Drugiego listopada, kiedy my obchodzimy Dzień Zaduszny, Meksyk i niektóre inne kraje Ameryki Łacińskiej świętują El Día de Muertos - Dzień Zmarłych. Od kilku lat, a dokładnie od premiery filmu "Spectre", w stolicy Meksyku z tej okazji organizowana jest wielka parada uliczna, a głównym motywem dekoracyjnym, oprócz aksamitek i świec, są fantazyjnie udekorowane cukrowe "czaszeczki" i szkielety. - Jest kolorowo, a plac Zócalo, czyli główny plac w mieście Meksyku, jest udekorowany różnymi wielkimi figurami. Jest muzyka i mnóstwo tancerzy. To niesamowite przeżycie - opowiadała Anna Zalewska.
Kult Świętej Śmierci
- Sama parada to jest wtórne zjawisko, bo ona się po raz pierwszy pojawiła w Jamesie Bondzie, a została wprowadzona tak naprawdę ze względu na turystów - mówiła antropolożka. - To komercjalizacja tego święta i śmierci meksykańskiej, której wynikiem jest parada, chociaż Meksykanie uwielbiają paradować i świętować, więc bardzo chętnie wylegają na ulice, uczestnicząc w tym wszystkim - podkreśliła.
Anna Zalewska zaznaczyła również, że należałoby rozgraniczyć pojęcia kultu Dnia Zmarłych i Świętej Śmierci. Ten ostatni jest znacznie starszy, ponieważ pierwsze wzmianki o La Santa Muerte pojawiły się pod koniec XVIII wieku. Jednak na ulicach zaistniał dopiero w 2001 roku. Wtedy to w meksykańskiej dzielnicy Tepito stanął pierwszy ołtarz publiczny, który wystawiła Doña Enriqueta Romero.
W audycji rozmawialiśmy również o historii miasta, którego początki sięgają czasów imperium azteckiego. Zastanowiliśmy się, jak ślady kultury prekolumbijskiej widoczne są w sztuce współczesnej i w architekturze miasta. Przywołaliśmy ikony kultury meksykańskiej - malarzy Fridę Kahlo i Diego Riverę, poetę Octavio Paza, powieściopisarza Carlosa Fuentesa, przy okazji przenosząc się na chwilę do Meksyku, który zafascynował poetów z Beat Generation.
W drugiej godzinie skupiliśmy się na współczesnym obrazie i brzmieniu stolicy Meksyku - gigantycznej metropolii, w której dzielnice różnią się jak różne miejscowości.
***
Tytuł audycji: Odgłosy wielkich miast
Prowadzili: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek i Michał Nowak
Goście: Anna Zalewska (studia latynoamerykańskie UW), Joanna Dubrawska (badaczka kultury meksykańskiej), Helga Prignitz-Poda (historyczka sztuki, znawczyni twórczości Fridy Kahlo), Anna Hryniewiecka (dyrektorka CK Zamek w Poznaniu), Rafał Księżyk (dziennikarz), Kuba Borysiak (dziennikarz), Tomasz Pinkiel (tłumacz z języka hiszpańskiego)
Data emisji: 2.11.2019
Godzina emisji: 15.00
am
