Polskie Radio
Section05

Orzeszkowa ratuje Traugutta, czyli pisarze wobec powstania styczniowego

Wielu polskich literatów – tych największych, ale i tych nieco już zapomnianych – miało bezpośredni lub pośredni związek z powstańczym zrywem 1863 roku. Walczyli w bitwach, należeli do Rządu Narodowego, pomagali ukrywać się generałom albo starali się, mocą swojego talentu, świadczyć o tym, co wówczas się wydarzyło.
Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe 160. rocznica powstania styczniowego Adam Asnyk Eliza Orzeszkowa literatura Romuald Traugutt Stefan Żeromski wspomnienie HISTORIA

Kwestia narodowościowa w powstaniu styczniowym

Pierwociny koncepcji pokojowego, równoprawnego współistnienia i samostanowienia narodów dawnej Rzeczpospolitej, Polaków, Litwinów i Rusinów - Ukraińców i Białorusinów - ewoluujące później w kierunku myśli Piłsudskiego, a następnie Giedroycia i Mieroszewskiego, wykuwały się (choć niestety bez większego powodzenia) razem z powstańczymi kosami. 162 lata po niepodległościowym zrywie po raz kolejny nabrały aktualności. 
Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Litwa Białoruś Ukraina Bartłomiej Makowski

Powstanie styczniowe. Najbardziej masowy ruch niepodległościowy XIX wieku

- Wybuch powstania jest zawsze aktem desperacji, oznacza, że wyczerpano wszelkie inne możliwe środki walki politycznej o własny byt narodowy, a sytuacja, w której naród się znajduje, jest po prostu nieakceptowalna - mówił historyk prof. Michał Klimecki. 162 lata temu, 22 stycznia 1863 roku, rozpoczęło się powstanie styczniowe, największy zryw narodowowyzwoleńczy przeciwko rosyjskiemu zaborcy. 
Zobacz więcej na temat:  Powstanie Styczniowe Rosja Rzeczpospolita Ukraina Warszawa rozbiory Polski

"Na imię mi było Krzysztof". 104 lata temu urodził się poeta Krzysztof Kamil Baczyński

22 stycznia 1921 roku urodził się w Warszawie jeden z najwybitniejszych poetów pokolenia Kolumbów Krzysztof Kamil Baczyński. Jego twórczość, spleciona z tragicznym życiorysem, dała początek jednej z najbardziej poruszających legend polskiej kultury. 
Zobacz więcej na temat:  Krzysztof Kamil Baczyński II wojna światowa Powstanie Warszawskie poezja poezja śpiewana W POLSKIM RADIU historia Polski

Papcio Chmiel. Jak z plamy tuszu zrodziła się legenda

Henryk Jerzy Chmielewski - znany też jako Papcio Chmiel - zmarł 22 stycznia 2021 roku. Rysownik, powstaniec warszawski, autor niezapomnianej serii komiksów "Tytus, Romek i A'Tomek", która bawi i uczy kolejne pokolenia. Na antenie Polskiego Radia twórca wspominał m.in. moment narodzin swoich legendarnych bohaterów.
Zobacz więcej na temat:  komiks grafika Powstanie Warszawskie historia Polski Henryk Jerzy Chmielewski Armia Krajowa Tytus książki dla dzieci książki literatura

Ursula K. Le Guin. Odważne eksperymenty w fantastycznych światach

- Twórczość Ursuli Le Guin to dla mnie przestrzeń, w której umiejscawia ona bardzo istotne problemy społeczne, filozoficzne i psychologicznie - podkreślała w Polskim Radiu dr Marzena Adamiak. 22 stycznia 2018 roku zmarła Ursula K. Le Guin, popularna amerykańska pisarka spod znaku science fiction i fantasy, autorka m.in. cyklu "Ziemiomorze", a także poetka.
Zobacz więcej na temat:  fantastyka fantasy science-fiction literatura poezja USA filozofia psychologia HISTORIA

Bolesław Leśmian. "Stworzył język, którym można mówić o śmierci"

W twórczości tego poety - uznawanego za najbardziej oryginalną indywidualność artystyczną polskiej literatury XX wieku - tematyka nieistnienia należała do kwestii podstawowych i zarazem najtrudniejszych. - U niego wszystko jest bytem ku śmierci - mówił w archiwalnej audycji o Bolesławie Leśmianie prof. Michał Głowiński.
Zobacz więcej na temat:  Bolesław Leśmian filozofia literatura poezja śmierć Dwudziestolecie międzywojenne HISTORIA historia Polski

Dyskrecja Dumasa

22 stycznia 1881 r. „Kurier Warszawski” zamieścił szereg wiadomości dotyczących „spraw życiowych Chopina”, spraw tak odległych, że „po trzydziestu z górą latach trudno było stwierdzić, ile prawdy w tym całym o nim opowiadaniu było”. Poruszono sprawę „Korespondencji Musset'a i Szopena z p. Sand”, cytując z dziennika francuskiego opis skomplikowanych losów i przygód listów George Sand do Chopina. Można było przeczytać, że siostra kompozytora, [...] znalazła pomiędzy pozostałościami mistrza około 200 listów pani Sand, które zabrała ze sobą do ojczyzny. Jak podał „Kurier” [za paryską prasą], wskutek jakichś „cłowych trudności”, pakunek jej wraz ze szkatułką zawierającą te listy zatrzymany został na komorze celnej, później podobno zaginął. Dopiero młody Dumas odzyskał te cenne dokumenty i po powrocie do Paryża „wręczył pani George Sand ową tajemniczą korespondencję, którą ona natychmiast, w jego obecności … rzuciła w piec”. Obok tych niekiedy anegdotycznych wiadomości, pisano też w „Kurierze” o sukcesach chopinowskiej muzyki. (md) 
Zobacz więcej na temat: 

Politycy, kościół, celebryci - oni dyktują trendy

Moda nie zawsze zaczyna się od projektanta. Trend watcherzy to ludzie, którzy obserwują różne wydarzenia na świecie. Wystąpienia polityczne, wystawy psów, koncerty, które zbierają największą publiczność. Obserwują jak wyglądają ludzie na ulicach, co kupują, a czym mogą być już znudzeni. Dane, które zbiorą przesyłają do trend forecasterów. To oni tworzą trendbooki - wielkie książki z danymi, które są wskazówkami na temat nadchodzących trendów. Przesyłają je do domów handlowych, które od projektantów zamawiają konkretne kolekcje, bazując na zebranych informacjach. Właśnie dlatego ubrania w sklepach są do siebie tak podobne. Które wydarzenia na świecie wpłynęły na to jak się ubieramy? Ile do powiedzenia w modzie ma projektant? Na rozmowę z Aleksandrą Jatczak z Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie zaprasza Weronika Puszkar.
Zobacz więcej na temat: