Skarabeusz w panteonie egipskich bóstw Zapewne wielu ma w pamięci słynną scenę z powieści Bolesława Prusa "Faraon", kiedy to wojska egipskie musiały zmienić kierunek swojej marszruty, by nie zadeptać świętych skarabeuszy. Czy rzeczywiście spotkanie z tym pospolitym przecież chrząszczem wymuszało takie radykalne zachowania? Zobacz więcej na temat: Egipt żuk gnojarz archeologia starożytność
Jakie tajemnice kryje Równina Dzbanów w Laosie? To zagadkowe miejsce badane jest od niemal stu lat. Jego nazwa pochodzi od olbrzymich rozmiarów kamiennych naczyń, których pochodzenie i funkcja wciąż jest przedmiotem dociekań. Zobacz więcej na temat: Azja Laos
Wielki wikiński wojownik tak naprawdę był... kobietą? Czy w wikińskiej Skandynawii kobiety mogły być wojowniczkami? Taki spór rozgorzał w naukowym środowisku po kontrowersyjnej interpretacji jednego z grobów na słynnym stanowisku Birka w Szwecji. - W tym grobie znajdowały się dwa szkielety - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Władysław Duczko. Co to oznacza? Zobacz więcej na temat: Wikingowie Skandynawia
Jak postrzegano i traktowano zwierzęta w średniowieczu? Wbrew pozorom w wiekach średnich granica między człowiekiem a zwierzęciem była bardzo cienka. Zwierzęta nie były tylko zwierzętami, ale też - jak wierzyli ludzie - symbolicznymi znakami od Boga i od Szatana. Zobacz więcej na temat: zwierzęta średniowiecze
Dr Anna Dżabagina przypomina Eleonorę Kalkowską Dr Anna Dżabagina - literaturoznawczyni z Wydziału Polonistyki UW - jest tegoroczną laureatką Programu START FNP dla młodych, świetnie zapowiadających się badaczy. Stypendyści tego programu są wybierani w drodze wieloetapowego konkursu, w którym oceniana jest jakość ich dotychczasowego dorobku naukowego. Zobacz więcej na temat: Uniwersytet Warszawski literatura proza literatura polska Dwójka
Pierwszy klasztor Cystersów w Polsce. "Ziemie przekazał im rycerz Zbylut" W 1153 roku w Łeknie, niedaleko Wągrowca, odbył się uroczysty zjazd, na którym rycerz Zbylut przekazał Cystersom dokument potwierdzający podarowanie im swoich dóbr. - Na niewielkim półwyspie zostały stworzone podwaliny rozwoju Zakonu Cystersów na ziemiach polskich - mówi w Programie 1 Polskiego Radia prof. Andrzej Wyrwa, mediewista i archeolog z Instytutu Historii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Zobacz więcej na temat: średniowiecze historie
Kamil Rabiega: wikingowie chętnie zakładali szarawary - Moje zainteresowanie okresem wikińskim zaczęło się od udziału w różnych festynach archeologicznych i festiwalach, skupiających grupy rekonstrukcyjne odtwarzające wczesne średniowiecze - opowiadał w Dwójce Kamil Rabiega, archeolog. Zobacz więcej na temat: Wikingowie Szwecja Norwegia Dania folklor Dwójka
Bankiety sakralne w Nea Pafos? Znalezisko polskich archeologów na Cyprze Stibadium - to miejsce uczt sakralnych na wolnym powietrzu. Takie biesiady, połączone ze spożywaniem mięsa ofiarnego i piciem wina, były w starożytności powszechnym zwyczajem. Odbywały się one na półkolistych platformach, których centralnym punktem było zagłębienie z odpływem. Służyło ono do dokonywania libacji ku czci bóstwa, czyli wylewania na ziemię cennych płynów. Pierwsze takie miejsce na Cyprze odkryła misja prof. Jolanty Młynarczyk z UW. Zobacz więcej na temat: Cypr archeologia architektura Uniwersytet Warszawski
Plan Dahlberga. Jak wyglądała Warszawa w 1655 roku? Najstarszy znany drukowany plan Warszawy pochodzi z 1655 roku. Jego autorem jest szwedzki kartograf i wojskowy Erik Jönsson Dahlberg. Nie powinno to dziwić, to bowiem czas potopu szwedzkiego i rok, kiedy Szwedzi wkroczyli do naszej stolicy. Zobacz więcej na temat: historia Polski Warszawa literatura potop szwedzki
