Azbest, cringe i skibidi. O Młodzieżowym Słowie Roku i języku najmłodszych Znamy już finałową dwudziestkę wyrazów i określeń, które walczą o miano Młodzieżowego Słowa Roku 2024. Wcześniej ten tytuł zdobyły między innymi "essa" czy "dzban". Jak będzie tym razem? I czym charakteryzuje się język współczesnej młodzieży? Zobacz więcej na temat: Trójka młodzieżowe słowo roku język polski polszczyzna
Wpływ literatury na kształtowanie języka Rozmowa z Wojciechem Szotem, dziennikarzem, publicystą i krytykiem literackim, na temat tego, czy literatura wciąż kształtuje nasz język. Kiedyś ujednolicała język polski i stawała się pewną jednorodną normą. Teraz ma niewielki wpływ na jego kształtowanie. Mniejszy niż reklamy czy media społecznościowe. Zobacz więcej na temat: Trójka literatura język polski językoznawstwo
Śmierć. Jak o niej dzisiaj myślimy, czy i jak mówimy? Czy w ogóle ją akceptujemy? Zbliżające się Święto Zmarłych sprzyja wspomnieniom, to zarazem czas zadumy i refleksji także nad samą śmiercią. Ale właściwie w jaki sposób o niej dzisiaj mówimy, jak ją odbieramy? Czy ją akceptujemy? Zobacz więcej na temat: społeczeństwo STYL ŻYCIA śmierć Trójka psychologia
Tłumaczenie od kulis. Jak wygląda praca przy przekładzie książek? Wydawałoby się, że tłumaczenie książek to proste zadanie: wystarczy znać dany język obcy i przełożyć treść wydawnictwa na język rodzimy. Okazuje się jednak, że kryje się za tym wiele więcej. - Praca tłumacza bywa prosta, ale niekoniecznie zawsze taka jest. Wbrew temu, co się mówi, podstawą jest znajomość własnego języka - mówi Anna Halbersztat, tłumaczka literacka z języka hebrajskiego i angielskiego oraz członkini Stowarzyszenia Tłumaczy Literatury. Zobacz więcej na temat: Trójka tłumacz tłumaczenie literatura książki
Wszechobecna dezinformacja. Czy możemy się przed nią skutecznie bronić? Niemal każdy z nas jest podatny na dezinformację, a rzetelne źródła wiedzy staną się wkrótce towarem dla wybranych – takie wnioski płyną z rozmowy z ekspertem zajmującym się zawodowo badaniem zjawiska fake newsów. Zobacz więcej na temat: dezinformacja fake news Patryk Zakrzewski Trójka
Grzeczność, etykieta i savoir-vivre. Jak stosować je na co dzień? Zasady odpowiedniego zachowania, savoir-vivre czy etykieta - o tym, że należy je znać i się do nich stosować, słyszymy niejednokrotnie. To nie tylko normy obowiązujące przy stole, ale też sposób prowadzenia rozmowy. Czy te zasady są jednak uniwersalne? I jak do nich podchodzić w czasach, gdy jesteśmy zachęcani do bycia sobą? Zobacz więcej na temat: Trójka etykieta savoir-vivre komunikacja
Poprawność językowa wobec osób z niepełnosprawnościami W audycji "PrzySłowie" Mateusz Adamczyk rozmawiał z Julią Zakrocką, projektantką inkluzywnych rozwiązań i działaczką na rzecz osób z niepełnosprawnościami. Tematem rozmowy był język, jakiego powinniśmy używać, mówiąc o osobach z niepełnosprawnościami. Zobacz więcej na temat: Trójka osoby z niepełnosprawnościami język polski socjologia społeczeństwo
Dziadurzenie w codziennej mowie. Czym jest i jak je rozpoznać? Dziadurzenie może przytrafić się każdemu. Nie musimy znać tego pojęcia, by je uprawiać. Jest to specyficzny sposób mówienia do osób starszych. Niestety, choć możemy mieć dobre chęci, może to być szkodliwe dla osoby starszej. A jak się okazuje, wiele seniorek i seniorów ma z tym do czynienia. Zobacz więcej na temat: Trójka język polski polszczyzna seniorzy starość komunikacja
Nasze ciało: jak o nim mówimy, jak się z nim komunikujemy Nasze ciało to… No właśnie – już w tym momencie jest problem z określeniem, czy to jest coś, czy to jesteśmy my? Jak się w tym odnaleźć, jak to zrozumieć? I jak porozumieć się z własnym ciałem? Zobacz więcej na temat: STYL ŻYCIA ciało życie zdrowie psychika słońce Trójka
