Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

Katarzyna Kobylecka

Piotr Łozowski: w średniowieczu istniały dwie Warszawy

- Najpierw, jak się przypuszcza, w okolicach końca XIII w. lub na początku kolejnego stulecia została założona stara Warszawa. Po sukcesie tej inicjatywy lokacyjnej na początku wieku XV została założona nowa Warszawa. Funkcjonowała ona tam, gdzie jest ul. Freta, która doprowadza nas do Rynku Nowego Miasta. To był zupełnie odrębny organizm miejski - mówił w Dwójce historyk z Uniwersytetu w Białymstoku. Zobacz więcej na temat:  Fundacja na rzecz Nauki Polskiej NAUKA HISTORIA Warszawa średniowiecze

Najstarsze egipskie papirusy

Najstarsze znane dotąd egipskie papirusy pochodzą z czasów panowania faraona Cheopsa, tj. z 26. stulecia p.n.e. Ich odkrywcą jest francuski badacz - prof. Pierre Tallet z paryskiej Sorbony. Kilka lat temu natrafił on na pozostałości instalacji portowych nad Morzem Czerwonym i na 30 skalnych korytarzy, które pełniły role magazynów. W tych to właśnie podziemnych galeriach odnaleziono setki fragmentów papirusów. Zobacz więcej na temat:  NAUKA archeologia piramidy Egipt

Ważne odkrycie polskich archeologów w Novae

Niezwykłym znaleziskiem tegorocznej kampanii wykopaliskowej naszych archeologów w Novae ( Bułgaria) jest dokument poświadczający przyznanie obywatelstwa rzymskiemu legioniście. Polscy badacze już od ponad 50 lat prowadzą prace wykopaliskowe na terenie dawnej naddunajskiej twierdzy Novae,  miejsca stacjonowania VIII Legionu Augusta i I Legionu Italskiego. Co roku nasza wiedza uzupełniana jest o kolejne szczegóły żołnierskiego życia obozowego. Zobacz więcej na temat:  archeologia NAUKA

Cyfrowy eskapizm. Teoria warta stypendium FNP

- W 2018 roku opublikowałam tekst w brytyjskim, bardzo renomowanym czasopiśmie archeologicznym i przedstawiłam tam koncepcję, która może być rozpatrywana zarówno w odniesieniu do muzealnictwa, jak i do samej archeologii - mówiła w Dwójce dr Monika Stobiecka, laureatka tegorocznego Programu "START" Fundacji na rzecz Nauki Polskiej. Zobacz więcej na temat:  nowe technologie multimedia Fundacja na rzecz Nauki Polskiej wystawa NAUKA KULTURA

Wulkan Coropuna. Tam składano ofiary z ludzi?

Peruwiański wulkan Coropuna wznoszący się na ponad 6 tysięcy metrów to jeden ze świętych szczytów czczonych w czasach imperium inkaskiego. W sierpniu na zboczach tego masywu dr Maciej Sobczyk z Ośrodka Badań Prekolumbijskich Uniwersytetu Warszawskiego odkrył ceremonialny kompleks składający się z 5 placów i 20 budynków. Miejsce to było zapewne ostatnim przystankiem w drodze na szczyt, gdzie prawdopodobnie składano ludzkie ofiary. Zobacz więcej na temat:  Indianie Peru archeologia NAUKA

Madziarzy w państwie Mieszka I

Jaki był wpływy węgierskie w państwie pierwszych Piastów? To temat wciąż słabo zbadany i rzadko podejmowany w naszej historiografii. Archeologia dostarcza nam pewnych podpowiedzi (choćby cmentarzysko madziarskie z Przemyśla), natomiast kroniki średniowieczne mówią wprost o koligacjach naszych władców z dynastią Arpadów (vide małżeństwo Chrobrego z węgierską księżniczką), a także wspominają o wsparciu węgierskich rycerzy w czasie wyprawy na Kijów. Zobacz więcej na temat:  archeologia Mieszko I NAUKA

"Czarna" i "biała" legenda Zakonu Krzyżackiego

Dla Polaków Krzyżacy to ucieleśnienie zła i przemocy. Dla Niemców to nośnik cywilizacji zachodnioeuropejskiej i forpoczta postępu na zdobytych terenach. Tak diametralnie różnie ocenia się Zakon Szpitala Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, czyli Zakon Krzyżacki. W "Eurece" o tym, jak w historiografii polskiej i pruskiej (a potem niemieckiej) kształtował się stereotyp Zakonu. Zobacz więcej na temat:  Krzyżacy chrześcijaństwo HISTORIA NAUKA