Miasto w Meksyku, miejsce narodzin bogów i początku świata Na Wyżynie Meksykańskiej, kilkadziesiąt kilometrów na północny wschód od Mexico City, wznoszą się imponujące piramidy. Są to pozostałości monumentalnej zabudowy Teotihuacan - największej metropolii prekolumbijskiej Ameryki. Zobacz więcej na temat: Meksyk archeologia Aztekowie
Ważne odkrycie polskich badaczy w Dongoli. Odnaleziono katedrę? Stara Dongola była stolicą Makurii - jednego z trzech chrześcijańskich królestw Nubii, czyli dzisiejszego Sudanu. Miasto zostało założone pod koniec V wieku prawdopodobnie przez jednego z pierwszych królów, który zbudował tu warownię z masywnymi fortyfikacjami. Na cytadeli wzniesiono pałace i budynki użyteczności publicznej. Zobacz więcej na temat: archeologia Sudan
Tak zwany denar Mieszka I nie jest najstarszą polską monetą Bohaterem audycji "Po drugiej stronie lustra" jest prof. Stanisław Suchodolski. Nestor polskich numizmatyków, niestrudzony badacz średniowiecznych monet od IV po XIV w. Autor rewolucyjnej tezy, wedle której denar sygnowany imieniem Mieszka nie jest najstarszą polską monetą. Zobacz więcej na temat: Mieszko I pieniądze średniowiecze Mieszko II Bolesław Chrobry HISTORIA
Dzikie zwierzęta w miastach. Jaki to ma wpływ na ich ewolucję? Do niedawna badania w zakresie biologii ewolucyjnej były prowadzone w środowisku naturalnym. Nasza planeta staje się jednak w coraz większym stopniu zurbanizowana i sporo dziko żyjących gatunków na stałe związało się z miastami. Jaki jest wpływ osiedli ludzkich na żyjące tam kręgowce? Czy ewolucja w miejskim środowisku przebiega inaczej niż w naturalnych warunkach? Zobacz więcej na temat: zwierzęta miasto NAUKA ekologia rośliny biologia
Polscy naukowcy pierwsi na świecie zaobserwowali oznaki starości u dinozaura Bardzo rzadko w zapisie kopalnym znajdujemy kości sędziwych dinozaurów. A taki przypadek zanalizowali badacze z Instytutu Paleobiologii PAN, którzy wzięli pod lupę szczątki roślinożernego dinozaura odkrytego w 1963 r. w czasie jednej z polsko-mongolskich wypraw na Pustynię Gobi. Zobacz więcej na temat: dinozaury paleontologia biologia NAUKA
Dogonowie - jedno z najbardziej intrygujących plemion Afryki Dogonowie zamieszkują środkowe Mali. Słyną z zamaskowanych rytualnych tańców, ciekawej architektury swoich domostw i niezwykłej wiedzy astronomicznej, zawartej w kosmogonicznej mitologii. Zobacz więcej na temat: Afryka archeologia mitologia badania dinozaury astronomia
Dr Dawid Rogacz i rekonstrukcja chińskiej historiozofii Zostały ogłoszone wyniki konkursu START 2021. Fundacja na rzecz Nauki Polskiej co roku nagradza 100 młodych, świetnie zapowiadających się naukowców, przyznając im roczne stypendia w wysokości 28 tys. zł. Wśród tegorocznych laureatów konkursu START 2021 znalazł się dr Dawid Rogacz z Wydziału Filozoficznego Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu - badacz filozofii chińskiej. Zobacz więcej na temat: filozofia Chiny
Wspomnienie o prof. Henryku Samsonowiczu Dzień po uroczystościach pogrzebowych prof. Henryka Samsonowicza - wspominamy wybitnego mediewistę, wykładowcę akademickiego, rektora UW, wychowawcę kilku pokoleń historyków. Zobacz więcej na temat: Henryk Samsonowicz średniowiecze HISTORIA
Opactwo w Tyńcu. Poznano plan istniejącego niegdyś budynku Opactwo benedyktynów w Tyńcu jest najstarszym do dziś działającym klasztorem w Polsce. Od 2 sezonów w jego bezpośrednim otoczeniu prowadzone są bezinwazyjne badania archeologiczne, dzięki którym poznano plan istniejącego tam niegdyś budynku. Zobacz więcej na temat: archeologia budowle badania Kraków