Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

język ojczysty

Sieczka

Bardzo dobrze znają ją dziś hodowcy koni, bydła czy owiec, dawniej żadne gospodarstwo nie mogło się bez niej obyć. Ale mimo że to tak prozaiczna i powszechna niegdyś rzecz, współcześnie mało kto ma z nią do czynienia. Sieczka, to kolejny termin w naszym cyklu "Źródłosłów", ma dla wielu zapewne tylko znaczenie symboliczne. Czyli jakie? To wytłumaczy nam językoznawczyni i etnografka dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Chleb

Czas na kolejny odcinek z cyklu "Źródłosłów", a w nim świetnie znane słowo. Ma najprawdopodobniej pochodzenie praindoeuropejskie, występuje w językach słowiańskich, pragermańskich i sanskrycie. W języku starogermańskim to hlaiba, w  starogockim - hlaifs, staroislandzkim - hleifr. Chodzi oczywiście o... chleb! Jak na coś powszedniego, codziennego i zwyczajnego kryje w sobie mnóstwo ciekawych znaczeń i funkcji. O nich opowiada nam etnolog prof. Mariola Tymochowicz. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Mogiła

Ostatnie kilka dni spędziliśmy, obchodząc święta poświęcone zmarłym. Z tej okazji wspominaliśmy nie tylko swoich bliskich, lecz także dawne tradycje pogrzebowe. Dziś w kolejnym odcinku Źródłosłowu jeszcze raz pochylamy się nad grobami, a raczej nad mogiłami - różne znaczenia tego słowa przybliży nam językoznawca, kulturoznawca, folklorysta, prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Powrósło

W kulturze ludowej wiele znajdziemy słów brzmiących już dziś wręcz egzotycznie, o niejasnym znaczeniu. Bardzo dużo wiąże się ze zbożem i jego obróbką - jednym z najbardziej płodnych tematów, inspirujących rozwój nie tylko zwyczajów, ale i języka. Słowem, które się do tego odnosi, i o którym w kolejnym odcinku „Źródłosłowu” opowie językoznawczyni dr Agata Bielak jest... powrósło. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Plewy

W kulturze ludowej temat zboża i jego obróbki jest niezwykle płodny. Inspiruje rozwój zwyczajów, ale i języka. W kolejnym odcinku „Źródłosłowu”, cyklu w którym zgłębiamy tajemnice słów przewijających się w mowie codziennej sięgamy do słowa „plewy”. Z pozoru bezwartościowe odpadki przy obróbce zboża okazują się być bardzo przydatnymi półproduktami… Naszą przewodniczką po świecie plew jest językoznawczyni dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Dąb

To symbol siły i potęgi, ze względu na swoje rozmiary, oraz niepoddawania się upływowi czasu – system korzeniowy utrudnia bowiem wywrócenie przez wiatr. W mitologii greckiej było poświęcone Zeusowi, w starożytnym Rzymie wiązano z nim powstanie świata. Tym drzewom, jako jedynym, nadaje się imiona. Dąb, bo o nim mowa, był bohaterem drugiego odcinka Źródłosłowu. A przewodnikiem po dębowej semantyce był prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia drzewo

Plewy

W kulturze ludowej temat zboża i jego obróbki jest niezwykle płodny. Inspiruje rozwój zwyczajów, ale i języka. W kolejnym odcinku „Źródłosłowu”, cyklu w którym zgłębiamy tajemnice słów przewijających się w mowie codziennej sięgamy do słowa „plewy”. Z pozoru bezwartościowe odpadki przy obróbce zboża okazują się być bardzo przydatnymi półproduktami… Naszą przewodniczką po świecie plew jest językoznawczyni dr Agata Bielak. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

„Jest tam przecież mój kraj, moja ojczyzna”. Powrót z Niemiec po 31 latach

„Wyjechałam z Polski z rodzicami, mając 10 lat. Wróciłam po czterdziestce. Szalona różnica czasu i mojej perspektywy. Oczywiście miałam kontakt z Polską i często w Polsce bywałam. Ale poważna decyzja o powrocie została podjęta dopiero teraz. Jednak na przestrzeni lat, ta myśl towarzyszyła mojemu życiu, że jest tam przecież mój kraj, moja ojczyzna. Tak to czułam” - wspomina Aleksandra Fedorska. Zobacz więcej na temat:  emigracja Polonia Niemcy rodzina wychowanie język polski edukacja praca Małgorzata Frydrych

