Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Narodowy Instytut Dziedzictwa

Nasze niematerialne: Rusznikarstwo artystyczne i historyczne – wyroby według tradycyjnej szkoły cieszyńskiej

Tradycje wyrobu broni w Cieszyńskim mają swe korzenie w drugiej połowie XVI stulecia, a kunszt z jakim broń ta była wykonywana przyniosła rozgłos miejscowym rzemieślnikom nawet poza granicami ówczesnej Europy. Tutejsi rusznikarze wyspecjalizowali się w wyrobie małokalibrowej strzelby myśliwskiej tzw. ptaszniczki, która służyła do polowań na ptaki siedzące. Broń cieszyńskich mistrzów wyróżniała się specyficznym mechanizmem zapalającym tzw. zamkiem kołowym, a także unikatową dekoracyjnością. Dzięki połączeniu perfekcji wykonania elementów strzelniczych z unikatowym zdobnictwem, ptaszniczka wykonywana przez tutejszych mistrzów została nazwana cieszynką. [mat. NID] Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe śląsk Cieszyński broń

Nasze niematerialne: Bobowska koronka klockowa

Data pojawiania się koronkarstwa w Bobowej nie jest dokładnie znana. Wiadomo jedynie, że już przed 1866 rokiem umiejętność ta była niezwykle popularna w Bobowej, a w 1899 roku w tej miejscowości utworzono Zawodową Szkołę Koronkarstwa. Umiejętność przekazywana była z pokolenia na pokolenie i nadal odtwarzana jest przez miejscową wspólnotę m.in. poprzez używanie tradycyjnych wzorów, stworzonych jeszcze w XIX wieku. [mat.NID] Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe

Nasze niematerialne: Umiejętność wyplatania kosza „kabłącoka” w Lucimi na Radomszczyźnie

Umiejętność wyplatania kosza „kabłącoka” w Lucimi” dotyczy wiklinowego kosza o przeznaczeniu gospodarczym. Powstaje on ze świeżej, nieokorowanej wikliny (pędów wierzby różnych gatunków, najbardziej popularnego materiału plecionkarskiego w Polsce) z zastosowaniem techniki krzyżowo-żeberkowej. Kabłąk jest umiejscowiony w tylnej ścianie kosza, co daje wyrobowi charakterystyczny wygląd – ściana tylna jest płaska, a boki łagodnie zaokrąglone. Ten kształt pozwala wygodnie nosić kosz na biodrze, lub ustawić go przy ścianie. [mat. NID] Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Radomskie rękodzieło

Od świdermajerów po styl zakopiański. Dzień Architektury Drewnianej

Chaty, chatki, stodoły, ale i wille, kościoły, cerkwie - Polska jak długa i szeroka bogata jest w drewnianą architekturę. A w dniach 23-25 sierpnia możemy świętować jej najpiękniejsze przejawy. Dzień Architektury Drewnianej, a wręcz cały weekend, to ogólnopolskie wydarzenie, które przybliża architektoniczne dziedzictwo, nie tylko kultury tradycyjnej. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Piotr Kędziorek architektura

Nasze niematerialne: Wyplatanie koron żniwnych w Gogolinie

Zbiór najpiękniejszych kłosów zaczyna się już w czerwcu. Wówczas w polu dorasta jęczmień ozimy, w lipcu przychodzi czas na kolejne zboża. Następnie zebrane kłosy suszy się w przewiewnym pomieszczeniu. W tym czasie powstaje koncepcja „korony żniwnej” – misternego wieńca dożynkowego symbolizującego obfitość plonów. Szczególnie charakterystyczne tworzone są w Gogolinie, w województwie opolskim, gdzie tradycja ich wyplatania sięga około 150 lat! Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Gogolin dożynki

Nasze niematerialne: Uroczystości odpustowe ku czci Św. Rocha z błogosławieństwem zwierząt w Mikstacie

Uroczystości odpustowe ku czci Świętego Rocha połączone z obrzędem błogosławieństwa zwierząt związane są z drewnianym kościołem pobudowanym pod Jego wezwaniem na wzgórzu nazywanym obecnie Wzgórzem Cmentarnym bądź Wzgórzem Świętego Rocha. Uroczystości odpustowe połączone z obrzędem błogosławieństwa zwierząt są związane z kultem Świętego Rocha i odbywają się nieprzerwanie od trzystu lat dzięki przekazowi międzypokoleniowemu. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe zwierzęta

Nasze niematerialne: Umiejętność ręcznego malowania wzoru opolskiego

W cyklu „Nasze niematerialne” wędrujemy na Opolszczyznę. Z pewnością większość z Państwa kojarzy charakterystyczną białą porcelanę zdobioną bardzo drobnymi kolorowymi kwiatami. Ten wzór nazywany „tradycyjnym wzorem opolskim” wziął się z wydrapywanych jaj wielkanocnych nazywanych „kroszonkami”. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Opole porcelana

Ludzie, zabytki czy przyroda. Co Polska powinna promować na świecie?

Włosi po raz pierwszy w swojej historii (15 kwietnia) obchodzili Dzień Made in Italy, którego celem jest podkreślenie znaczenia tradycji, dziedzictwa, rodzimej produkcji i jej promocja w świecie - od specjałów kuchni, przez modę, aż po różne gałęzie przemysłu. Gdyby podobne święto obchodzono w naszym kraju, to co "made in Poland" powinniśmy promować, czym mamy prawo chwalić się na świecie? Zobacz więcej na temat:  turystyka Włochy zabytki dziedzictwo narodowe architektura Wieliczka regiony UNESCO sztuka ludowa przyroda kuchnia Roman Czejarek

Nasze niematerialne: Bziuki – wielkanocny zwyczaj dmuchania ogni w Koprzywnicy

Co kryje się pod nazwą „bziuk” niełatwo wyjaśnić. Lepiej odnieść się do czynności wykonywania bziuków, czyli bziukania właśnie. Tak zwykło się nazywać wielkanocny zwyczaj dmuchania ogni podczas procesji rezurekcyjnej w Koprzywnicy koło Sandomierza. Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia Aleksandra Stec world music dziedzictwo narodowe Wielkanoc świętokrzyskie

Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie – od pomocy materialnej do eksperckiej

- Przed 2 lata nasza działalność bardzo ewoluowała. Centrum powstało jako organizacja skupiająca pomoc bardzo wielu organizacji krajowych i zagranicznych. Naszym najważniejszym zadaniem na początku była koordynacja tej pomocy. Następnie skupialiśmy się na potrzebach instytucji w Ukrainie, które z czasem też się zmieniały. Wraz z tym rozszerzała się nasza działalność. Od pomocy materialnej przeszliśmy do pomocy eksperckiej - mówiła w Dwójce prawniczka Aleksandra Brodowska. Zobacz więcej na temat:  Dwójka Jakub Jamrozek wojna na Ukrainie Ukraina zabytki dziedzictwo narodowe Centrum Pomocy dla Kultury na Ukrainie KULTURA Dwójka Ukraina Aleksandra Brodowska UNESCO raport