Traktat wersalski. Powrót Polski na mapę Europy 106 lat temu, 18 stycznia 1919 roku, rozpoczęła się konferencja pokojowa w paryskim Wersalu, kończąca I wojnę światową. Układ na niej zawarty ustalił nowy porządek terytorialny w Europie. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Wersal
88 lat temu zmarł Ryszard Bolesławski. W jego filmach grała Marlena Dietrich i Greta Garbo W latach 30. XX wieku należał do grona najwybitniejszych reżyserów w Stanach Zjednoczonych, a w jego filmach występowały największe gwiazdy tamtych lat - Marlena Dietrich, Clark Gable i Greta Garbo. Zmarł 17 stycznia 1937 roku. Zobacz więcej na temat: reżyser aktorzy aktor FILM HISTORIA historia Polski Hollywood kino nieme
Telegram Zimmermanna. Samobójcze zagranie Niemiec 16 stycznia 1917 roku nadana została zaszyfrowana depesza, która – jak się okazało – zmieniła losy Wielkiej Wojny. Ujawnienie treści wiadomości wpłynęło na decyzję Stanów Zjednoczonych o przystąpieniu do konfliktu. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Niemcy Stany Zjednoczone Wielka Brytania Meksyk radiotechnika szyfrowanie
Generał Nikodem Sulik. "Tata Ryś" z Armii Andersa - Generał Nikodem Sulik przeszedł do historii jako dowódca legendarnej 5 Kresowej Dywizji Piechoty, krwawo i skutecznie walczącej na froncie włoskim, zwłaszcza pod Monte Cassino. Ale piękną żołnierską kartę swej biografii zapisał już znacznie wcześniej - mówił w audycji Polskiego Radia historyk dr Janusz Osica. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Polski II wojna światowa armia Andersa Monte Cassino Polskie Siły Zbrojne na Zachodzie Nikodem Sulik
Polska supergwiazda na światowych scenach: Marcelina Sembrich-Kochańska Wśród słynnych artystów operowych Polacy zawsze mieli swoich mocnych przedstawicieli. Dziś świat podziwia Jakuba Józefa Orlińskiego, ponad sto lat temu na największych scenach królowała Marcelina Sembrich-Kochańska. – Była związana z nowojorską Metropolitan Opera. Ćwierć wieku znano ją tam jako absolutną primadonnę, uwielbianą gwiazdę – mówił o niej krytyk Jacek Marczyński. Zobacz więcej na temat: opera śpiew Nowy Jork artysta muzyka klasyczna
Stany Zjednoczone Polski? Zaskakujący pomysł słynnego polityka 11 stycznia 1917 roku Ignacy Jan Paderewski – za pośrednictwem płk. Edwarda M. House’a – przekazał prezydentowi USA Thomasowi Woodrowowi Wilsonowi dokument, w którym uzasadniał konieczności odbudowy niepodległego państwa polskiego. Państwo to miałoby przybrać formę Stanów Zjednoczonych Polski, składać się z czterech królestw, a na jego czele stałby prezydent-król. Zobacz więcej na temat: Ignacy Jan Paderewski II Rzeczpospolita USA odzyskanie niepodległości prezydenci USA Stany Zjednoczone dyplomacja niepodległość Woodrow Wilson
Józef Dowbor-Muśnicki. Dowódca Powstania Wielkopolskiego Karierę dowódcy zwycięskiej insurekcji przerwał konflikt z Józefem Piłsudskim i kontrowersyjna postawa w dobie wojny polsko-bolszewickiej. Człowiek, który sprowadził do kraju żołnierzy I Korpusu Polskiego i przywrócił Rzeczpospolitej Wielkopolskę, za życia nie doczekał się żadnego polskiego odznaczenia wojskowego. Zobacz więcej na temat: HISTORIA powstanie wielkopolskie
Władysław Studnicki. Czołowy germanofil II RP Publicysta uważał, że sojusz Rzeczypospolitej i Niemiec jest jedynym gwarantem polskiej niepodległości. Swojego stanowiska nie zmienił nawet w obliczu tragedii niemieckiej okupacji podczas II wojny światowej. Zobacz więcej na temat: HISTORIA II wojna światowa Stanisław Cat-Mackiewicz Władysław Studnicki Niemcy nazizm
Woodrow Wilson. Prezydentura w obliczu wojny Ustanowił wiele precedensów: jako pierwszy prezydent USA przemawiał przez radio, zainaugurował regularne konferencje prasowe oraz wybrał się z wizytą dyplomatyczną do Europy. Woodrow Wilson musiał pogodzić naturę idealisty z koniecznością interwencji zbrojnych. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Ignacy Jan Paderewski polityka prezydenci USA Wersal Woodrow Wilson
