23 lutego obchodzimy Ogólnopolski Dzień Walki z Depresją. Zdarza się, że zaburzenia depresyjne pojawiają się już w młodym wieku, obniżają możliwość prawidłowego funkcjonowania i bardzo często mają charakter nawracający. Jest to choroba cywilizacyjna. Dziś dotyka co najmniej 4 procent nastolatków, a objawy depresyjne może przejawiać nawet co piąty z nich. To zatrważające dane.
- Niestety opieka nad młodymi osobami zmagającymi się z depresją była i jest niewystarczająca, ponieważ problem narasta - mówi psycholog i psychoterapeutka Kinga Rochala z Mazowieckiego Szpitala MindHealth im. prof. Antoniego Kępińskiego. - Jest duży problem z uzyskaniem pomocy. W Polsce jest ponad 400 lekarzy psychiatrów - to bardzo niewiele, przy tak dużym zapotrzebowaniu i szerzącym się problemie, który jest złożony i trudny - dodaje.
Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia, w ciągu ostatnich pięciu lat liczba dzieci i młodzieży, które są leczone z powodu zaburzeń depresyjnych i zaburzeń nastrojów wzrosła o ponad 100 procent. - Z całą pewnością na rozwój depresji w ostatnich latach ogromny wpływ miała pandemia, która sprawiła, że dzieciaki zaczęły się izolować, młodzi przestali nawiązywać relacje z rówieśnikami, w domach miały miejsce różne sytuacje, kryzysy - wymienia psycholog.
14:21 czwórka czat czwórki 22.02.2023.mp3 Jak wspierać osobę w depresji? (Czat Czwórki/Czwórka)
Uważność na bliskich
Niezwykle istotne w tym kontekście są relacje i obserwowanie, uważność na swoich bliskich. - Patrzmy, co się dzieje w naszym najbliższym otoczeniu. Bardzo często dzieciaki, młodzież czy dorośli dają sygnały, że dzieje się coś niepokojącego - wyjaśnia gość Czwórki. - Wiele osób nie potrafi porozmawiać na ten temat, zacząć rozmowy. Bardzo trudne jest konfrontowanie się z tym tematem, który wciąż jest tematem tabu, mimo że dziś mówi się o nim głośniej - dodaje.
Specjalistka podkreśla, że najgorszym, co możemy zrobić, będąc przy osobie w depresji, to bagatelizować jej smutek, mówić: "weź się w garść", "wyjdź do ludzi", "ogarnij się". Takie komentarze powodują tylko zamknięcie się chorej osoby.
- Może się też zdarzyć tak, że chory czy chora sam będzie wysyłać sprzeczne sygnały. Dlatego tak ważna jest uważność, szerokie patrzenie na funkcjonowanie dziecka, nastolatka czy osoby dorosłej - zwraca uwagę Kinga Rochala. - Patrzmy na sen danej osoby, jej higienę doby, regularność posiłków, na to, czy widać przygnębienie, osamotnienie - dodaje.
Objawy depresji
Depresja jest chorobą. To są zaburzenia nastroju, coś zupełnie innego niż pojawiające się uczucie smutku. Przy depresji mówimy o permanentnym smutku.
- Aby rozpoznać depresję, muszą być spełnione kryteria tej choroby, przynajmniej jedno z nich. Objawy muszą występować co najmniej przez dwa tygodnie - tłumaczy psychoterapeutka. - Wśród tych objawów wymienia się:
- obniżenie nastroju
- brak lub zmniejszone zainteresowanie czynnościami dnia codziennego - szkołą, pasjami, czasem wolnym
- zaburzenia lękowe - ciągłe poczucie zagrożenia, ogromnego napięcia. Może wiązać się to z problemem wyjścia z domu, pokoju, opuszczeniem bezpiecznego miejsca
Nie zawsze łatwo jest dostrzec depresję, trudno ją zauważyć, gdy dziecko funkcjonuje pozornie normalnie. Kinga Rochala podkreśla, że osoba chora na depresję sama może nie mieć sił na to, by wyjść z choroby, prosić o pomoc. - Wtedy rola otoczenia jest ogromna - mówi. - Motywowanie, zachęcanie, wspieranie, towarzyszenie to nasze zadania. Dajmy też chorym przestrzeń na mówienie - dodaje.
Telefony zaufania i pomoc specjalisty
Do telefonów zaufania po wsparcie często zgłaszają się rodzice chorych, którzy proszę o rady. Szukają sugestii, jak pomagać, jak wspierać, co mówić, żeby nie zaszkodzić. - Wielu tam dostaje pomoc, niezbędne informacje - mówi gość Piotra Firana. - Telefony zaufania dają też pełną anonimowość, dzwoniący mogą czuć się bezpieczni. Na początek to dużo łatwiejsze dla osoby chorej - dodaje.
Kinga Rochala wskazuje też, że leczenie depresji przebiega dwutorowo, to: odpowiednia pomoc farmakologiczna, ale także psychoterapia, która uczy, jak radzić sobie z tą chorobą. - Pójście do lekarza specjalisty nie jest niczym złym - akcentuje.
Jeśli szukasz pomocy w walce z depresją, możesz skorzystać z poniższych numerów telefonów:
116 123
Bezpłatny kryzysowy telefon zaufania dla dorosłych w kryzysie emocjonalnym, czynny przez 7 dni w tygodniu w godz. 14.00 - 22.00
116 111
Bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu
800 108 108
Bezpłatny telefon wsparcia, czynny od poniedziałku do niedzieli (z wyjątkiem dni świątecznych) w godz. 14.00 - 20.00
121 212
Bezpłatny telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Rzecznika Praw Dziecka, czynny całą dobę przez 7 dni w tygodniu
22 635 09 54
Telefon zaufania dla osób starszych, czynny w poniedziałek, środę, czwartek w godz. 17.00 - 20.00
***
Tytuł audycji: Czat Czwórki
Prowadzi: Piotr Firan
Gość: Kinga Rochala z Mazowieckiego Szpitala MindHealth im. prof. Antoniego Kępińskiego
Data emisji: 22.02.2023
Godzina emisji: 15.17
pj
