Polskie Radio
Section05

I wojna światowa

Niemcy na wschodzie. Mniej znany aspekt odzyskiwania przez Polskę niepodległości

Gdy 11 listopada 1918 roku Polska odzyskała niepodległość, na froncie wschodnim wciąż znajdowały się tysiące niemieckich żołnierzy. Ich obecność niosła ze sobą zagrożenie dla młodego państwa polskiego, a na terenach, które okupowali, dochodziło do krwawych walk z polskimi patriotami. Jednocześnie niespiesznie ewakuowane oddziały niemieckie tworzyły strefę buforową, która przez kilka miesięcy oddzielała Polskę od bolszewickiej Rosji. Tak czy inaczej niektóre polskie miasta musiały czekać na niepodległość nawet pół roku dłużej.
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA historia Polski II Rzeczpospolita 11 listopada odzyskanie niepodległości Józef Piłsudski wojna polsko-bolszewicka

Walka, miłość i poświęcenie. Przedwojenne kino patriotyczne

- Filmy patriotyczne zaczęto produkować już od 1919 roku. Szczególnie popularny był wówczas temat I wojny światowej - mówił krytyk filmowy Michał Pieńkowski w Polskim Radiu. - Zawsze na pierwszym planie był wątek romansowy, bo wiadomo, że bez wątków miłosnych to filmów w ogóle wtedy nie mogło być - dodał.
Zobacz więcej na temat:  historia Polski wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 kino FILM niepodległość 11 listopada Józef Piłsudski HISTORIA

Wilhelm II na wygnaniu w Holandii. Były cesarz Niemiec unikał porwań, rąbał drzewa i czekał na łaskę Hitlera

106 lat temu, 10 listopada 1918 roku, obalony kajzer Wilhelm II przekroczył granicę holenderską. Już nigdy nie wrócił z wygnania, choć żywił nadzieję, że jego ród zostanie przywrócony na tron w III Rzeszy. Führer wolał otoczyć byłego monarchę kordonem sanitarnym. 
Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Dwudziestolecie międzywojenne II wojna światowa Niemcy Holandia III Rzesza Adolf Hitler

Ignacy Jan Paderewski. "Polska, i temu jednemu służyć będę do śmierci"

"Nie przyszedłem po dostojeństwa, sławę, zaszczyty, lecz aby służyć, ale nie jakiemuś stronnictwu. Szanuję wszystkie stronnictwa, lecz nie będę należał do żadnego. Stronnictwo powinno być jedno: Polska, i temu jednemu służyć będę do śmierci" - mówił w 1919 roku w Warszawie Ignacy Jan Paderewski, wybitny pianista i polityk.
Zobacz więcej na temat:  Francja Ignacy Jan Paderewski Szwajcaria USA niepodległość II Rzeczpospolita

Zegary, pieniądze i władza. Skąd wzięła się zmiana czasu?

W ostatnią niedzielę października znów rozpoczyna się czas zimowy. W nocy (z soboty na niedzielę) przestawimy zegarki o jedną godzinę wstecz, w związku z czym pośpimy dłużej. Stracimy ją wiosną, kiedy z kolei w nocy odbiorą nam jedną godzinę snu. Ale kto ją odda? I kto wymyślił, żeby ją zabrać?
Zobacz więcej na temat:  czas zmiana czasu kalendarz HISTORIA historia Polski PRL II wojna światowa Rosja Niemcy USA Unia Europejska zegar zegary zegarek

Merian Cooper, producent hitu kinowego "King Kong", walczył o wolność Polski

Merian C. Cooper, amerykański pilot, po zakończeniu I wojny światowej nie wrócił do domu. Późniejszy producent kinowego hitu "King Kong" z 1933 roku, walczył w wojnie polsko-bolszewickiej z powodu rodzinnego długu zaciągniętego u Tadeusza Kościuszki. 
Zobacz więcej na temat:  wojna polsko-bolszewicka wojna 1920 lotnictwo Józef Piłsudski Tadeusz Rozwadowski Ignacy Jan Paderewski II wojna światowa HISTORIA