Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05
Kraków

"Nie umiałem czytać ani pisać, a już znałem nuty". Cztery lata temu zmarł Krzysztof Penderecki

Krzysztof Penderecki, kompozytor, dyrygent, pedagog, jeden z najbardziej cenionych na całym świecie twórców muzyki, zmarł nad ranem 29 marca 2020 roku. Przeżył 86 lat. Pozostały po nim dzieła, które zmieniały myślenie o muzyce zarówno w XX, jak i w XXI wieku. Zobacz więcej na temat:  KULTURA HISTORIA Krzysztof Penderecki MUZYKA muzyka współczesna kompozytor kompozycja komponowanie dyrygent awangarda religia opera Dębica Elżbieta Penderecka Aleksander Laskowski Joanna Wnuk-Nazarowa Lech Wałęsa Jan Paweł II Stefan Wyszyński Grudzień 1970 Stocznia Gdańska historia Polski II wojna światowa artysta Artur Malawski Stanisław Wiechowicz Dwudziestolecie międzywojenne PRL II Rzeczpospolita III RP II RP

Kiedy po raz pierwszy urwał się hejnał, czyli zdobycie Krakowa przez Tatarów

Ze zdobyciem Krakowa przez Tatarów wiąże się legenda o przerwanym hejnale. Strażnik pełniący wartę na wieży Kościoła Mariackiego miał dostrzec zbliżające się do miasta hordy. Grą na trąbce zdołał ostrzec mieszkańców przed niebezpieczeństwem, ale czyn ten przypłacił życiem. Tatarska strzała przeszyła mu gardło. Na pamiątkę tego wydarzenia do dziś melodia hejnału urywa się niespodziewanie. Tyle legenda. Ile w niej prawdy? Zobacz więcej na temat:  średniowiecze Jan Długosz Tatarzy legendy historia Polski

Zdobywca Oscarów z Suchej Beskidzkiej. Polskie lata Billy'ego Wildera

Miał kilka lat, gdy zaczęła się jego podróż na zachód. Najpierw Wiedeń, potem Berlin i Paryż, wreszcie: Hollywood. W Ameryce odniósł sukces, o którym nawet mu się nie śniło, gdy jako chłopiec ganiał po Suchej czy po Krakowie. A chłopcem był dosyć niesfornym i nie raz wpadał w kłopoty.  Zobacz więcej na temat:  Billy Wilder historia Polski HISTORIA historia Europy Hollywood kino FILM reżyser Sucha beskidy Galicja Wiedeń Berlin Paryż Wawel

Hanna Malewska. Opowieści o Grekach, budowaniu katedry i końcu świata

– Nie interesowała ją historia kronikarska w stylu Kraszewskiego. Była również antysienkiewiczowska – opowiadał w Polskim Radiu literaturoznawca Jan Pieszczachowicz o twórczości Hanny Malewskiej. 27 marca wspominamy 41. rocznicę śmierci tej cenionej pisarki, uczestniczki Powstania Warszawskiego, wieloletniej redaktorki miesięcznika "Znak". Zobacz więcej na temat:  chrześcijaństwo literatura książki Warszawa Powstanie Warszawskie Kościół katolicki

Jak Warszawa stawała się stolicą?

428 lat temu, w marcu 1596 roku, król Zygmunt III Waza zadecydował o przeniesieniu stolicy z Krakowa do Warszawy. Ponieważ postanowienie władcy nie zostało poparte żadnym aktem prawnym, przez kolejne stulecia to Kraków wciąż pozostawał oficjalnym miastem stołecznym Rzeczypospolitej. Warszawa natomiast określana była mianem "Miasta Rezydencjonalnego Jego Królewskiej Mości". Zobacz więcej na temat:  HISTORIA Warszawa Mazowsze Zygmunt III Waza Jakub Domoradzki

W tych miastach spaliny trują najbardziej. Jest raport NIK

Wdychanie dwutlenku azotu znajdującego się w spalinach może powodować podrażnienia dróg oddechowych, a także różne choroby, w tym astmę. NIK skontrolował miasta, w których stężenie niebezpiecznych substancji było największe. Okazuje się, że samorządy mają jeszcze bardzo dużo do zrobienia w kwestii ograniczenia emisji ze środków transportu.  Zobacz więcej na temat:  POLSKA Najwyższa Izba Kontroli ochrona środowiska zanieczyszczenie powietrza społeczeństwo spaliny Warszawa Wrocław

Wystartował festiwal Misteria Paschalia. "Zapamiętam ten dzień na całe życie"

- Ludzie z całego świata przyjeżdżają, by słuchać wykonań Jordiego Savalla. Na Pasję według św. Jana pod jego kierownictwem czekaliśmy w Krakowie dosyć długo - mówiła w "Poranku Dwójki" Magdalena Łoś, która gości na festiwalu Misteria Paschalia. W niedzielę (24.03) zainaugurowano wydarzenie zaliczane do jednych z najważniejszych w Europie w kategorii muzyka dawna. Zobacz więcej na temat:  Misteria Paschalia Jordi Savall Dwójka Magdalena Łoś Aldona Łaniewska-Wołłk MUZYKA Jan Sebastian Bach KULTURA

Jan Kanty Pawluśkiewicz: Leszek Długosz współtworzył Piwnicę pod Baranami z jej mistrzowskiego okresu

- Leszek Długosz był w grupie artystów Piwnicy pod Baranami z tego najlepszego, mistrzowskiego okresu. Obok niego byli inni twórcy, którzy już odeszli: Ewa Demarczyk, Krzysztof Litwin, Piotr Skrzynecki. Oprócz swych niewątpliwych talentów posługiwał się wspaniałym językiem. Miałem szczęście co jakiś czas się z nim spotykać - wspominał w Dwójce Jan Kanty Pawluśkiewicz zmarłego aktora, kompozytora, poetę i barda.  Zobacz więcej na temat:  odeszli 2024 Piwnica pod Baranami KULTURA Leszek Długosz Dwójka Jan Kanty Pawluśkiewicz śpiew piosenka kabaret poezja

"Odkąd sięga moja pamięć, malowałem". Jan Marcin Szancer, czyli sztukmistrz ilustracji

– Zabawa przy pomocy farb, kredek, pędzelków była moim najulubieńszych zajęciem. I tak już zostało – wyznał Jan Marcin Szancer w Polskim Radiu. Radiowe archiwa pełne są barwnych opowieści artysty o jego biografii prywatnej, twórczości oraz ludziach, którzy wywarli znaczący wpływ na jego życiowe wybory. Zobacz więcej na temat:  Jan Marcin Szancer grafika HISTORIA historia Polski Stanisław Wyspiański Warszawa telewizja malarstwo Jan Matejko ilustracja Jan Brzechwa

Szybciej na wakacje: nowy system zwiększy przepustowość i przyspieszy kontrolę na lotniskach

Lotnisko w Las Vegas jako pierwsze testuje w pełni bezobsługowy system kontroli bezpieczeństwa. Ma to usprawnić odprawę i zmniejszyć stres u pasażerów, a zarazem zwiększyć przepustowość lotnisk. Podobne systemy mają też w niedalekim czasie znaleźć się w polskich portach lotniczych. Zobacz więcej na temat:  STYL ŻYCIA wakacje lotnisko bezpieczeństwo kontrola Las Vegas Okęcie Paweł Turski Witold Lazar Trójka samolot