Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05

historia Polski

Ksiądz Jerzy Popiełuszko – Kapelan "Solidarności" i Symbol Oporu

19 października 1984 roku, funkcjonariusze IV Departamentu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych zamordowali ks. Jerzego Popiełuszkę – duszpasterza ludzi pracy i "Solidarności". Ta brutalna zbrodnia wstrząsnęła całą Polską, stając się jednym z najważniejszych i najbardziej dramatycznych wydarzeń w historii oporu przeciwko komunistycznemu reżimowi. Ksiądz Popiełuszko nie był jedynie duchownym, ale także symbolem walki o wolność, godność człowieka oraz moralną odnowę narodu. Zobacz więcej na temat:  Jerzy Popiełuszko komunizm PRL bezpieka

"Cywilizacja i kultura - na śmietnik!". Anatol Stern i bunt futurystów

– To była epoka rewolucji poetyckiej. Podjęliśmy tę walkę w imię unowocześnienia naszej poezji, postawienia przed nią wielkich problemów, nurtujących wówczas Europę – mówił o początkach polskiego futuryzmu Anatol Stern w 1956 roku. Zobacz więcej na temat:  Anatol Stern Aleksander Wat Jarosław Iwaszkiewicz futuryzm poezja proza 1919 II Rzeczpospolita II RP Dwudziestolecie międzywojenne historia PRL HISTORIA komunizm PRL II wojna światowa awangarda książki KSIĄŻKA KULTURA Bruno Jasieński Tytus Czyżewski Stanisław Młodożeniec policja areszt Tadeusz Peiper

Igor Newerly. "Trzeba pisać o tym, co się zna"

37 lat temu, 19 października 1987, zmarł Igor Newerly – pisarz, pedagog, społecznik. Autor m.in. "Chłopca z Salskich Stepów" i "Pamiątka z celulozy". W swojej prozie opierał na życiowych doświadczeniach - czasami tych, które przyniósł mu los, czasami natomiast specjalnie zaaranżowanych.  Zobacz więcej na temat:  Igor Newerly II wojna światowa Janusz Korczak niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne proza HISTORIA literatura literatura polska KSIĄŻKA

"Brunet wieczorową porą" Barei. Morderstwo w gęstym sosie absurdu

48 lat temu na ekranach polskich kin pojawiła się komedia kryminalna "Brunet wieczorową porą", dla Stanisława Barei dzieło przełomowe. Nie tylko zapowiadało nowy styl, z którym reżyser do dziś jest kojarzony, lecz także przełamało wcześniejszą niechęć krytyki do "bareizmów". Zobacz więcej na temat:  Stanisław Bareja Stanisław Tym Krzysztof Kowalewski Wiesław Gołas Jan Kobuszewski Jan Himilsbach Jonasz Kofta Anna Jantar Jacek Fedorowicz historia PRL HISTORIA PRL Edward Gierek komunizm lata 70 1976 komedia kryminał film polski kino premiera

Traktat w Buczaczu - hańba dla skłóconej Rzeczypospolitej

252 lata temu w obozie sułtańskim pod Buczaczem podpisany został traktat, w którym Rzeczpospolita zrzekła się na rzecz Turcji części terytorium wraz ze słynnym Kamieńcem Podolskim oraz zobowiązała się do płacenia sułtanowi rocznego trybutu. Układ nie został ratyfikowany przez sejm i stał się impulsem do wytężenia wysiłków w walce z nieprzyjacielem. Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Jan III Sobieski Tatarzy Turcja Kamieniec Podolski Podole

"Od ludzi oczekiwał człowieczeństwa". 40. rocznica śmierci ks. Popiełuszki

- Ksiądz Jerzy szanował wszystkich, wierzących i niewierzących, komunistów i ateistów, bo tak głęboko postrzegał ludzi. W ludziach widział Boga i nie oczekiwał od nich wyznania wiary, tylko człowieczeństwa - mówił w Polskim Radiu 24 Paweł Kęska, przewodniczący Społecznego Komitetu Upamiętnienia 40. Rocznicy Porwania i Męczeńskiej Śmierci Błogosławionego Księdza Jerzego Popiełuszki. Zobacz więcej na temat:  Jerzy Popiełuszko PRL komunizm Kościół katolicki Polskie Radio 24

