tych nigdy nie udało się jednak zrealizować. Zobacz więcej na temat: historia Polski HISTORIA Rzeczpospolita Litwa Ukraina POLSKA
50. rocznica premiery "Potopu". Ulubiona rola Olbrychskiego 50 lat temu, 2 września 1974 roku, odbyła się premiera filmu "Potop" w reżyserii Jerzego Hoffmana. Obraz obejrzało 27 milionów widzów, a rola Kmicica, do dziś należy do ulubionych osiągnięć Daniela Olbrychskiego. Zobacz więcej na temat: FILM film polski Jerzy Hoffman Henryk Sienkiewicz Daniel Olbrychski Trylogia HISTORIA historia Polski
Kapitulacja pod Ujściem. Potop szwedzki zaczął się od sromotnej klęski Polaków Kapitulacja wielkopolskiego pospolitego ruszenia pod Ujściem przed armią króla Karola X Gustawa 369 lat temu otworzyła Szwedom drogę do serca Polski. Wydarzenia nad Notecią ukazały anachroniczny charakter armii Rzeczpospolitej wobec nowego modelu prowadzenia wojen. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Rzeczpospolita Szwecja Henryk Sienkiewicz
Rzeź Trubeckiego. Krwawy epizod potopu moskiewskiego 370 lat temu wojska moskiewskie pod dowództwem kniazia Aleksego Trubeckiego wkroczyły do Mścisławia, leżącego na wschodzie Rzeczypospolitej, i dokonały masakry mieszkańców miasta. Był to jeden z najbardziej krwawych epizodów potopu moskiewskiego, który w połowie XVII wieku doprowadził do ruiny Wielkie Księstwo Litewskie. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski Rosja Rzeczpospolita Litwa Janusz Radziwiłł
369 lat temu rozpoczął się potop szwedzki. Dlaczego Szwedzi zaatakowali Rzeczpospolitą? Do najazdu na nasz kraj w 1655 roku wcale nie musiało dojść. Szwedzkie interesy w basenie Morza Bałtyckiego były zagrożone ekspansywną polityką coraz silniejszej Rosji, a nie słabnącej Rzeczypospolitej. Mimo to Szwedzi zdecydowali się zaatakować państwo polsko-litewskie. Dlaczego? Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski Rzeczpospolita Szwecja Moskwa
Szwedzi (już nie) w Warszawie 368 lat temu wojska polsko-litewskie odbiły Warszawę z rąk szwedzkich. W ten sposób zakończył się trwający niemal rok okres okupacji (nie ostatni w czasie potopu), charakteryzujący się bezprecedensową grabieżą. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Warszawa