Polskie Radio
Section05

II wojna światowa

Gen. Stanisław Sosabowski do obrońców Warszawy: żołnierze obrony stolicy, dobrze spełniliście obowiązek

- Sytuacja była napięta, głębokie wzruszenie malowało się na twarzach wszystkich. Przemówiłem krótko: "Żołnierze obrony stolicy, dobrze spełniliście obowiązek żołnierski. Niech was nie złamie chwilowe niepowodzenie, zmienne są koleje wojny. Żołnierzami zostajecie, mimo że zrzucicie mundur i przywdziejecie ubranie cywilne - wspominał gen. Stanisław Sosabowski na antenie Radia Wolna Europa. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Warszawa skarby archiwum historia Stanisław Sosabowski

Wrzesień '39. Aleksander Pragłowski: Niemcy przyznali, że postawa Warszawy była bohaterska

- Blaskowitz oświadczył na początek, że przyjmuje nas jako parlamentariuszy, ale jedynie dla potwierdzenia bezwarunkowej kapitulacji. Choć nie było to dla nas zaskoczeniem, zrobiliśmy długie miny, zdradzając konsternację. Nie czekając naszej reakcji podjął dalej, że waleczna postawa Warszawy zasługuje na pewne względy - wspominał Aleksander Pragłowski na antenie Radia Wolna Europa.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Aleksander Pragłowski skarby archiwum historia Warszawa

"Biblio, ojczyzno moja". Roman Brandstaetter i opowieści oparte na Księdze

- Godziły się w nim dwie natury, wywodzące się z dwóch różnych kultur: stara kultura żydowska i tradycja grecko-rzymska, polska, franciszkańska – mówiła w 2001 roku Teresa Kalińska w audycji Polskiego Radia poświęconej Romanowi Brandstaetterowi. 28 września mija 36. rocznica śmierci tego znakomitego poety i tłumacza, autora monumentalnej powieści "Jezus z Nazaretu".
Zobacz więcej na temat:  Roman Brandstaetter Biblia literatura poezja Żydzi Dwudziestolecie międzywojenne chrześcijaństwo HISTORIA

Wacław Lipiński. Głos walczącej Warszawy

W czasie wojny obronnej 1939 roku pełnił funkcję szefa propagandy Dowództwa Obrony Warszawy. Codziennie nadawał komunikaty radiowe o sytuacji na froncie. Ponadto starał się instruować ludność, jak należy zachować się wobec nalotów i bombardowań artyleryjskich. Próbował podnosić morale mieszkańców Warszawy i przeciwdziałać panicznym nastrojom i fali szpiegomanii.
Zobacz więcej na temat:  Wacław Lipiński Warszawa Niemcy nazizm Stefan Starzyński HISTORIA historia Polski

Tak powstała Służba Zwycięstwu Polski. Posłuchaj wspomnień jej twórcy Michała Tokarzewskiego-Karaszewicza

- Oświadczyłem gotowość podjęcia się odpowiedzialności za zorganizowanie zbrojnego oporu przeciw okupantom i gotowość wszczęcia otwartej walki, gdy na to pozwoli położenie wojenne. Jeszcze przed kapitulacją Warszawy zacząłem wykonywać powierzone mi zadanie – wspominał gen. Michał Tokarzewski-Karszewicz na antenie Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa. Tak 85 lata temu powstała Służba Zwycięstwu Polski.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Michał Tokarzewski-Karaszewicz Polskie Państwo Podziemne okupacja niemiecka

Słowo "Żegota" oznaczało życie dla skazanych na Zagładę

27 września 1942 roku powstał Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom. Założono go z inicjatywy Zofii Kossak-Szczuckiej, znanej pisarki, współzałożycielki konspiracyjnego Frontu Odrodzenia Polski. Członkowie "Żegoty" zostali upamiętnieni w Izraelu zasadzeniem drzewka w Alei Sprawiedliwych wśród Narodów Świata w Instytucie Pamięci Yad Vashem w Jerozolimie.
Zobacz więcej na temat:  Europa getto warszawskie Irena Sendlerowa Jerozolima Władysław Bartoszewski Żydzi

Anders, Maczek, Sosabowski. Jak odebrano im obywatelstwo

Przez sześć lat wyżsi oficerowie Polskich Sił Zbrojnych walczyli poza okupowaną ojczyzną. Wywiązywali się z sojuszniczych obowiązków i podtrzymywali na duchu podwładnych. Nagrodą było dla nich odsądzenie od czci i wiary przez władców komunistycznej Polski i nisko płatna praca w charakterze magazyniera, kelnera, windziarza na obczyźnie.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie Wielka Brytania Michał Rola-Żymierski Stanisław Maczek Władysław Anders Stanisław Sosabowski

Operacja "Market Garden". Ostatnia klęska aliantów

"Jednakże sądzę, sir, że chyba idziemy o jeden most za daleko" – słowa te okazały się trafnym proroctwem. Skierował je dowódca "Market Garden" gen. Frederick Browning do marszałka Bernarda Montgomery’ego, pomysłodawcy największej operacji powietrznodesantowej II wojny światowej. Kampania, która miała przynieść spektakularny sukces aliantom, zamieniła się w krwawą klęskę.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Holandia Arnhem Stanisław Sosabowski