Polskie Radio
Section05

Aleksandra Stec

Dwójka na Festiwalu Niepodległa. "To na frontach I wojny światowej zginęło najwięcej Polaków"

- Polska niepodległa jest cała z I wojny światowej. Warto powiedzieć, że na frontach II wojny światowej zginęło mniej polskich żołnierzy niż w czasie I wojny. Choć brzmi to paradoksalnie, od razu dodajmy, że polscy żołnierze walczyli wtedy właściwie we wszystkich armiach zaangażowanych w konflikt - mówił w Dwójce dr Michał Przeperski z Muzeum Historii Polski.
Zobacz więcej na temat:  Święto Niepodległości Dwójka 11 listopada Jakub Kukla Michał Przeperski Muzeum Historii Polski KULTURA Festiwal Niepodległa niepodległość Niepodległa

Nasze niematerialne: Wyplatanie z korzeni świerkowych w Beskidzie Śląskim

Położony w zachodnim łuku Karpat Beskid Śląski, charakteryzuje się surowymi warunkami przyrody, co warunkowało rozwój lokalnej gospodarki i rzemiosła., Miejscowi górale musieli korzystać z zasobów, które były dostępne lokalnie. W przypadku plecionkarstwa był to korzeń świerka, który porasta tamtejsze lasy.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa rzemiosło Beskid Śląski

Nasze niematerialne: Tradycja kwestowania na Cmentarzu Stare Powązki w Warszawie jako element obchodów Dnia Wszystkich Świętych oraz Dnia Zadusznego

Kwesta powązkowska to coś więcej niż zbiórka na renowację grobów. To tradycja, która jednoczy warszawiaków w ochronie dziedzictwa kulturowego i przekazuje wartości młodszym pokoleniom. Zainicjowana w 1975 roku przez Jerzego Waldorffa, akcja od początku przyciąga znane postacie z różnych środowisk, a z czasem dołączyli do niej kolejarze, górale, uczniowie, strażacy, politycy i członkowie Bractwa Kurkowego.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Powązki cmentarz Dzień Zaduszny Zaduszki Wszystkich Świętych

Folklor jest rave'em

Ukraińskie środowisko skupiające się wokół kultury tradycyjnej bardzo się rozrosło w ostatnich latach. Pałeczkę w promowaniu tradycji przejęli młodzi ludzie, z nowymi pomysłami na opowiadanie o dziedzictwie. Jakimi? O tym mówili Zakhar Davydenko i Polya Zapolska – reprezentanci kijowskiego nurtu trad-folkowego (i nie tylko!).
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Ukraina Mariana Kril tradycja wojna na Ukrainie

Nasze niematerialne: Tradycje weselne z Szamotuł i okolic

Wesele szamotulskie zawiera elementy tańca i wielu gwarowych oracji, które były i nadal są nieodzownym elementem uroczystości weselnych. Na formę tego obrzędu, składają się wszystkie najważniejsze elementy tradycyjnego wesela począwszy od zmówin rodziców Panny Młodej z Faktorem reprezentującym Pana Młodego, przez przygotowania do wyjazdu do kościoła, mowę Drużby, po przyjazd do domu Panny Młodej, gdzie odbywa się wesele. Zaczyna się ono od odśpiewania przed zamkniętymi przed weselnikami drzwiami piosenki: „Moja matulinko, otwierejcie drzwi, byndziecie radzi zięciowi…” 
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Wielkopolska Wesele ślub

Ekosystem ludowy, czyli kobiety i rośliny w folklorze polskim

Pierwsze wydanie tej książki sprzedało się na pniu. Co przyciągnęło do niej czytelników, nie tylko studentów i badaczy? Praca Sary Orzechowskiej „Kobiety i rośliny w folklorze polskim” wskazuje na nierozłączność ludzi i bytów nie-ludzkich, w tym flory. To także opowieść o życiu wiejskich kobiet poprzez roślinne kody, które autorka obnaża przed czytelnikiem.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music rośliny kobieta ekologia ekosystem KSIĄŻKA

Nasze niematerialne: Krakowska koronka klockowa

Koronka klockowa powstała we Włoszech w XVI – XVIII wieku, rozwinęła się szczególnie w Niderlandach, później we Francji, Szwajcarii, Czechach, Rosji, a także w Polsce i innych krajach europejskich. Koronka klockowa w Krakowie pojawiła się i zyskała popularność za sprawą królowej Bony, jednak od momentu wprowadzenia na rynek koronek wyrabianych maszynowo sztuka ta zaczęła zanikać. Dopiero na początku XX wieku nastąpił jej renesans w Małopolsce, a w szczególności w Krakowie. Do rozpowszechnienia się na nowo tego rzemiosła przyczyniła się Zofia Dunajczan (1904-1985), która przez ponad pół wieku uczyła tej trudnej sztuki inne kobiety. [materiały NID]
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa rękodzieło

Nasze niematerialne: Garncarstwo w Medyni Głogowskiej, Medyni Łańcuckiej, Pogwizdowie i Zalesiu

Od połowy XIX wieku, miasta Medynia Głogowska, Medyni Łańcucka, Pogwizdów i Zalesie były znane z garncarstwa. Pomimo zmieniających się warunków, przemian politycznych i rosnących potrzeb społecznych, rzemiosło garncarskie na tym obszarze przetrwało i nadal jest praktykowane przez kolejne pokolenia mieszkańców. 
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa rękodzieło

Początki wiejskiego street artu. Spotkanie z Danielem Rycharskim

Daniel Rycharski to artysta wizualny, aktywista. Zajmuje się działaniami artystycznymi w przestrzeni wsi, jest twórcą wiejskiego street artu. Urodził się w 1986 roku w Sierpcu. Po studiach w Krakowie Rycharski powrócił w swoje rodzinne strony – do wsi Kurówko na Mazowszu. O jego działaniach w przestrzeni wiejskiej, często angażujących lokalną społeczność – wkrótce zrobiło się głośno w całej Polsce.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music Piotr Kędziorek dziedzictwo narodowe zabawa Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi Narodowy Instytut Dziedzictwa

Nasze niematerialne: Pochód inauguracyjny Uniwersytetu Jagiellońskiego

Jeden z najstarszych znanych opisów tego pochodu opisuje inaugurację otwarcia gmachu Collegium Novum w 1887 roku, kiedy to członkowie Senatu Akademickiego zbierali się w Sali Senackiej. Następnie, ubrani w togi, udawali się w porządku hierarchicznym do kolegiaty św. Anny. Najważniejsi szli na końcu, a orszak zamykał rektor. Początkowo pochód był niewielki, podobnie jak sam Senat, który składał się z zaledwie trzech przedstawicieli z czterech wydziałów [mat. NID]
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa