Rekordowa czarna dziura "tuż" obok nas. Badają ją Polacy Dzięki obserwatorium Gaia, teleskopowi Europejskiego Obserwatorium Południowego i innym instrumentom naziemnym naukowcom udało się wytropić rekordową czarną dziurę w naszej galaktyce. W badaniach udział wzięli polscy astronomowie z Obserwatorium Astronomicznego Uniwersytetu Warszawskiego. Zobacz więcej na temat: kosmos ŚWIAT Wszechświat astronomia Europa NAUKA
Grafen - co mogą atomy węgla połączone w plaster miodu? Jedno z warszawskich rond nosi imię "Grafen". Może ono skłaniać do pytania "kim był", lepiej jednak zastanowić się "czym jest", i dlaczego nazywamy go materiałem przyszłości. Za badania nad nim Andriej Gejm i Konstantin Nowosiołow z Uniwersytetu w Manchesterze otrzymali w 2010 Nagrodę Nobla w dziedzinie fizyki. A polscy naukowcy z Łukasiewicz - Instytutu Mikroelektroniki i Fotoniki wciąż odkrywają jego nowe właściwości. Zobacz więcej na temat: Czwórka Marta Hoppe miasto chemia grafen nanotechnologia medycyna technologie
Nie żyje Peter Higgs. Odkrył "boską cząstkę" Peter Higgs zmarł w wieku 94 lat w Edynburgu. Doceniony został, wraz z Francois Englertem, za teorię, która wyjaśnia, skąd się bierze masa. Jej słuszność potwierdziło odkrycie bozonu Higgsa, zwanego też "boską cząstką". Zobacz więcej na temat: ŚWIAT nagroda Nobla odkrywcy
Dzień Odkrywców Kampusu Ochota UW - co w programie wydarzenia? Jak zmierzyć warstwy cieńsze od włosa? Dlaczego bańki mydlane są kolorowe? Co chemik może odkryć w probówce i w kotlecie? Odpowiedzi na te i inne pytania będzie można poznać już niedługo podczas Dnia Odkrywców Kampusu Ochota UW. Zobacz więcej na temat: Czwórka chemia Uniwersytet Warszawski Marta Hoppe studenci uczniowie
Leszek Możdżer i fortepian dekafoniczny. "Dla matematyka te obliczenia były trywialne" - Fortepian jest obiektem fizycznym i może się zepsuć, jak się zbyt mocno nagnie to, czego poszukujemy. W tym wypadku bardzo chcieliśmy mieć dźwięki w innych miejscach, niż one normalnie występują - mówił w Dwójce fizyk Aleksander Bogucki, jeden z naukowców zaangażowanych w powstanie fortepianu dekafonicznego według pomysłu Leszka Możdżera. Zobacz więcej na temat: Leszek Możdżer fortepian fortepian dekafoniczny Jakub Kukla instrumenty instrument matematyka MUZYKA Dwójka Polska Akademia Nauk Uniwersytet Warszawski
NAUKA Historia kosmosu. Superkomputery pomagają ją lepiej poznać Naukowcy badają proces formowania się galaktyk od czasu Wielkiego Wybuchu. By uzyskać nowe dane, wykorzystano moc obliczeniową superkomputerów. Takie symulacje pomagają zrozumieć procesy zachodzące w naszej galaktyce Drogi Mlecznej i rzucić nowe światło na historię Wszechświata, galaktyk, gwiazd i planet. Zobacz więcej na temat: kosmos ŚWIAT Ameryka Wszechświat astronomia Europa Szwecja NAUKA
NAUKA Supermasywne czarne dziury. Przełomowe odkrycie naukowców Naukowcy potwierdzili istnienie podwójnego układu supermasywnych czarnych dziur. Wcześniej tylko przypuszczano, że taki fenomen jak łączenie się czarnej materii jest w ogóle możliwy. Dzięki danym z gigantycznego teleskopu nie tylko potwierdzono jego istnienie, ale w czasie najnowszych badań zmierzono także masę takich czarnych dziur. Zobacz więcej na temat: kosmos ŚWIAT Ameryka Wszechświat NAUKA astronomia
Alternatywa dla teorii Einsteina. Czarna dziura to gwiazda? Według jednej z teorii, która powstała z udziałem polskiego naukowca, zamiast czarnych dziur mogą powstawać posiadające cienką materialną powierzchnię tzw. grawastary. Teraz eksperci z Frankfurtu wskazali, że jeden grawastar może znajdować się wewnątrz innego. Zobacz więcej na temat: kosmos Albert Einstein ŚWIAT Europa
Co można zrobić z plastikowych rękawiczek? Słodzik i barwnik do dżinsów Maciej Multan poddał winylowe rękawiczki recyklingowi i wydobył z nich kwas ftalowy. Otrzymał za to nagrodę w konkursie Talenty Jutra i zapowiada kontynuację badań. Zobacz więcej na temat: Czwórka NAUKA ekologia plastik odpady Weronika Puszkar chemia