Dąb

To symbol siły i potęgi, ze względu na swoje rozmiary, oraz niepoddawania się upływowi czasu – system korzeniowy utrudnia bowiem wywrócenie przez wiatr. W mitologii greckiej było poświęcone Zeusowi, w starożytnym Rzymie wiązano z nim powstanie świata. Tym drzewom, jako jedynym, nadaje się imiona. Dąb, bo o nim mowa, był bohaterem drugiego odcinka Źródłosłowu. A przewodnikiem po dębowej semantyce był prof. Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia drzewo

Gościniec

W cyklu „Źródłosłów” będziemy przyglądać się pojęciom, których – choć powszechnie pojawiają się w naszym języku – pełne znaczenie wielokrotnie nam umyka. By je sobie przypomnieć, sięgamy do kultury ludowej. W pierwszym spotkaniu z nieoczywistymi terminami: „Gościniec”. A naszym przewodnikiem będzie językoznawca, kulturoznawca i folklorysta – profesor Jan Adamowski. Zobacz więcej na temat:  Aleksandra Tykarska kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski antropologia

Ważna rola certyfikatów językowych w promowaniu języka polskiego w świecie

Certyfikat z języka polskiego jako obcego jest jedynym państwowym dokumentem poświadczającym znajomość języka polskiego. Do egzaminu mogą przystąpić osoby, które chciałyby udokumentować stopień swej biegłości w języku polskim. Po raz pierwszy takie egzaminy odbyły się w 2004 roku. I było to wydarzenie wielkiej wagi dla promocji języka polskiego, ukoronowanie wieloletniej pracy zespołu specjalistów - przedstawicieli ośrodków akademickich zajmujących się kształceniem obcokrajowców w Polsce. Zobacz więcej na temat:  język polski promocja certyfikat Ministerstwo Spraw Zagranicznych Ministerstwo Edukacji i Nauki

Małżeństwo na emigracji. "Polskość jest w nas, my po części zostajemy w Polsce"

Zapowiedziałam mężowi, że jak tylko dowiemy się, że spodziewamy się dziecka, to daje nam dwa lata na powrót do kraju. Chcemy, żeby nasze dzieci wychowały się w Polsce. Przekażemy im nasze wartości, zwyczaje, tradycje rodzinne w których się wychowaliśmy - mówi Natalia Bańczak, polska pielęgniarka, pracująca w szpitalu w Bristolu. Od 5. lat mieszka w Wielkiej Brytanii. Trzy lata temu wyszła za mąż. - Planowaliśmy ślub więc Kamil wyemigrował za mną do Bristolu. Tu założył ze wspólnikiem firmę budowlaną - dodaje. Zobacz więcej na temat:  emigracja emigracja zarobkowa rodzina małżeństwo dzieci wychowanie język polski język angielski Małgorzata Frydrych

Z potrzeby serca. Włoskie życie Polek

Męża Włocha poznałam w Polsce. To była miłość od pierwszego wejrzenia. Miłość, która wyprowadziła mnie w nieznane. Zdecydowałam, że wyemigruje do jego ojczyzny. Na początku było mi bardzo ciężko, nowa kultura, styl życia codziennego. Miłość do Włoch wzrastała mozolnie. Aż zrozumiałam, że nie mogę porównywać Polski i Włoch. Jestem Polką, która wyszła za Włocha. I tak już będzie. Wolniejsze, spokojniejsze życie w końcu i mnie urzekło. Jednak tęsknota za polską rodziną pozostała – wspomina Renata Pawłowska, założycielka bloga Kalejdoskop Renaty. Zobacz więcej na temat:  emigracja Włochy POLSKA STYL ŻYCIA język polski praca podróże Małgorzata Frydrych