Kanały internetowe

Historia

Serwisy historyczne

Radiowe Centrum Kultury Ludowej

Studio Reportażu I Dokumentu Polskiego Radia

Teatr Polskiego Radia

Orkiestra Polskiego Radia W Warszawie

Lektury Do Słuchania

Ramówka

Częstotliwości

Sklep

Szkolenia

Akademia Radiowa

Section05

oświecenie

III rozbiór Polski - zachwianie równowagi w Europie

- Trzy upiorzyce wyssały z Polski życie państwowe. Były to siostry rodzone – konfederacja barska, radomska i targowicka. Najbardziej winną upiorzycą była konfederacja barska, gdyby nie ona państwo polskie nie upadłoby w XVIII wieku – pisał Stanisław Cat-Mackiewicz. Zobacz więcej na temat: rozbiory Polski Stanisław August Poniatowski

Adam Naruszewicz – ksiądz oświecony

Jako jezuita był jednym z typowych przedstawicieli polskiego oświecenia, zdominowanego przez wykształconych na europejskich uniwersytetach duchownych. Jego "Historia narodu polskiego" przeszła do klasyki historiografii. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Adam Naruszewicz Stanisław August Poniatowski

"Podróże Guliwera" dla dorosłych. "Po tej książce człowiek nie będzie spokojny"

– Kolejne pokolenia odnajdują tu swoje własne niepokoje i problemy – mówił prof. Józef Rurawski w Polskim Radiu o "Podróżach Guliwera" Jonathana Swifta. Ta jedna z najsłynniejszych powieści literatury angielskiej czytana w całości, bez tradycyjnych "skrótów dla młodzieży", okazuje się książką uniwersalną i bardzo gorzką. Zobacz więcej na temat: literatura podróże Anglia fantastyka filozofia satyra alegoria HISTORIA

250-lecie Komisji Edukacji Narodowej. Tak powstało "pierwsze ministerstwo oświaty"

Jak doszło do tego, że 14 października 1773 roku – w czasie trwania Sejmu Rozbiorowego –utworzono pierwszą w Polsce i w Europie państwową instytucję oświatową? 250. rocznica powołania KEN to doskonała okazja, by na to pytanie spróbować znaleźć odpowiedź. Zobacz więcej na temat: reformy edukacja Rzeczpospolita szkoła rozbiory Polski Stanisław August Poniatowski

August III Sas. Król czasów rozpasanych w formie i pustych w treści

30 lat panowania ostatniego Wettyna na polskim tronie to czas względnego spokoju i dobrej koniunktury gospodarczej. "Za króla Sasa jedz, pij i popuszczaj pasa" mówiła szlachta, a chłopi dodawali "Za króla Sasa mnogo chleba i miasa [mięsa]". Co z tego, skoro to właśnie wtedy nastąpiło apogeum wewnętrznego rozkładu państwa. Zobacz więcej na temat: HISTORIA barok królowie Polski władcy Polski

"Mickiewicz? To polski Petrarka". Maurycy Mochnacki jako apostoł romantyzmu

Był jednym z pierwszych, którzy poznali się na geniuszu Adama Mickiewicza. W słynnym sporze romantyków z klasykami stanął po stronie nowej poezji. Maurycy Mochnacki - publicysta, uczestnik powstania listopadowego - należał do najważniejszych teoretyków epoki, która miała się stać dla naszej kultury przełomowa. Zobacz więcej na temat: Maurycy Mochnacki Adam Mickiewicz romantyzm literatura tożsamość poezja HISTORIA

Franciszek Zabłocki. Komediopisarz, reformator, patriota

10 września 1821 roku zmarł Franciszek Zabłocki. Był jednym z najwybitniejszych osiemnastowiecznych polskich komediopisarzy, autorem ponad sześćdziesięciu sztuk teatralnych - w tym "Fircyka w zalotach" - a także twórcą licznych satyr i paszkwili okresu Sejmu Wielkiego. Zobacz więcej na temat: historia Polski literatura poezja Stanisław August Poniatowski

Teatr Stanisławowski. Dworskie dramaty wśród pomarańczy

Dokładnie 235 lat temu, 6 września 1788 roku, w Starej Pomarańczarni w warszawskich Łazienkach otwarto teatr dworski króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Ta unikatowa w światowej skali przestrzeń do dziś służy narodowej scenie. Zobacz więcej na temat: Stanisław August Poniatowski Łazienki Królewskie Warszawa Teatr Stanisławowski Teatr Wielki - Opera Narodowa historia Polski HISTORIA historia warszawy Rzeczpospolita królowie Polski królestwo

Jan Śniadecki. Romantyzmowi przeciwstawiał "mędrca szkiełko i oko"

Matematyk, astronom, filozof i reformator oświaty. Zasłużony dla uniwersytetów w Krakowie i Wilnie. Udowadniał, że patriotą jest nie tylko ten, kto walczy szablą, ale i ten, który oświeca rozumem. Zobacz więcej na temat: Adam Mickiewicz HISTORIA Kraków rozbiory Polski Uniwersytet Jagielloński

