Polskie Radio
Section05

Aleksandra Stec

Śląskie tradycje na nowo na albumie „Skoko wróbel po desce”

Skąd w sercach Ślązaków tyle miłości do zwierząt? Dlaczego właśnie na Śląsku powstały kopalnie? Jakie ptaki znajdziemy na dachach tamtejszych domów? Na te wszystkie pytania odpowiadamy płytą „Skoko wróbel po desce”! Zapraszamy całe rodziny – dzieci, rodziców, ciocie i wujków, babcie i dziadków – do odkrywania tajemniczych, wciągających i niezwykle barwnych śląskich tradycji.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music Piotr Kędziorek dziedzictwo narodowe Galicja Hanna Szczęśniak Śląsk dzieci Muzyka dla dzieci Tomasz Janas Mateusz Dobrowolski Aleksandra Tykarska

Wieczór, gdy przychodzą dusze przodków

Wigilia często była jedzona w kuchni, to był przełomowy moment w roku, kiedy należało zapewnić sobie, gospodarstwu, zwierzętom pomyślność w nowym roku, dlatego każda rzecz, przedmiot i zwyczaj był bardzo ważne. Przy brzmieniu kolęd i pastorałek razem z Moniką Gigier przyglądaliśmy się tradycjom bożonarodzeniowym w Beskidzie Sądeckim.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor kultura ludowa muzyka ludowa muzyka tradycyjna Monika Gigier beskidy Nowy Sącz Boże Narodzenie Wigilia

Wigilia jako skarb narodowy. Czy wpiszemy zwyczaje wigilijne na listę UNESCO?

W każdym zakątku naszego kraju obchodzona jest nieco inaczej. Na stole wieczerzy poprzedzającej Boże Narodzenie triumfy święci kutia albo kluski z makiem. Tu uszka, tam krokiety, gdzie indziej pierogi. W pokoju dumnie stanie choinka, szopka, a może słomiany dziad? Czy tak zróżnicowany zwyczaj świąteczny powinien trafić na światową listę dziedzictwa niematerialnego?
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music Mariana Kril Wigilia Boże Narodzenie bajki Monika Gigier

Nasze niematerialne: Tradycje kulturowe Chazów/Hazów

W wielu regionach Polski, podtrzymywanie lokalnych tradycji zapewnione jest dzięki kultywującym je zespołom regionalnym. Tak na przykład dzieje się w mikroregionie Chazów w południowo-zachodniej Wielkopolsce, gdzie działające przez dziesięciolecia zespoły Wisieloki czy Chojnioki z dbałością wypełniają lokalne tradycje swojego regionu. Przed wieloma laty przybyli tu osadnicy z północnego Śląska, dzięki izolacji spowodowanej powodziami, wykształcili tu odrębną tożsamość i specjalizację w melioracji, rybołówstwie oraz produkcji węgla drzewnego. Do dziś mikroregion Chazów cechuje się unikalną gwarą z mazurzeniem oraz tradycją muzyczną, w której dominują kapele ludowe wykonujące muzykę na dudach i skrzypcach.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Wielkopolska

Dwie dusze twórcy ludowego

W połowie lat 70. Aleksander Jackowski stwierdził, że właściwie każdy twórca ludowy działa według dwóch estetyk: swojej i „ludową”, gdy musi nawiązać do form tradycyjnych. To jego „dwie dusze”. O tej dwoistości podejścia opowiada wystawa „Dwie dusze twórcy ludowego” w Państwowym Muzeum Etnograficznym.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music Piotr Dorosz Piotr Kędziorek Aleksandra Tykarska

Nasze niematerialne: Szopkarstwo krakowskie

Zwyczaj budowania szopek w okresie świąt Bożego Narodzenia wywodzi się tradycji statycznych szopek świątecznych oraz jasełek, niegdyś wystawianych w kościołach w okresie świąt Bożego Narodzenia. Przeważnie były to stajenki betlejemskie na tle skalistego krajobrazu. Umieszczano w nich figurki Dzieciątka w żłobku, Maryi, Józefa.
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa małopolskie szopka Kraków szopki krakowskie

Nasze niematerialne: Tradycje kulturowe Bukówca Górnego

Mieszkańcy położonej w południowo-wschodniej części Wielkopolski wsi Bukówiec Górny stanowią dość hermetyczną społeczność o długotrwałej tradycji pielęgnowania odrębnych w stosunku do ludności sąsiednich wsi zwyczajów i obrzędów, gwary, metod gospodarowania, strojów, form rozrywki etc. 
Zobacz więcej na temat:  folk folklor muzyka ludowa kultura ludowa sztuka ludowa etnografia world music dziedzictwo narodowe Narodowy Instytut Dziedzictwa Wielkopolska

Dwójka na Festiwalu Niepodległa. "To na frontach I wojny światowej zginęło najwięcej Polaków"

- Polska niepodległa jest cała z I wojny światowej. Warto powiedzieć, że na frontach II wojny światowej zginęło mniej polskich żołnierzy niż w czasie I wojny. Choć brzmi to paradoksalnie, od razu dodajmy, że polscy żołnierze walczyli wtedy właściwie we wszystkich armiach zaangażowanych w konflikt - mówił w Dwójce dr Michał Przeperski z Muzeum Historii Polski.
Zobacz więcej na temat:  Święto Niepodległości Dwójka 11 listopada Jakub Kukla Michał Przeperski Muzeum Historii Polski KULTURA Festiwal Niepodległa niepodległość Niepodległa