"Proces Rzepeckiego". Pierwszy proces przywódców WiN 4 stycznia 1947 roku w Warszawie rozpoczął się proces przywódców antykomunistycznej organizacji Wolność i Niezawisłość. Zobacz więcej na temat: Bolesław Bierut kara śmierci stalinizm Warszawa Wolność i Niezawisłość Armia Krajowa HISTORIA
NKWD "oczyszcza" Lwów z Polaków. "Nie wiedzieliśmy, co nas czeka" - Kiedy na postoju pytaliśmy się konwojentów o cel podróży, ci ironicznie odpowiadali, że jedziemy do Berlina. Byli oni informowani, że wiozą samych folksdojczów - wspominała w książce "Lwów - Donbas 1945" Maria Kulczyńska, uczestniczka tych tragicznych wydarzeń. Zobacz więcej na temat: Lwów NKWD podróże Berlin toczeń kandydaci HISTORIA
81 lat temu Armia Czerwona przekroczyła przedwojenną wschodnią granicę II Rzeczypospolitej - W okresie 1944-45 Józef Stalin z żelazną konsekwencją wprowadza swój zamysł zniszczenia suwerenności Polski. Wcielenie wschodniej połowy Rzeczypospolitej do Związku Sowieckiego było tylko częścią tego planu - mówił w audycji Polskiego Radia historyk prof. Andrzej Nowak. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski ZSRR Armia Krajowa
"Eroica". II wojna światowa w wersji antybohaterskiej 67 lat temu, 4 stycznia 1958 roku, miała miejsce premiera filmu Andrzeja Munka pod tytułem "Eroica". To jeden z najważniejszych filmów reprezentujących nurt tak zwanej polskiej szkoły filmowej. Zobacz więcej na temat: Andrzej Munk FILM film polski lata 50 KULTURA kino HISTORIA
Jan Zumbach. As myśliwski, przemytnik i najemnik As myśliwski Dywizjonu 303, jeden z bohaterów bitwy o Anglię. Po wojnie wiódł niespokojny żywot. Zajmował się przemytem, był najemnikiem w Afryce, prowadził dyskotekę i restaurację. Jan Zumbach ps. Kaczor Donald, Johan, zmarł 3 stycznia 1986 roku. Zobacz więcej na temat: Afryka Bitwa o Anglię Dęblin Francja lotnictwo
Ujawnili dane niemal pół miliona kolaborantów Hitlera Holenderskie władze opublikowały nazwiska niemal pół miliona obywateli, których podejrzewano o kolaborację z Niemcami podczas II wojny światowej. W ramach projektu "Wojna w sądach" będzie możliwy również wgląd w ich powojenne akta procesowe. Zobacz więcej na temat: ŚWIAT Holandia III Rzesza okupacja niemiecka
92 lata temu polscy matematycy złamali szyfr Enigmy 31 grudnia 1932 roku Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali szyfr niemieckiej maszyny szyfrującej. Kryptolodzy pracujący w Biurze Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego w Pałacu Saskim w Warszawie rok później wspólnie zbudowali działającą kopię urządzenia. Zobacz więcej na temat: Enigma Wielka Brytania historia Polski PR dla Zagranicy
Sylwester Braun "Kris". To on wykonał słynne zdjęcie Prudentialu podczas powstania warszawskiego To on sfotografował uderzenie pocisku w wieżowiec Prudentialu. Było to jedno z trzech tysięcy zdjęć Sylwestra Brauna, wykonanych w trakcie powstania warszawskiego. – Nie strzeliłem ani razu, byłem zajęty robieniem zdjęć. Fotografia jest działaniem historii – mówił w reportażu Polskiego Radia z 1996 roku. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Powstanie Warszawskie
Brytyjska historyczka: świat powinien usłyszeć o polskiej cichociemnej Elżbiecie Zawackiej Historia Elżbiety Zawackiej, heroicznej łączniczki AK i cichociemnej, powinna być znana na całym świecie jako symbol wkładu kobiet oraz sprawności Polskiego Państwa Podziemnego w II wojnie światowej - powiedziała PAP brytyjska historyczka Clare Mulley, autorka nowej biografii Zawackiej. Zobacz więcej na temat: historia Polski Cichociemni
Złamali szyfr "Enigmy", ocalili 30 milionów ludzi - Gdyby Polacy nie złamali szyfru "Enigmy", aliantom może by i się to z czasem udało, ale zanim by to nastąpiło ponosiliby prawdopodobnie katastrofalne straty – mówił Łukasz Kubacki z Muzeum Historii Polski. Zobacz więcej na temat: Enigma Henryk Zygalski HISTORIA Jerzy Różycki Marian Rejewski Niemcy msn21-historia historia Polski