Promienie Roentgena podstawą diagnostyki lekarskiej 128 lat temu, 8 listopada 1895 roku, niemiecki fizyk Wilhelm Conrad Roentgen rozpoczął obserwację promieniowania, które w nomenklaturze lekarskiej i naukowej, w zależności od użycia i geografii świata, nazywane są jako promieniowanie rentgenowskie, promieniowanie rtg, promieniowanie X, promienie X, promieniowanie Roentgena. Zobacz więcej na temat: promieniowanie biologia medycyna zdjęcia odkrywcy
Radon to nie rad. Co ten gaz ma wspólnego z Marią Skłodowską-Curie? W dniu urodzin Marii Skłodowskiej-Curie obchodzimy Europejski Dzień Radonu. - Radon to radioaktywny gaz szlachetny, który występuje w powietrzu, w glebie i w wodzie - mówi Zuzanna Podgórska ze Stowarzyszenia Rzecznicy Nauki. - W niewielkich stężeniach nie stanowi problemu, ale gdy skumuluje się w zamkniętym pomieszczeniu może być szkodliwy dla organizmu. Zobacz więcej na temat: Czwórka chemia Marta Hoppe promieniowanie
Prof. Marek Abramowicz. Z Wrocławia w świat ku wszechświatowi Bohaterem "Zapisków ze współczesności" był w tym tygodniu uznany na świecie polski naukowiec - astrofizyk, prof. Marek Abramowicz, który zajmuje się m.in. teorią względności i badaniem czarnych dziur. Jak opowiedział w Dwójce, początki jego naukowej drogi były dość skromne. - Ja chciałem studiować w Warszawie. Tam astrofizyka była wtedy na światowym poziomie, zresztą tak jest do dzisiaj. Natomiast astrofizyka we Wrocławiu była dość prowincjonalna. Zobacz więcej na temat: Dwójka astronomia kosmos Jakub Kukla
Nagroda Nobla 2023 w dziedzinie fizyki. Jakie osiągnięcia doceniono? Nagroda Nobla 2023 w dziedzinie fizyki przypadła Pierre'owi Agostiniemu, Ferencowi Krauszowi i Anne L’Huillier. Szwedzka Akademia Nauk uhonorowała trójkę naukowców za odkrycie "eksperymentalnych metod z wykorzystaniem ultraszybkich impulsów świetlnych, pozwalających dokładniej badać zachowania elektronów". Zobacz więcej na temat: Jakub Domoradzki nagroda Nobla
Nagroda Nobla z fizyki przyznana. Laureatami troje uczonych Tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki trafiła w ręce trojga naukowców. Jej laureatami zostali: Pierre Agostini, Ferenc Krausz i Anne L'Huillier. Komitet Noblowski docenił badaczy za skonstruowanie narzędzi wykorzystujących ultraszybkie impulsy światła do badania elektronów. Zobacz więcej na temat: Czwórka nagroda Nobla NAUKA Weronika Puszkar Nobel 2023
Enrico Fermi. Genialny odkrywca i badacz energetyki jądrowej 122 lata temu urodził się w Rzymie Enrico Fermi, jeden z najwybitniejszych naukowców XX wieku, a przez wielu postrzegany jako ojciec bomby atomowej. Zasłynął niepospolitym umysłem, wieloma odkryciami, szczególnie w dziedzinie fizyki. Amerykanie lubią nazywać go "architektem ery nuklearnej" bądź "architektem bomby atomowej". Zobacz więcej na temat: odkrywcy Stany Zjednoczone bomba atomowa NAUKA
Międzynarodowy Turniej Młodych Fizyków - polscy licealiści przywieźli złoto Polscy licealiści zdobyli pierwsze miejsce na 36. Międzynarodowym Turnieju Młodych Fizyków w Murree w Pakistanie. Jest to już trzeci rok z rzędu, w którym reprezentacja Polski zdobyła złoto. Zobacz więcej na temat: Czwórka liceum konkurs Kamil Jasieński NAUKA
Sukcesy muzyków i fizyków - spędź poranek z Czwórką Zespół Vader obchodzi w tym roku już 40. urodziny. Opowiemy o fenomenie tej grupy i jej światowym sukcesie. Odwiedzą nas też licealiści, zwycięzcy Międzynarodowego Turnieju Młodych Fizyków. Zobacz więcej na temat: Czwórka MUZYKA
Techniki jądrowe i zastosowanie promieniowania w medycynie Przez lata było popularne myślenie, że promieniowanie czy substancje promieniotwórcze działają na człowieka wyłącznie w szkodliwy sposób. Najlepszym dowodem na to, że takie twierdzenie mija się z prawdą, jest medycyna nuklearna, która zarazem stanowi jedną z najdynamiczniej rozwijających się specjalności medycznych. Zobacz więcej na temat: Artur Wolski medycyna technologie chemia NAUKA