Bitwa o Ławicę. Największy łup w historii polskiego oręża Na 200 milionów marek wyceniany była broń, amunicja i sprzęt, które powstańcy wielkopolscy zdobyli dokładnie 105 lat temu na podpoznańskim lotnisku. Starcie trwało zaledwie 20 minut. Zobacz więcej na temat: Poznań wielkopolskie ławica powstanie wielkopolskie lotnictwo samolot samoloty
Jaroslav Hašek i dobry żołnierz Szwejk. Anarchia, wojna, literatura – Cała dziedzina nauki zwana "szwejkologią" próbuje ustalić, czy Szwejk był idiotą, czy też kutym na cztery nogi praskim cwaniakiem, czy był dobroduszny, czy może bezwzględny – mówił w Polskim Radiu bohemista Aleksander Kaczorowski. Zobacz więcej na temat: HISTORIA historia Europy literatura proza książki Jaroslav Hašek Praga wojsko humor bolszewicy lewica Czechosłowacja pisarz
Jak zginął Rasputin? Otrucie i trzy strzały nie wystarczyły. Zabiło go dopiero... Mnich rozpustnik, szarlatan lub mistyk, a na pewno szara eminencja ostatnich lat caratu w Rosji, zginął w zamachu. A że okazał się wyjątkowo wytrzymały, mord zamienił się w krwawą łaźnię. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Rosja Petersburg Bartłomiej Makowski
Rozejm bożonarodzeniowy. Święta silniejsze od wojny W Boże Narodzenie roku 1914, w samym środku piekła, zdarzył się cud. - W przeciwniku dostrzeżono raz w ciągu całej wojny drugiego człowieka, bliźniego, dostrzegło się kogoś, kto jest w takiej samej sytuacji, jak ja – mówił historyk prof. Tomasz Szram. Niestety, takie pojednanie zdarzyło się tylko raz. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Boże Narodzenie magazyn 2022/2023
Erich Ludendorff. "Dał się omamić Hitlerowi" - Hitler, który był przebiegłym politykiem, nagle zobaczył, że nie ma żadnego generała, żadnego patrona dla swojego ruchu - wyjaśniał na antenie Polskiego Radia prof. Tadeusz Panecki. Do tego celu Erich Ludendorff, bohater I wojny światowej, nadawał się znakomicie. Zobacz więcej na temat: HISTORIA III Rzesza Niemcy nazizm Prusy
Bitwa pod Verdun. Piekło na ziemi, które pochłonęło 700 tysięcy żołnierzy W trwającej blisko rok bitwie po obu stronach frontu zginęło, zostało rannych lub wziętych do niewoli nawet 700 tys. żołnierzy. Wydarzenia roku 1916 przeszły do historii jako "piekło Verdun". Zobacz więcej na temat: Francja HISTORIA Niemcy Philippe Pétain rząd Vichy Verdun
Zofia Nałkowska. Posłuchaj głosu pisarki zachowanego w Archiwum Polskiego Radia 70 lat temu, 17 grudnia 1954 roku zmarła Zofia Nałkowska, wybitna pisarka, publicystka, autorka dramatów i diarystka, autorka "Granicy" i słynnych "Medalionów". Zobacz więcej na temat: HISTORIA II Rzeczpospolita II wojna światowa Zofia Nałkowska literatura literatura polska
"Bijcie się twardo, ale po rycersku". Gen. Stanisław Maczek był legendą za życia 11 grudnia 1994 roku zmarł gen. Stanisław Maczek, bohater II wojny światowej, utalentowany dowódca 1. Polskiej Dywizji Pancernej, wsławionej walkami pod Falaise podczas inwazji sił alianckich w Normandii w 1944 roku i wyzwoleniem holenderskiej Bredy. "Bijcie się twardo, ale po rycersku" - apelował do swoich żołnierzy. Zobacz więcej na temat: Francja II Rzeczpospolita II wojna światowa Niemcy Stanisław Maczek Wielka Brytania
Defilada Legionów w Warszawie w 1916 roku. Polskie mundury pojawiły się tu pierwszy raz od powstania listopadowego 108 lat temu żołnierzy z orzełkami na czapkach witano na ulicach stolicy z mieszanymi uczuciami. Była radość i ekscytacja, ale też i głosy wyrażające nieufność, a nawet krytykę. W tle tego podniosłego wydarzenia bowiem coraz mocniej uwidaczniał się konflikt między Józefem Piłsudskim i rządami państw centralnych. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Legiony Legiony Polskie Warszawa Józef Piłsudski