Szymon Wiesenthal. Łowca nazistów - Powiedziałem sobie: "Nim znowu będę budował dom, to chcę pomóc, by sprawiedliwość zaistniała". Bo myśmy nie tylko domy i ludzi stracili. Myśmy stracili wszelką wiarę w ludzkość - tak Szymon Wiesenthal wspominał pierwsze lata po wyzwoleniu z obozu koncentracyjnego. Zobacz więcej na temat: Adolf Eichmann Holokaust Praga Szymon Wiesenthal Wiedeń Wielka Brytania Niemcy nazizm III Rzesza HISTORIA historia Polski
Sprawa Rity Gorgonowej. Najgłośniejszy proces II RP 93 lata temu doszło do morderstwa córki architekta Henryka Zaremby. O dokonanie zbrodni oskarżono guwernantkę Ritę Gorgonową, którą sąd skazał na osiem lat więzienia. Był to jeden z najgłośniejszych procesów w II RP. Zobacz więcej na temat: II RP II Rzeczpospolita Dwudziestolecie międzywojenne kara śmierci historia Polski śmierć HISTORIA
Generał George Marshall i jego plan pomocy powojennej Europie 144 lata temu, 31 grudnia 1880 roku, w mieście Uniontown urodził się George Marshall, generał, polityk, szef sztabu amerykańskich wojsk lądowych w II wojnie światowej, powojenny sekretarz stanu i sekretarz obrony. W 1947 roku przedstawił plan ekonomicznej pomocy dla zniszczonej II wojną światową Europy, którego politycznym celem było przeciwstawienie się komunizmowi. Zobacz więcej na temat: Europa HISTORIA USA zimna wojna
Podróże z Polskim Radiem dla Zagranicy. Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku Na jednej z największych powierzchni wystawienniczych w Europie za pomocą nie tylko artefaktów, ale również nowoczesnych technologii przedstawiano historię ludności cywilnej żyjącej w trakcie II wojny światowej, a także ukazano wyjątkowość polskiego doświadczenia na tle innych narodów. Zobacz więcej na temat: historia Polski Gdańsk turystyka
Wiktor Thommée. Bohaterski obrońca twierdzy Modlin Generał, którego 143. rocznica urodzin przypada 30 grudnia, zebrał osieroconą Armię "Łodź" i zdołał wycofać ją w kierunku Warszawy. - W znakomity sposób dowodził obroną modlińskiej twierdzy. Należy do bardzo jasnych postaci września 1939 - oceniał go na antenie Polskiego Radia prof. Paweł Wieczorkiewicz. W Archiwum Polskiego Radia zachowała się relacja generała o tamtych dniach. Zobacz więcej na temat: HISTORIA 1939 Wojsko Polskie Bartłomiej Makowski
Przepowiednie dla Polski. Proroctwo Eustachiusza, wizje Wernyhory, znaki na niebie Przełom roku jest czasem zarówno podsumowań, jak i rozmyślań o przyszłości. Te ostatnie dotyczą często losów całej wspólnoty. W historii polskiej kultury zachowało się wiele przykładów prób odpowiedzi na pytania: "Co będzie z Polską?". Przepowiednie te pojawiały się zwłaszcza w dramatycznych i trudnych dla kraju momentach. Zobacz więcej na temat: przepowiednia Rzeczpospolita rozbiory Polski potop szwedzki Czesław Miłosz tajemnica POLSKA HISTORIA magazyn 2022/2023
Maria Kotarba. "Mateczka", która ryzykowała własnym życiem, aby pomóc innym 30 grudnia 1956 roku zmarła Maria Kotarba. W czasie pobytu w niemieckim nazistowskim obozie śmierci Auschwitz ta odważna kobieta pomagała Żydówkom Lenie Mańkowskiej i Gucie Bankier. Za swoje poświęcenie w 2005 roku została uhonorowana tytułem "Sprawiedliwej wśród Narodów Świata". Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski historia Europy Żydzi III Rzesza niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne sprawiedliwi wśród narodów świata Holokaust śmierć
80 lat temu Niemcy wysadzili Pałac Saski. Poznaj jego historię Choć jego wygląd zmieniał się kilkakrotnie, Pałac Saski w Warszawie przetrwał prawie 300 lat. Zniknął 29 grudnia 1944 roku za sprawą niemieckiego okupanta. W 2022 roku rozpoczęła się jego odbudowa. To kolejny punkt zwrotny w dziejach pałacu, który był świadkiem niejednego doniosłego wydarzenia i niejedną ważną osobistość gościł w swych pokojach. Zobacz więcej na temat: Pałac Saski historia Polski Jan Andrzej Morsztyn Warszawa budowle architektura Powstanie Warszawskie utracona stolica Bez Przedawnienia HISTORIA