251 lat temu powstało "pierwsze ministerstwo oświaty" - Komisja Edukacji Narodowej Jak doszło do tego, że 14 października 1773 roku – w czasie trwania Sejmu Rozbiorowego –utworzono pierwszą w Polsce i w Europie państwową instytucję oświatową? 251. rocznica powołania KEN to doskonała okazja, by na to pytanie spróbować znaleźć odpowiedź. Zobacz więcej na temat: oświecenie reformy edukacja Rzeczpospolita szkoła rozbiory Polski
Franciszek Smuglewicz. Portrety, ścienne malowidła i etruskie groby 6 października 1745 roku urodził się Franciszek Smuglewicz. Był jednym z najwybitniejszych artystów epoki stanisławowskiej, autorem licznych rysunków, portretów, dekoracji malarskich oraz obrazów przedstawiających sceny historyczne, a także dydaktykiem, który zasłynął jako twórca tak zwanej wileńskiej szkoły malarstwa. Zobacz więcej na temat: historia Polski HISTORIA SZTUKA malarstwo historia warszawy Warszawa Rzym Wilno
Sejm Rozbiorowy i jego skutki dla Rzeczypospolitej - Sejm od samego początku został uznany jako skonfederowany. Wykorzystano sytuację, że do takiego sejmu mogli dołączyć tylko Ci, którzy popierali konfederację, a więc zamierzenia organizatorów sejmu – mówił na antenie Polskiego Radia prof. Jacek Staszewski. 251 lat temu, 30 września 1773 roku, obradujący w Warszawie Sejm ratyfikował traktaty rozbiorowe. Zobacz więcej na temat: Austria HISTORIA Prusy Rosja rozbiory Polski Rzeczpospolita Sejm Tadeusz Reytan
Franciszek Zabłocki. Komediopisarz, reformator, patriota 10 września 1821 roku zmarł Franciszek Zabłocki. Był jednym z najwybitniejszych osiemnastowiecznych polskich komediopisarzy, autorem ponad sześćdziesięciu sztuk teatralnych - w tym "Fircyka w zalotach" - a także twórcą licznych satyr i paszkwili okresu Sejmu Wielkiego. Zobacz więcej na temat: historia Polski literatura poezja oświecenie
Ostatnia elekcja I Rzeczypospolitej. Stanisław Poniatowski zasiada na polskim tronie Dokładnie 260 lat temu, 7 września 1764 roku, odbyła się ostatnia elekcja w historii I Rzeczypospolitej. Tego dnia szlachta wybrała na króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, wcześniej o tym wyborze zadecydowała caryca Katarzyna II. Zobacz więcej na temat: historia Polski Rosja caryca Katarzyna II wolna elekcja
Teatr Stanisławowski. Dworskie dramaty wśród pomarańczy Dokładnie 236 lat temu, 6 września 1788 roku, w Starej Pomarańczarni w warszawskich Łazienkach otwarto teatr dworski króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Ta unikatowa w światowej skali przestrzeń do dziś służy narodowej scenie. Zobacz więcej na temat: Łazienki Królewskie Warszawa Teatr Stanisławowski Teatr Wielki - Opera Narodowa historia Polski HISTORIA historia warszawy oświecenie Rzeczpospolita królowie Polski królestwo
Tadeusz Reytan. Obrońca honoru Rzeczypospolitej - Tadeusz Reytan odebrał sobie życie w 1780 roku w majątku Hruszówka koło Nowogródka. Samobójcę pochowano w zakątku ogrodu, bodaj nawet bez nagrobka. 150 lat później mój wuj, Henryk Grabowski wystawił ładną, neogotycką kaplicę i złożył w krypcie odnalezione szczątki swego przodka – opowiadał prof. Stefan Kieniewicz, historyk. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Jan Matejko Tadeusz Reytan Targowica
Czy Polska mogła uniknąć rozbiorów? 252. rocznica I rozbioru Rzeczpospolitej "Trzy upiorzyce wyssały z Polski życie państwowe. Były to siostry rodzone – konfederacje barska, radomska i targowicka. Z tych trzech sióstr upiorzycą najwinniejszą, bo najzgubniejszą była niewątpliwie konfederacja barska. Gdyby nie ona państwo polskie nie upadłoby w XVIII wieku" – pisał Stanisław Cat-Mackiewicz. Zobacz więcej na temat: Austria HISTORIA Prusy Rosja rozbiory Polski
Stanisław Konarski – odważył się być mądrym - Za najważniejszą sprawę dla reformy uznał naprawę sejmów i obszernie komentując różne poglądy dowodził, że liberum veto nie ma legalnych podstaw, nie broni wolności, lecz stanowi tyranię jednostki nad większością - mówiła o Stanisławie Konarskim dr Maria Czeppe na antenie Polskiego Radia. Zobacz więcej na temat: HISTORIA oświecenie Rzeczpospolita Stanisław Konarski
