Czy pirat to korsarz i ile jest prawdy w morskich opowieściach?

W filmach przedstawiani jako strarsi panowie z hakiem zainstalowanym w miejscu dłoni, drewianą nogą, przepaską na oku i papugą na ramieniu. Jak wyglądali i czym zajmowali się piraci, o których możemy przeczytać w opracowaniach historycznych? Jak bardzo różnią się od postaci, które oglądamy w filmach przygodowych?

zdjęcie ilustracyjne

Foto: Triff/Shutterstock

Symbol czarnej flagi, można było zobaczyć na masztach statków. Czaszka i piszczele miały być przestrogą przed tym, co może czekać żeglarzy w starciu z pirackim statkiem Sławomir Kluź

Uciekinierzy czy najemnicy? Kim byli piraci?

O ile piraci byli morskimi rozbójnikami, o tyle korsarze działali legalnie, bo byli najemnikami. Obok nielegalnego procederu, jakim było piractwo, rozwinęła się równeż jego zinstytucjonalizowana forma. Chronieni przez rząd, pływający pod czarną banderą piraci byli nazywani korsarzami (w Polsce był to kaper). - Dostawali od rządu uposażenie i zlecenia na to, kogo mają napadać na międzynarodowych wodach - wyjaśniał Sławomir Kluź, dziennikarz zajmujący się tematyką marinistyczną. W tym gronie był Francis Drake, korsarz działający na zlecenie królowej Elżbiety I.

Hiszpania i Portugalia wyznaczyły w XVI wieku nowy układ sił. Anglia starała się ten układ zniszczyć. Nieoficjalnie najmowano korsarzy, którzy napadali i niszczyli wioski pionierów Sławomir Kluź

Francis Drake. Legenda angielskiego korsarza

Pochodził z bardzo biednej rodziny. Bardzo szybko się usamodzielnił, a na podkład pierwszego statku trafił, mając dwanaście lat. Od tego czasu stał się jego drugim domem. Co w XVI wieku nie było nadzwyczajnym zjawiskiem. 17-letni chłopcy byli w tamtych czasach doświadczonymi marynarzami, a Drake swój pierwszy okręt otrzymał w wieku osiemnastu lat. - Zajmował się handlem niewolnikami, łupieniem wybrzeży Nowego Świata. Udało mu się przejąć srebro transportowane przez Hiszpanów z Panamy, która w tamtym czasie walczyła z Anglią o pozycję na wodach międzynarodowych. Ta ostatnia wyprawa zapewniła mu międzynarodowy rozgłos, a Hiszpanie wyznaczyli nagrodę za jego głowę.

Biedny jak pirat. "Nie mieli ukrytych skarbów"

Nie każdy miał jednak tyle szczęścia, co Francis Drake. Mitem są niestety legendy o skarbach ukrytych na odległych wyspach. - Z historycznych zapisów wynika, że łupy dzielono między członkami załogi i były one bardzo szybko wydawane - opowiadał. Piraci nie mogli pojawić się każdym mieście, byli wyrzutkami wyjętymi spod prawa. Ich obecność w miejscach publicznych narażała ich na pojmanie przez władze i widowiskowy proces. Niestety i na wolności piraci nie dożywali sędziwego wieku. - Proceder piracki trwał na ogół dwa, trzy lata. Przeciętny wiek pirata wynosił 27 lat. Za najstarszego pirata uważa się człowieka, który został stracony w wieku pięćdziesięciu lat - mówił gość Czwórki. Wpływały na to bardzo ciężkie warunki bytowe, skażona woda, choroby i brak żywności. Piratami zostawali wyłącznie Ci którzy musieli uciekać przed rządem - opowiadał Sławomir Kluź.

***

Tytuł audycji: Zaklinacze czasu

Prowadzi: Anna Hardej

Gość: Sławomir Kluź (dziennikarz zajmujący się tematyką marinistyczną)

Data emisji: 23.05.2020

Godzina emisji: 14.09

ac