HISTORIA w PolskieRadio.pl (47)

Klęska Wielkiej Armady. Tak narodziła się potęga Anglii

Przegrana potężnej hiszpańskiej flotylli oznaczała nie tylko militarną porażkę iberyjskiego mocarstwa. W starciu na wzburzonych wodach kanału La Manche narodził się nowy światowy gracz, który w przeciągu czterech wieków miał wyrosnąć na najrozleglejsze imperium, jakie widział świat.

Bitwa pod Żyrzynem. Ruble dla zuchwałych

Bladym świtem 8 sierpnia 1863 roku rosyjski konwój przewożący ponad 200 tys. rubli z Dęblina do Lublina wpadł w zasadzkę pod Żyrzynem. Otoczeni z trzech stron Moskale musieli salwować się ucieczką. Bitwa przeszła do historii jako jeden z niewielu spektakularnych sukcesów powstańców styczniowych. A części ze zdobytego na zaborcy łupu nigdy nie odnaleziono.

Tadeusz Reytan. Obrońca honoru Rzeczypospolitej

- Tadeusz Reytan odebrał sobie życie w 1780 roku w majątku Hruszówka koło Nowogródka. Samobójcę pochowano w zakątku ogrodu, bodaj nawet bez nagrobka. 150 lat później mój wuj, Henryk Grabowski wystawił ładną, neogotycką kaplicę i złożył w krypcie odnalezione szczątki swego przodka – opowiadał prof. Stefan Kieniewicz, historyk.

Kalina Jędrusik i Stanisław Dygat. Rodzina, skandale, miłość

- Pamiętam, byłam bardzo poruszona, kiedy się dowiedziałam, że oto spotkam swojego ulubionego autora - wspominała w Polskim Radiu Kalina Jędrusik moment, w którym poznała swojego przyszłego męża Stanisława Dygata. W radiowych archiwach zachowały się również nagrania wspólnych rozmów tej słynnej, legendarnej w czasach PRL-u pary.

80. rocznica bitwy pod Falaise. Gen. Maczek bije Niemców

- Żołnierz Polski bić się może o wolność wszystkich narodów, umiera tylko dla Polski – mawiał generał Stanisław Maczek, dowódca Pierwszej Dywizji Pancernej na froncie zachodnim. 80 lat temu, 7 sierpnia 1944, rozpoczęła się bitwa pod Falaise. Ważną rolę odegrali w niej Polacy. Generał Montgomery, który dowodził siłami lądowymi, oceniając bitwę, powiedział: "Niemcy byli jakby w butelce, a polska dywizja była korkiem, którym ich w niej zamknęliśmy". Zobacz więcej na temat: Francja II wojna światowa Niemcy Stanisław Maczek

Mariusz Dmochowski. Jego rolą życia był Stanisław Wokulski

7 sierpnia 1992 roku zmarł wybitny aktor teatralny i filmowy, reżyser teatralny i dyrektor teatrów, Mariusz Dmochowski. Najczęściej obsadzany był w rolach postaci silnych i władczych - królów, magnatów, dyrektorów, generałów. Rolą życia okazała się postać Stanisława Wokulskiego, którego zagrał zarówno w teatrze, jak i w filmie.

Powstanie Warszawskie. 6 sierpnia 1944. Harcerska Poczta Polowa – zwiastun radości

- Chłopcy szli w teren, niosąc wiadomości. Rzadko były to wiadomości złe, bo jeżeli ktoś pisał, był to sygnał, że żyje, poszukuje i jest. Dlatego byli przyjmowani wszędzie z niesłychanym entuzjazmem i podnosili nastrój walczącego miasta – wspominał naczelnik Szarych Szeregów Stanisław Broniewski.

Hiroszima - zginęło 80 tys. ludzi. "Zabrakło cierpliwości"

Gdyby Amerykanie nie zrzucili bomby na Hiroszimę, Japonia i tak skapitulowałaby w niedługim czasie. I to bez inwazji zachodnich aliantów na japońskie wyspy. Jednym z decydujących czynników okazała się jednak amerykańska chęć zademonstrowania potęgi nowej broni. Tak twierdzi nasz rozmówca dr Michał Piegzik, prawnik wykładający na Edinburgh Napier University, badacz wojny na Pacyfiku i autor książek poświęconych tej tematyce.

HISTORIA

"Grupa konspiracyjna". Komunistyczne czystki w Wojsku Polskim

Klęska Wielkiej Armady. Tak narodziła się potęga Anglii

Bitwa pod Żyrzynem. Ruble dla zuchwałych

Tadeusz Reytan. Obrońca honoru Rzeczypospolitej

Granaty w Warszawie, bomba na Lazurowym Wybrzeżu i okręt w Dunaju. Dzień odkryć broni z czasów II wojny światowej

"Wymyśliłam sobie siebie". Posłuchaj ostatniego radiowego wywiadu z Kaliną Jędrusik

Kalina Jędrusik i Stanisław Dygat. Rodzina, skandale, miłość

Janusz Korczak. "Do końca trzymał dzieci za ręce, zginął razem z nimi"

80. rocznica bitwy pod Falaise. Gen. Maczek bije Niemców

Apogeum terroru. 72 lata temu komuniści skazali na śmierć sześciu lotników Wojska Polskiego

Napoleon Bonaparte na Wyspie Świętej Heleny. Sześć lat pośrodku Atlantyku

Mariusz Dmochowski. Jego rolą życia był Stanisław Wokulski

Wenus z Willendorfu - najsłynniejsza prehistoryczna rzeźba

Powstanie Warszawskie. 6 sierpnia 1944. Harcerska Poczta Polowa – zwiastun radości

Rzeź Woli. Wanda Lurie - polska Niobe

Hiroszima - zginęło 80 tys. ludzi. "Zabrakło cierpliwości"

Rzeź Woli. Pogrzeb ofiar niemieckiej zbrodni

Atomowe piekło w Hiroszimie miało zmusić Japonię do kapitulacji