Dwudziestolecie międzywojenne w PolskieRadio.pl (3)

"Nuż w bżuhu". Wielki skandal kulturalny, polityczny i ortograficzny

103 lata temu po tej publikacji prasa okrzyknęła futurystów "fanatykami ludożerstwa i apostołami zboczeń", niszczącymi polszczyznę i wprowadzającymi bolszewizm. Pod naciskiem opinii publicznej cenzura zatrzymała cały nakład jednodniówki "Nuż w bżuhu", choć zaledwie miesiąc wcześniej wydała pozwolenie na jej druk.

Święto Niepodległości. 10 wyzwań stojących przed niepodległą Polską

Odzyskanie niepodległości było jedynie początkiem długiej i żmudnej pracy. II Rzeczpospolita musiała się zmierzyć z licznymi problemami, które należało przezwyciężyć, aby stworzyć wymarzoną ojczyznę. Dlatego tym bardziej należy docenić naszych rodaków sprzed stu lat.

Wilhelm II na wygnaniu w Holandii. Były cesarz Niemiec unikał porwań, rąbał drzewa i czekał na łaskę Hitlera

106 lat temu, 10 listopada 1918 roku, obalony kajzer Wilhelm II przekroczył granicę holenderską. Już nigdy nie wrócił z wygnania, choć żywił nadzieję, że jego ród zostanie przywrócony na tron w III Rzeszy. Führer wolał otoczyć byłego monarchę kordonem sanitarnym.

96 lat temu plac Saski w Warszawie przemianowano na plac Marszałka Józefa Piłsudskiego. W tle rozegrał się dramat rozłamu w PPS

Wniosek o zmianę nazwy głównego placu stolicy, który od trzech lat - w związku z utworzeniem Grobu Nieznanego Żołnierza - był miejscem celebrowania świąt narodowych, doprowadził do ostatecznego rozłamu w klubie radnych Polskiej Partii Socjalistycznej. Wydarzenia z 8 listopada 1928 roku stanowią też kamień milowy w krzepnięciu władzy sanacyjnej i kształtowaniu się kultu Marszałka. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Pałac Saski Józef Piłsudski II RP II Rzeczpospolita Tomasz Arciszewski

Radykalny tekst w tonie manifestu. "Bulion z gwoździ" Czesława Miłosza

Czesław Miłosz – poeta, pisarz, eseista. Jeden z najwybitniejszych, a zarazem wzbudzających do dziś największe kontrowersje polskich twórców. Po raz pierwszy wzbudził głośne dyskusje w 1931 roku, publikując w piątym numerze wileńskich "Żagarów" manifest "Bulion z gwoździ". Co postulował w nim poeta?

Baudouin de Courtenay. Polak, który zrewolucjonizował myślenie o języku

- Był jednym z ojców nowoczesnego językoznawstwa ogólnego - podkreślał w Polskim Radiu prof. Marian Jurkowski, opowiadając o Janie Niecisławie Ignacym Baudouinie de Courtenay. Znakomitym uczonym, a jednocześnie odważnym wolnomyślicielu, kandydacie w wyborach w 1922 roku na prezydenta RP.

Tola Mankiewiczówna. Słynna przedwojenna śpiewaczka i gwiazda starego kina

– Ona prezentowała ujmującą, wysmukłą, pełną wdzięku i kobiecości sylwetkę. Miała subtelną urodę, pełne wyrazu oczy, a cechował ją kunszt wokalny i aktorski. Oto suma walorów, dzięki którym ta piękna, jasnowłosa śpiewaczka zdobyła sympatię publiczności i uznanie krytyków – mówił redaktor Tomasz Dąbrowski na antenie Polskiego Radia.

Madagaskar i ambicje kolonialne II RP. Zobacz infografikę

Polaków pozbawionych swojego państwa ominął trwający przez cały XIX wiek wyścig o kolonie. Nie oznacza to jednak, że nie marzyli o własnych posiadłościach zamorskich. Odzyskanie niepodległości rozbudziło te nadzieje. Cała para poszła w gwizdek - na drodze kolonialnych starań stanął brak pieniędzy, dyplomatyczny opór i wybuch II wojny światowej.

Afera żyradowska. Upadek fabryki i miasta

- Można mówić o tym, jak wielkich kwot ta sprawa dotyczyła, losu ile osób, czyli ludności miasta Żyrardów, zlokalizowanego między Łodzią a Warszawą, które w zasadzie było miastem jednej fabryki. Kiedy coś działo się z Zakładami żyrardowskimi, których ta afera dotyczyła, to źle działo się też w samym mieście - mówił w Polskim Radiu 24 Jerzy Łazor, historyk.

"Między przepaścią a nadzieją"? Kobiety w sztuce XX-lecia międzywojennego

Kobiety w sztuce XX-lecia międzywojennego nie miały łatwego zadania. Często wchodziły w ten okres bez ukończonych szkół, były lekceważone. Jedna z najwybitniejszych artystek tego czasu, Zofia Stryjeńska, tak charakteryzowała przełom epok, w którym przyszło jej funkcjonować: "Urodziłam się za późno by tańczyć kankana, a za wcześnie by podziwiać rozbicie atomu. Oscyluję więc krańcowo między przepaścią a nadzieją".

Dwudziestolecie międzywojenne

"Nuż w bżuhu". Wielki skandal kulturalny, polityczny i ortograficzny

Święto Niepodległości. 10 wyzwań stojących przed niepodległą Polską

Wilhelm II na wygnaniu w Holandii. Były cesarz Niemiec unikał porwań, rąbał drzewa i czekał na łaskę Hitlera

Polskie Radio 24 Spory o Święto Niepodległości. "To był kilkuletni porces"

96 lat temu plac Saski w Warszawie przemianowano na plac Marszałka Józefa Piłsudskiego. W tle rozegrał się dramat rozłamu w PPS

Radykalny tekst w tonie manifestu. "Bulion z gwoździ" Czesława Miłosza

Kazimierz Laskowski. Walczył na igrzyskach i na wojnie

Pogrzeb Wincentego Witosa. Ostatniego z Ojców Niepodległości żegnało 100 tys. chłopów

"Dni powszednie..." - powieść napisana dla Polskiego Radia

Baudouin de Courtenay. Polak, który zrewolucjonizował myślenie o języku

Tadeusz Makowski. "Malowane na obrazach figurki zbudowane z kół, ostrosłupów i sześcioboków, urzekły wielu odbiorców"

Wolne Miasto Gdańsk – wersalska bomba z opóźnionym zapłonem

Tola Mankiewiczówna. Słynna przedwojenna śpiewaczka i gwiazda starego kina

Madagaskar i ambicje kolonialne II RP. Zobacz infografikę

Afera żyradowska. Upadek fabryki i miasta

"Między przepaścią a nadzieją"? Kobiety w sztuce XX-lecia międzywojennego

"Cywilizacja i kultura - na śmietnik!". Anatol Stern i bunt futurystów

106 lat temu powstała Rada Narodowa Księstwa Cieszyńskiego