Dlaczego język budzi tak wiele emocji? Paulina Mikuła o "mówieniu inaczej" Dlaczego język budzi tak duże emocje? Skąd nasza potrzeba poprawiania innych? - Gościnią Trójki była Paulina Mikuła, autorką kanału "Mówiąc inaczej", popularyzatorka wiedzy o polszczyźnie. Zobacz więcej na temat: Trójka język polski językoznawstwo poprawność językowa polszczyzna
Przychodzi pacjent do lekarza i... w jaki sposób rozmawiają? Od wielu lat wiadomo, że język, jakim lekarz komunikuje się z pacjentem, wpływa na skuteczność samego leczenia. Mimo to wciąż nie wszyscy lekarze o tym pamiętają. A może wręcz tego nie wiedzą? Zobacz więcej na temat: społeczeństwo lekarz wizyta u lekarza informacja choroba Trójka służba zdrowia szpital
Po co nam poprawność językowa, kto ustala jej zasady i ich pilnuje? W dzieciństwie często słyszymy od rodziców: "tak się nie mówi", i tu pada poprawna wersja danego słowa. Jako dorośli czasami wciąż nie wiemy, jak poprawnie odmienić jakieś słowo, jakiego wyrażenia użyć. Ale czym jest ta poprawność językowa, kto o niej decyduje? I na czym właściwie polega? Zobacz więcej na temat: KULTURA słowotwórstwo Rada Języka Polskiego poprawność językowa poprawna polszczyzna Adam Mickiewicz Bolesław Prus Henryk Sienkiewicz język polski Trójka
Rozwój mowy u dzieci i problemy logopedyczne dorosłych. Jak im zaradzić? Mateusz Adamczyk w audycji "PrzySłowie" rozmawiał z dr Iwoną Kanią o rozwoju mowy u dzieci i najczęstszych problemach logopedycznych. Zobacz więcej na temat: Trójka logopedia mowa dzieci
Dlaczego wciąż stygmatyzujemy osoby cierpiące na choroby psychiczne? Psychiatrka Maja Herman w rozmowie o osobach cierpiących na choroby psychiczne, o miejscu tych osób w społeczeństwie. W czwartkowej audycji "PrzySłowie" zastanawialiśmy się, czy przez ostatnie lata zmieniło się podejście do nich, czy też wciąż są stygmatyzowane. Zobacz więcej na temat: Trójka choroby psychiatria język polski wykluczenie społeczne
Kabaret może mieć twarz kobiety. Joanna Kołaczkowska o sobie na scenie i poza sceną Jedna z najpopularniejszych polskich aktorek kabaretowych odwiedziła audycję "PrzySłowie". Była okazja, aby porozmawiać trochę z przymrużeniem oka, ale o poważnych tematach, m.in. o języku humoru oraz o terapeutycznym wymiarze żartu. Zobacz więcej na temat: Trójka kabaret aktorstwo humor
Kłopoty z poprawną polszczyzną – zawiłości psycholingwistyki Jak to się dzieje, że po powrocie z dłuższego wyjazdu za granicę zapominamy polskich słów? Dlaczego nie powinniśmy oceniać ludzi po sposobie, w jaki się wypowiadają? Po co w ogóle wyznaczać jakieś standardy językowe? Na te pytania szukaliśmy odpowiedzi wspólnie z filolożką i tłumaczką Jagodą Ratajczak. Zobacz więcej na temat: Jagoda Ratajczak język polski językoznawstwo Trójka
Pies zdycha czy umiera? Jak się mówi w polszczyźnie? W mediach toczy się dyskusja wywołana słowami profesora Jerzego Bralczyka, który powiedział m.in. "nie pasuje mi adoptowanie zwierząt". Głos zabrali dziennikarze, językoznawcy, opiekunowie zwierząt. W studiu Czwórki dyskutowały: Ewa Walas, dziennikarka gazeta.pl, Justyna Dżbik-Kluge, dyrektorka Czwórki, oraz Anna Wojtalewicz, weterynarka, i Magdalena Siwecka, inicjatorka Łąk wspomnień. Głos zabrał również Mateusz Adamczyk, językoznawca. Zobacz więcej na temat: Czwórka Jakub Jamrozek pies zwierzęta Justyna Dżbik-Kluge Magdalena Siwecka Ewa Walas Anna Wojtalewicz
Inne spojrzenie na polszczyznę. O nauczaniu języka polskiego jako obcego Czy język polski rzeczywiście jest jednym z najtrudniejszych na świecie? Czego można się dowiedzieć o polszczyźnie, kiedy postrzegamy ją jako język obcy? Między innymi o tym Mateusz Adamczyk rozmawiał Wiolettą Gurdak - polonistką, nauczycielką języka polskiego jako obcego, metodyczką i autorką licznych materiałów dydaktycznych oraz egzaminatorką Państwowych Egzaminów Certyfikatowych z Języka Polskiego jako Obcego. Zobacz więcej na temat: Trójka język polski polszczyzna nauka języków obcych