Polskie Radio
Section05

Norymberga

Zbrodnia bez kary, czyli powojenne losy pięciu nazistowskich zbrodniarzy

Po II wojnie światowej niektórzy Niemcy odpowiedzialni za zbrodnie nazistowskie z czasów istnienia III Rzeszy stanęli przed sądem. Nie wszyscy winowajcy ponieśli karę adekwatną do swoich czynów: niektórzy w więzieniu spędzili zaledwie kilka lat, inni zostali z niego zwolnieni warunkowo. Spora część natomiast nigdy nie została osądzona. 
Zobacz więcej na temat:  nazizm zbrodnie wojenne III Rzesza niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne Powstanie Warszawskie getto warszawskie Auschwitz II wojna światowa Erich von dem Bach-Zelewski Holokaust historia Polski historia warszawy HISTORIA

Kim byli zbrodniarze niemieccy skazani w Norymberdze? Czym są tak zwane zasady norymberskie?

Po głównym procesie przed Międzynarodowym Trybunałem Wojskowym w Norymberdze ukarano poprzez powieszenie dwunastu przywódców nazistowskiego państwa, a części spośród oskarżonych zasądzono kary więzienia. Procesy norymberskie były ważnym krokiem w budowie systemu egzekwującego przestrzeganie prawa międzynarodowego - doprowadziły do uznania tzw. zasad norymberskich.
Zobacz więcej na temat:  Niemcy II wojna światowa infografika ŚWIAT Europa

Seweryna Szmaglewska: zeznanie w Norymberdze to była gigantyczna odpowiedzialność

- Miałam za sobą Oświęcim i wizje potworniejsze niż z koszmarnych snów. A przed sobą Międzynarodowy Trybunał Wojskowy - pierwszy wymiar sprawiedliwości, który oczekiwał również i na moje słowa, na moją relację. Jednakże było to zadanie niesłychanie trudne - mówiła w archiwalnych wspomnieniach Seweryna Szmaglewska, była więźniarka obozu Auschwitz-Birkenau, a po wojnie świadek w procesie norymberskim.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa pisarze i poeci Auschwitz Seweryna Szmaglewska wspomnienie Dwójka

Seweryna Szmaglewska - jedyna Polka, która zeznawała w procesie norymberskim

- Trybunał preferował i wybierał ikoniczne postacie. Zeznających w trakcie tego procesu było 240 osób. (...) Wybierając osoby z Polski, wybrano przedstawicieli ofiar obozów z dwójką polskich świadków. Ich zeznania wywarły wstrząsające wrażenia, również na oskarżonych - mówił w Polskim Radiu 24 Eryk Habowski, prawnik specjalizujący się w prawie międzynarodowym (Instytut Pileckiego). 
Zobacz więcej na temat:  Magdalena Merta historia Polski Armia Krajowa Auschwitz II wojna światowa HISTORIA

"Wykonawcy straszliwych zbrodni nigdy nie zostali ukarani". 75. rocznica wyroków w procesie norymberskim

O braku konsekwencji niemieckiego wymiaru sprawiedliwości przy osądzaniu zbrodni z II wojny światowej powiedziała Polskiemu Radiu dyrektor berlińskiego oddziału Instytutu Pileckiego Hanna Radziejowska. - Ci wszyscy oprawcy z małych miasteczek i wiosek, policyjne bataliony, które wykonywały te straszliwe zbrodnie - ci ludzie praktycznie nigdy nie zostali ukarani - zaznaczyła Hanna Radziejowska.
Zobacz więcej na temat:  II wojna światowa niemieckie nazistowskie obozy koncentracyjne zbrodnie wojenne HISTORIA fakty opinie ciekawostki ŚWIAT Europa

Wojenne losy ołtarza Wita Stwosza. Jak odzyskano arcydzieło?

Przez blisko 500 lat ołtarz nigdy nie opuścił swojego miejsca. Zdemontowany został we wrześniu 1939 roku w obawie przed działaniami wojennymi. Dzieło składające się z blisko 1000 części wywieziono w skrzyniach do Sandomierza. – To było tymczasowe zabezpieczenie. Nie możemy myśleć ahistorycznie. Nikt nie spodziewał się, że tak będzie wyglądała okupacja i że na taką skalę będzie prowadzony rabunek –  przypomina Agata Wolska, autorka książki "Zagrabiony odzyskany. Historia powrotu ołtarza Wita Stwosza do Krakowa".
Zobacz więcej na temat:  Trójka HISTORIA SZTUKA Kraków II wojna światowa kradzież Marek Stremecki

Trybunał w Norymberdze – rozliczenie z nazizmem

8 sierpnia 1945 cztery mocarstwa okupujące Niemcy powołały Międzynarodowy Trybunał Wojskowy w Norymberdze w celu ukarania zbrodniarzy wojennych. Oskarżonym postawiono cztery główne zarzuty: udział w spisku w celu popełnienia zbrodni międzynarodowej, zbrodnie przeciwko pokojowi, zbrodnie wojenne, zbrodnie przeciwko ludzkości. Wyroki zapadły 1 października 1946.
Zobacz więcej na temat:  faszyzm HISTORIA Holokaust II wojna światowa III Rzesza Niemcy