Antoni Brodowski - jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego klasycyzmu w malarstwie

191 lat temu, 31 marca 1832 roku, zmarł w Warszawie Antoni Brodowski, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego klasycyzmu. Znawcy twierdzą wręcz, że talentem daleko przerastał innych polskich twórców tego nurtu i okresu. Zobacz więcej na temat: malarstwo Biblia

Onufry Kopczyński - pierwszy prawodawca języka polskiego

206 lat temu, 14 lutego 1817 roku, zmarł w Warszawie Onufry Kopczyński, pijar, ale też wybitny twórca pierwszej rodzimej gramatyki język polskiego, która przez wiele dziesiątków lat była podstawowym podręcznikiem w polskich szkołach, a używana tam terminologia na stałe wpisała się do rodzimego językoznawstwa. Zobacz więcej na temat: język polski język ojczysty gramatyka szkoła

Madame Pompadour. Najsłynniejsza kochanka Francji

29 grudnia 1721 roku urodziła się Jeanne Antoinette Poisson, znana jako Madame de Pompadour, metresa króla Ludwika XV. Zobacz więcej na temat: Francja HISTORIA

"Silva rerum IV" - saga historyczna z Wielkiego Księstwa Litewskiego

"Silva rerum IV" to ostatnia część bestsellerowej sagi historycznej dziejącej się w XVII I XVIII wieku przede wszystkim w Wielkim Księstwie Litewskim. Zobacz więcej na temat: Magda Mikołajczuk Litwa literatura Janusz Wawrowski książki stradivarius

Konstytucja francuska 1791 roku. Rewolucja w połowie kroku

Druga w Europie i trzecia na świecie ustawa zasadnicza została uchwalona 231 lat temu, 3 września 1791 roku. Likwidowała absolutyzm i wprowadzała w jego miejsce monarchię konstytucyjną. Nie obowiązywała jednak długo, rewolucjoniści oczekiwali bowiem głębszych zmian. Zobacz więcej na temat: HISTORIA Francja Rewolucja Francuska konstytucja konstytucja 3 maja

Jan Maria Kłoczowski o książce "Stanisław August Poniatowski i Europa wieku świateł"

Są w naszej historii postacie pozornie znane, o których tak naprawdę nasza wiedza jest więcej niż skromna. Do takiego grona zaliczyć należy ostatniego polskiego króla, Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zobacz więcej na temat: Stanisław August Poniatowski biografia historia Polski Dwójka

"Mit założycielski odrodzonej Polski". Dr Andrzej Anusz o konstytucji

– Konstytucja 3 maja była puntem odniesienia dla wielu pokoleń Polaków po tym, jak utraciliśmy niepodległość po trzecim rozbiorze Polski w 1795 roku. To był taki mit historyczny, mit założycielski odrodzonej Polski – powiedział na antenie Programu 3 Polskiego Radia dr Andrzej Anusz z Instytutu Piłsudskiego. Gośćmi Beaty Michniewicz w "Śniadaniu w Trójce" byli także politolog prof. Kazimierz Kik, ks. prof. Piotr Mazurkiewicz z UKSW oraz działacz społeczny Jan Śpiewak. Zobacz więcej na temat: POLSKA konstytucja 3 maja konstytucja Rzeczpospolita historia Polski HISTORIA

"Rewolucyjny akt prawny". Michał Bąk o uchwaleniu Konstytucji 3 maja

Konstytucja 3 maja była jednym z najważniejszych aktów prawnych w dziejach Rzeczypospolitej - podkreślają historycy Muzeum Historii Polski. 231 lat temu uchwalona została przez Sejm Czteroletni ustawa rządowa. Przeszła ona do historii jako Konstytucja 3 maja - była drugą na świecie, po konstytucji Stanów Zjednoczonych, a pierwszą w Europie, spisaną konstytucją. Uchwalenie ustawy było możliwe dzięki patriotycznym środowiskom, które rozumiały jak ważną kwestią jest zreformowanie Rzeczypospolitej. Zobacz więcej na temat: POLSKA konstytucja 3 maja konstytucja Rzeczpospolita Muzeum Historii Polski historia Polski HISTORIA demokracja

POLSKIE RADIO E-lekcje historii z Polskim Radiem. Oświecenie i epoka napoleońska

W czwartym artykule z cyklu prezentujemy propozycje dotyczące oświecenia i epoki napoleońskiej. Wybór oparliśmy o podstawę programową (zalecenia dla poziomu podstawowego i rozszerzonego) dla liceów i techników. Bogata oferta materiałów historycznych portalu PolskieRadio24.pl to znakomite narzędzie, które w przyjazny dla młodzieży sposób pomoże zrozumieć przyczyny, przebieg i skutki najważniejszych wydarzeń w dziejach Polski i świata. Zobacz więcej na temat: szkoła nauczyciel nauczanie domowe USA Francja rozbiory Polski e-lekcje historii matura 2022