Kajetan Sołtyk. Pierwszy zesłaniec do Rosji Z jednej strony typowy reprezentant rozpasanej epoki saskiej, z drugiej - głęboko oddany sprawie patriota. Historia do dziś nie umie jednoznacznie ocenić tej postaci. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Kościół katolicki rozbiory Polski
"Jak doprowadziłem do II rozbioru Polski". Straszne wspomnienia rosyjskiego dyplomaty Zapiski Jakoba Sieversa – posła nadzwyczajnego i ministra pełnomocnego carycy Katarzyny II – budzą grozę z wielu powodów. Pokazują arcytrudną sytuację, w której znalazła się Rzeczpospolita w 1. poł. lat 90. XVIII wieku. Unaoczniają wewnętrzne problemy Polski, w tym chwiejną pozycję króla Stanisława Augusta i sprzedajność posłów targowiczan. A nade wszystko: uświadamiają cynizm i brak skrupułów ówczesnej Rosji. Zobacz więcej na temat: Sejm Rosja caryca Katarzyna II Grodno rozbiory Polski
Książę Józef Poniatowski. Symbol żołnierskiego męstwa i honoru Był gorącym patriotą, który widział szansę na odzyskanie niepodległości u boku Napoleona Bonaparte. Nawet gdy cesarz Francuzów odnosił klęski, książę Józef wiernie został u jego boku, aż do śmierci w nurcie Elstery 19 października 1813 roku. Zobacz więcej na temat: Elstera HISTORIA Józef Poniatowski Księstwo Warszawskie Lipsk Napoleon_Bonaparte Radio Wolna Europa
Wojciech Bogusławski. Jeden z twórców polskiej opery narodowej - Był towarzyski, odznaczał się ogładą i znajomością kilku języków obcych. Te cechy pomogły mu w prowadzeniu teatru – powiedziała prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska. - Pokazał wiele swoich talentów. Nie krył swoich ambicji w dziedzinie opery. Można go śmiało nazwać jednym ze współtwórców polskiej opery narodowej. Wojciech Bogusławski zmarł 195 lat temu. Zobacz więcej na temat: historia Polski opera oświecenie Wojciech Bogusławski Julian Ursyn Niemcewicz
Król Stanisław August przystępuje do Targowicy 23 lipca 1792 roku Stanisław August Poniatowski przystąpił do Konfederacji Targowickiej, spisku magnatów, zawiązanego by obalić Konstytucję 3 maja. Zobacz więcej na temat: Targowica Rosja Augusta konstytucja 3 maja Rzeczpospolita
Stryczek i gniew ludu, czyli lincz na przywódcach Targowicy 28 czerwca 1794 roku w Warszawie wzburzony tłum dokonał samosądu na ośmiu osobach. Powieszono wówczas niektórych targowiczan oraz osoby posądzane o zdradę stanu. Nie byli to pierwsi sygnatariusze konfederacji targowickiej, którzy ponieśli śmierć - kilka tygodni wcześniej na mocy prawomocnego wyroku sądu stracono między innymi Szymona Marcina Kossakowskiego Zobacz więcej na temat: historia Polski historia Europy Targowica rozbiory Polski zdrada caryca Katarzyna II
Virtuti Militari – najważniejsze polskie odznaczenie wojskowe Jest najstarszym polskim odznaczeniem wojennym i jednym z najstarszych na świecie. Został powołany w 1792 roku i - pomimo prób pohańbienia jego znaczenia przez rosyjskiego zaborcę - pozostał w polskiej pamięci jako symbol męstwa na polu bitwy. Zobacz więcej na temat: HISTORIA konstytucja 3 maja Wojsko Polskie niepodległość Napoleon Bonaparte
Rzeź humańska. Najczarniejszy dzień koliszczyzny Ofiarą rzezi, do której doszło 21 czerwca 1768, padło być może nawet ok. 20 tys. Polaków i Żydów. Było to najtragiczniejsze wydarzenie buntu hajdamaków na Ukrainie. Istnieją poszlaki świadczące o tym, że inspiratorem wydarzenia była Rosja. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Ukraina rozbiory Polski Rosja historia Polski
Bitwa pod Zieleńcami i Virtuti Militari dla najdzielniejszych Sukces pod Zieleńcami bardzo uradował króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Z okazji zwycięskiej bitwy zrealizował przygotowany w tym czasie projekt ustanowienia słynnego odznaczenia Virtuti Militari. Zobacz więcej na temat: Rosja Tadeusz Kościuszko Targowica rozbiory Polski