Christopher Cockerell, genialny wynalazca nie tylko poduszkowca

68 lat temu, 12 grudnia 1955 roku, brytyjski wynalazca Christopher Cockerell opatentował jedno ze swoich dzieł, a był to poduszkowiec.

Christopher Cockerell, 1967 r.

Foto: PAP/Photoshot

Ten urodzony w Cambridge w 1910 roku naukowiec i inżynier otrzymał w końcu za swoje liczne wynalazki tytuł szlachecki w 1969 roku. Chwalony był już od najmłodszych lat. Dość powiedzieć, że pochwalił go sam Winston Churchill za nową technologię radaru, którą wymyślił w 1939 roku. Tego typu wynalazków miał znacznie więcej - jak choćby kompas lotniczy. Co ciekawe, po studiach na Uniwersytecie Cambridge w Peterhouse College zatrudnił się w roli głównego inżyniera w zakładach Marconi, dla których wymyślił aż 36 wynalazków.

Swój główny wynalazek, poduszkowiec, wymyślił jednak już samodzielnie. Odszedł z zakładów Marconi uważając, że 10 funtów za wynalazek to stanowczo za mało jak na tak innowacyjną pracę. Osobiście wyceniał się wtedy co najmniej dziesięciokrotnie więcej. Pracodawca nie chciał jednak oprócz pensji płacić większych kwot za kolejne wynalazki.

Po opuszczeniu firmy w 1950 roku kupił sobie łódź i wtedy właśnie zaczął na jej bazie pracować na pojazdem, który płynnie mógłby poruszać się nad każdym rodzajem podłoża. W tym przypadku istotne było stworzenie takiego urządzenia, które bez żadnych zmian, bez zatrzymywania się, bez jakichkolwiek perturbacji płynnie przechodziłoby znad powierzchni stałej, lądowej, nad powierzchnię wodną. Tym właśnie był wymyślony przez niego poduszkowiec, czyli pojazd poruszający się na poduszce powietrznej nad powierzchnią wody lub lądu na wysokości od kilku milimetrów do kilkunastu centymetrów. Powietrze z otoczenia sprężane jest pod powierzchnię pojazdu, wokół którego rozpościera się dodatkowo elastyczny fartuch, dopełniający właśnie tworzenie się poduszki powietrznej. Do poruszania się tego pojazdu używane są specjalnie pomyślane śmigła kierunkowe lub stery lotnicze. Natomiast na platformie poduszkowca umieszczone są kabina pasażerska, ładownia oraz urządzenia napędowe.

Oczywiście poruszający się poduszkowiec bazuje głównie na stałym charakterze podłoża, nad którym się unosi. Wszelkie poruszanie się nad szczelinami, rozpadlinami czy po pochyłościach, pojazd ten pokonuje siłą rozpędu. Co ciekawe, zapobiegliwy Cockerell opatentował swój pomysł znacznie wcześniej niż zbudowanie w pełni działającego i poruszającego się poduszkowca. Pierwsze prototypy powstawały już w 1956 roku, ale to dopiero w 1957 roku powstał pierwszy działający, 9-metrowy poduszkowiec SR–N1. Jego masa wynosiła 3500 kg i napędzany był silnikiem o mocy 540 KM. Prędkość nie była znacząca i wynosiła w szczycie 25 węzłów i nad powierzchnią wody unosił się na wysokość 20 centymetrów.

Oficjalnie zaprezentowany został, po wcześniejszych wielu próbach i poprawkach, dopiero 11 czerwca 1959 roku. Co ciekawe, jeszcze w tym samym roku wybitny wynalazca opłynął nim kanał La Manche, a dwa lata później, w 1961 roku, rozpoczęto produkcję poduszkowców pasażerskich właśnie na kanwie tego pierwszego działającego modelu.

Warto dzisiaj wspomnieć ten wiekopomny wynalazek, a w Internecie znajduje się wiele filmików z różnych akcji wykorzystania poduszkowców... może warto obejrzeć.

PP