Lucjan Żeligowski - żołnierz, polityk, zdobywca Wilna

17 października 1865 roku w Oszmianie urodził się Lucjan Żeligowski - żołnierz I wojny światowej i wojny polsko-bolszewickiej. Zasłynął jednak buntem, który - na polecenie Józefa Piłsudskiego - wywołał w Wilnie w 1920 roku. Rewolta doprowadziła do powstania nowego państwa - Litwy Środkowej, a w konsekwencji do przyłączenia Wileńszczyzny do Polski.  Zobacz więcej na temat:  Józef Piłsudski II Rzeczpospolita wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 bitwa warszawska I wojna światowa Wilno Litwa HISTORIA

"Pielęgniarka nie ma prawa się bać". Zmarła Wanda Bortkiewicz, sanitariuszka oddziału "Kmicica"

"Z głębokim żalem przyjęliśmy informację, że w wieku 101 lat zmarła Wanda Bortkiewicz, sanitariuszka pierwszego partyzanckiego oddziału Armii Krajowej na Wileńszczyźnie" – napisał w mediach społecznościowych Instytut Pamięci Narodowej. Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa HISTORIA Wileńszczyzna komunizm Niemcy nazizm Żołnierze Wyklęci Armia Krajowa Instytut Pamięci Narodowej

"Hanna i Dorota". Wyjątkowe kobiety, które połączyła przyjaźń i miłość do sztuki

W ramach Bruno Schulz. Festiwal 2024 odbędzie się spotkanie poświęcone dwóm wyjątkowym kobietom, które, jak pisze Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, połączyła przyjaźń, ale też miłość do sztuki, ambicje, dążenie do wolności i niezależności. Mowa o malarkach Hannie Rudzkiej-Cybisowej i Dorocie Seydenman. Ich historię w książce "Hanna i Dorota" opowiada Ewa Mańkowska.  Zobacz więcej na temat:  Martyna Podolska literatura malarstwo

Elżbieta Barszczewska. Przedwojenna gwiazda polskiego wielkiego ekranu

- Kiedy mama wchodzi na scenę, to jest tak, jakby się w niej zapalała jakaś lampka. Ona pali się przez cały czas spektaklu i zmienia ją tak właściwie prawie że nie do poznania - wspominał syn aktorki Juliusz Wyrzykowski w audycji Anny Retmaniak z cyklu "Portret słowem malowany". - Teatr bowiem traktowała jak inny, ważniejszy świat - dodał.  Zobacz więcej na temat:  historia warszawy historia teatru HISTORIA TEATR kino FILM aktorzy aktor aktorstwo

Stanisław Radwan. Posłuchaj głosu kompozytora z archiwum Polskiego Radia

– Najchętniej robię wszystko. Poza muzyką – żartował Stanisław Radwan w radiowej rozmowie z Krzysztofem Litwinem w 1984 roku, gdy miał już na koncie setki utworów muzycznych. Kompozytor zmarł 14 października 2023 roku w wieku 84 lat. Zapraszamy do wysłuchania jego radiowych opowieści o życiu, muzyce i ludziach, z którymi był związany. Zobacz więcej na temat:  Stanisław Radwan HISTORIA kompozytor MUZYKA TEATR Krzysztof Penderecki

Apel Sikorskiego w sprawie Wołynia. "To w interesie Ukrainy"

- Mam jedną prośbę do strony ukraińskiej: potraktujcie ofiary rzezi wołyńskiej nie gorzej niż żołnierzy Wehrmachtu, którzy zostali ekshumowani i pochowani - zaapelował do władz w Kijowie szef MSZ Radosław Sikorski podczas wykładu w Toruniu. - To jest w interesie Ukrainy - dodał minister, wskazując na plany przystąpienia Ukrainy do Unii Europejskiej. Zobacz więcej na temat:  POLSKA Ukraina relacje polsko-ukraińskie Rzeź Wołyńska Radosław Sikorski infografika