Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

filozofia

Skąd się wzięły wybory? Historia o demagogu, który ukształtował demokrację

"Nasz ustrój polityczny nie jest naśladownictwem obcych praw, a my sami jesteśmy wzorem dla innych. Nazywa się ten ustrój demokracją", mówił, według historyka Tukidydesa, w V w. p.n.e. polityk ateński Perykles. 2,5 tysiące lat po tych słowach – w oczekiwaniu na wybory parlamentarne – warto przyjrzeć się greckim początkom demokratycznego systemu. Zobacz więcej na temat:  Grecja starożytna Grecja demokracja polityka społeczeństwo Ateny

"Kreatywność na 33 sposoby". Autor: nie ma kreatywności bez pomysłowości

- Istotą kreatywności jest stała zdolność człowieka do wymyślania, generowania, tworzenia nowych, twórczych pomysłów - mówił w Dwójce prof. Krzysztof Szmidt, kierownik Katedry Edukacji Artystycznej i Pedagogiki Twórczości Uniwersytetu Łódzkiego oraz autor książki "Kreatywność na 33 sposoby. Odkryj swój twórczy potencjał". Zobacz więcej na temat:  Michał Nowak poradnik zdolności Dwójka KULTURA

"Śniadanie z Seneką". Tłumaczka: wiele nauk Seneki brzmi dobrze tylko na papierze

- Seneka miał tylko taki ogląd ludzkiej natury i tylko taki wgląd w naturę ludzkich emocji, jaki mógł mieć, nawet będąc luminarzem swoich czasów. W związku z tym wiele z tego, co on twierdzi z całą bezwzględnością, jeśli chodzi np. o sposoby, jak sobie radzić z negatywnymi emocjami, brzmi bardzo dobrze tylko na papierze. W praktyce natomiast się nie sprawdzi - mówił w Dwójce Nina Wum, tłumaczka książki "Śniadanie z Seneką. Nauki stoików na dzisiejsze czasy" Davida Fidelera. Zobacz więcej na temat:  Dwójka literatura Seneka Jakub Jamrozek KSIĄŻKA tłumacz

Poszukiwania i intelektualne eksperymenty Emmanuela Levinasa

Urodzony na Litwie, jeden z najwybitniejszych filozofów XX wieku interpretował świat między innymi według zasad Biblii i Talmudu. Stworzył język pełen metafor, mierzył się z problemami cierpienia, wyzwaniem wolności i opisaniem prawdy relacji między ludźmi. Podstawową ideą jego namysłu nad rzeczywistością była analiza wielowymiarowego spotkania z drugim człowiekiem. Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Emmanuel Levinas

Arystokraci wiedzy, mistrzowie mądrości - antyczni filozofowie i ich nauki

"W starożytności filozofia polegała nie tylko na formułowaniu poglądów, ale również była sztuką życia" - uważał francuski historyk filozofii Pierre Hadot. W Polsce jego koncepcje spopularyzował wybitny uczony, prof. Juliusz Domański. W jaki sposób filozofowie rozumieli samych siebie, swoją rolę, co oprócz doktryn i poglądów charakteryzowało ich twórców i głosicieli? Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST starożytność starożytna Grecja

PR24 "Chrześcijaństwo nie zwalczało dorobku antyku". Ks. prof. Mazurkiewicz o relacjach wiary i rozumu

- Do dzisiaj jest tak, że jeśli ktokolwiek ma ochotę studiować teologię, to najpierw musi się zająć studiowaniem filozofii - powiedział w Polskim Radiu 24 ks. prof. Piotr Mazurkiewicz, profesor nauk społecznych i wykładowca UKSW, wskazując na relacje między wiarą a rozumem w papieskiej encyklice Fides et ratio. Zobacz więcej na temat:  Kościół katolicki Kościół Jan Paweł II teologia wiara religia

Listy filozofów. Korespondencja i wymiana myśli na przestrzeni dziejów

Filozoficzna epistolografia ma swój początek w starożytności. Potrzeba dyskusji angażowała filozofów z różnych stron świata, którzy  zazwyczaj osobiście się nie znali. Łacina jako język uniwersalny, a w czasach Oświecenia język francuski i obszerna korespondencja Woltera, Diderota czy Rousseau są przedmiotem analizy i porównania ze współczesnymi formami komunikacji myślicieli. - Prawie wszyscy filozofowie pisali listy. Począwszy od Platona, skończywszy na polskich filozofach XX wieku - zwraca uwagę prof. Michał Zembrzuski. Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska listy Katarzyna Jankowska – PODCAST

Kult Matki Boskiej Zielnej. Jak wyglądał kiedyś, a jak dziś?

15 sierpnia to według polskiej tradycji dzień Matki Boskiej Zielnej. W tym dniu we wszystkich kościołach święci się płody ziemi, a przede wszystkim dojrzałe zboża i zioła, warzywa i owoce, związane w bukiet. Powszechnie wierzono, że bukiet poświęcony w kościele nabierał niezwykłych właściwości zabezpieczających i leczniczych. Zobacz więcej na temat:  Artur Wolski wiara Kościół katolicki tradycja zioła religia zwyczaje

Prof. Marek Abramowicz: fizyka czy matematyka to dziedziny trudne, ale piękne i porywająco ciekawe

Astrofizyk, badacz gwiazd, czarnych dziur i galaktyki - z równą przyjemnością uprawia filozofię, która bywa kluczem do rozwiązywania zagadnień z fizyki teoretycznej. Podejmuje kwestie wiary w Boga, która nie stoi w sprzeczności z obiektywną nauką, pokazuje, jak fizyka w jego naukowym życiu nieustannie splata się z wiarą w pojęciu metafizycznym. Gościem audycji "Po drugiej stronie lustra" był prof. Marek Abramowicz.  Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST fizyka astronomia

Leszek Kołakowski: "kultura Europy nie może istnieć bez chrześcijaństwa"

Był jednym z najwybitniejszych polskich filozofów i człowiekiem pozornie pełnym sprzeczności. W czasach młodości zagorzały marksista, który następnie zdał sobie sprawę z marności tej ideologii i dokonał jej krytyki w monumentalnych "Głównych nurtach marksizmu". Przestrzegał Europę, że jej kultura nie może istnieć bez osoby Jezusa Chrystusa. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Leszek Kołakowski marksizm chrześcijaństwo komunizm Oxford

Drogi i miasta filozofów. Mapa naukowych przestrzeni

Obecność w Warszawie i innych miastach Polski miejsc poświęconych filozofii dowodzi jej znaczenia społecznego. Trafiamy na ulice np. Pitagorasa, Stoicką czy Scholastyków, inne związane są z pojęciami - Racjonalizacji czy Materii. Uhonorowano również polskich filozofów, profesorów: Władysława Tatarkiewicza, Władysława Witwickiego i Tadeusza Kotarbińskiego. Zobacz więcej na temat:  Katarzyna Jankowska Katarzyna Jankowska – PODCAST Warszawa miasto

Roman Ingarden. Fenomenolog o niezwykle bogatym i różnorodnym dorobku

- Pierwszoplanowy myśliciel polski i w ogóle słowiański - tak mówił o Romanie Ingardenie wybitny czeski filozof - uczeń Husserla, sygnatariusz Karty 77, represjonowany przez władze komunistyczne - Jan Patočka. Dlaczego? Życie, twórczość i poglądy jednego z najwybitniejszych polskich filozofów Romana Ingardena w "Eurece" przybliżył prof. Wojciech Starzyński z Polskiej Akademii Nauk. Zobacz więcej na temat:  Roman Ingarden Polska Akademia Nauk Jakub Domoradzki